Đại diện VKS nhận định: Với tài liệu, chứng cứ thu thập được và kết quả xét xử công khai tại phiên tòa, đủ căn cứ chứng minh hành vi phạm tội của các bị cáo đúng theo truy tố tại Cáo trạng của VKSND tối cao.  

Bị cáo Trần Văn Nam cùng cấp dưới cố ý làm trái gây thất thoát

Sau 4 ngày xét xử, chiều 19/8/2022, phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và tham ô tài sản" xảy ra tại Tổng Công ty sản xuất- xuất nhập khẩu Bình Dương bước vào phần tranh tụng. Đại diện VKS đã đưa quan điểm luận tội và đề nghị mức án đối với từng bị cáo.

Đại diện VKS nhấn mạnh, vụ án Nguyễn Văn Minh, Trần Văn Nam cùng các đồng phạm bị đưa ra xét xử đã thể hiện sự quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc kiên quyết đấu tranh phòng, chống tệ nạn tham nhũng, lãng phí, thực hiện nguyên tắc thượng tôn pháp luật, mọi hành vi vi phạm pháp luật phải bị xử lý; kiên quyết bảo vệ tài sản Nhà nước, của nhân dân, triệt để thu hồi tài sản của Nhà nước bị thất thoát, chiếm đoạt.

leftcenterrightdel
 Đại diện VKS tại phiên xét xử sơ thẩm.

Theo đại diện VKS, Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, do Tỉnh uỷ Bình Dương là chủ sở hữu, Nguyễn Văn Minh được giao là Tổng Giám đốc. Tổng Công ty Bình Dương được giao quản lý và sử dụng 2 khu đất có diện tích 43ha và 145ha tại TP Thủ Dầu Một để làm Dự án.

Trong giai đoạn giữ chức vụ Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, bị cáo Trần Văn Nam cùng nhóm các bị cáo thuộc Cục thuế tỉnh Bình Dương, Văn phòng UBND tỉnh Bình Dương đã cố ý làm trái quy định của pháp luật trong việc đề xuất, tham mưu, chấp thuận cho phép sử dụng đơn giá đất bình quân năm 2006 để xác định nghĩa vụ tài chính thu tiền sử dụng đất đối với Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương tại 2 Khu đất 43 ha và 145 ha tại thời điểm năm 2013, gây thất thoát cho Nhà nước số tiền là 761 tỉ đồng.

Bao che, vụ lợi, thâu tóm 43 ha đất

Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, với động cơ vụ lợi cá nhân Nguyễn Văn Minh đã chủ mưu thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Minh trực tiếp chỉ đạo nhóm các bị cáo là lãnh đạo chủ chốt của Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương như: Trần Nguyên Vũ, Phó Tổng Giám đốc, Huỳnh Thanh Hải, Huỳnh Công Phát, Lý Thanh Châu, thành viên HĐTV cùng nhau thống nhất cố ý làm trái các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản của nhà nước.

Các bị cáo còn làm trái các quy định của pháp luật về doanh nghiệp, đất đai khi cổ phần hoá doanh nghiệp trong việc chuyển nhượng trái phép tài sản của Nhà nước là quyền sử dụng đất khu đất 43 ha và 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú sang Công ty tư nhân của Nguyễn Đại Dương (con rể Minh) góp vốn thành lập gây thất thoát cho Nhà nước số tiền tại thời điểm khởi tố vụ án là 984,6 tỉ đồng.

leftcenterrightdel
 Các bị cáo nghe đại diện VKS luận tội, đề nghị mức án.

Các bị cáo: Trần Văn Nam, Trần Thanh Liêm, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh , Phạm Văn Cành, nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ là những lãnh đạo chủ chốt của tỉnh và bị cáo Ngô Dũng Phương (Văn phòng Tỉnh uỷ) với chức trách, nhiệm vụ được giao là Chủ sở hữu trực tiếp quản lý tài sản, vốn Nhà nước và theo dõi giám sát hoạt động quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại Tổng Công ty Bình Dương.

Các bị cáo biết rõ sai phạm của Nguyễn Văn Minh và đồng phạm đã chuyển nhượng trái pháp luật tài sản của Nhà nước là khu đất 43 ha. Tuy nhiên, để  che giấu sai phạm nhằm né tránh trách nhiệm nên cố ý thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật khi thực hiện hành vi lập khống một số văn bản làm sai lệch bản chất nội dung phê duyệt chi tiết phương án sử dụng đất, đồng thời cho phép chuyển nhượng tài sản của Nhà nước là 30% vốn góp bằng tiền tại Công ty Tân Phú. Dẫn đến toàn bộ tài sản thuộc sở hữu Nhà nước gồm: quyền sử dụng đất 43 ha và 30% vốn góp đã chuyển sang Công ty tư nhân, gián tiếp cùng Nguyễn Văn Minh gây thất thoát tài sản của Nhà nước số tiền là 984,6 tỉ đồng.

Dùng thủ đoạn chiếm trọn 145 ha "đất vàng"

Theo đại diện VKS, đối với sai phạm tại khu đất 145 ha, thực hiện chủ trương sắp xếp lại các doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, UBND tỉnh Bình Dương ban hành Quyết định về việc cổ phần hóa Tổng Công ty Bình Dương, thời điểm chốt sổ cổ phần hóa ngày 31/12/2015. Theo quy định của pháp luật, Tổng Công ty phải xây dựng phương án sử dụng đất để trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định trước khi thực hiện xác định giá trị doanh nghiệp.

leftcenterrightdel
 Kiểm sát viên nhấn mạnh hành vi phạm tội của các bị cáo.

Trên cơ sở đề nghị của Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương,  Tỉnh uỷ Bình Dương ban hành Thông báo; Công văn phê duyệt chi tiết phương án sử dụng đất của Tổng Công ty Bình Dương. Theo đó, Khu đất 43 ha phải chuyển giao về Công ty đầu tư và quản lý Dự án Bình Dương (Công ty Impco) và Khu đất 145ha Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương được giữ lại sử dụng sau khi cổ phần hóa.

Tuy nhiên, với động cơ vụ lợi và mục đích tạo điều kiện cho 2 Công ty “sân sau”, Nguyễn Văn Minh đã chỉ đạo, quyết định chủ trương cùng các bị cáo Hồ Đắc Hiếu, Hồ Hoàng Nam và Phạm Hữu Hiền thuộc Công ty thẩm định giá Đông Nam cố ý làm trái các quy định của pháp luật trong việc phân loại, sắp xếp khu đất 145 ha vào mục “Tài sản chờ thanh lý”, không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất theo quy định để đưa vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa.

Các bị cáo Ngô Dũng Phương, và các bị cáo thuộc Sở Tài chính gồm: Hà Văn Thuận, Phó Giám đốc Sở, Nguyễn Kim Liên và Vũ Thị Lợi khi rà soát kết quả xác định giá trị doanh nghiệp, khu đất 145 ha bị phân vào mục “Tài sản chờ thanh lý”, loại trừ không xác định giá trị quyền sử dụng đất khi cổ phần hóa là trái quy định của pháp luật nhưng vẫn đồng ý với kết quả xác định giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hoá không có giá trị quyền sử dụng đất khu đất 145 ha.

leftcenterrightdel
 Đại diện VKS cáo buộc, hành vi phạm tội của các bị cáo gây thất thoát cho Nhà nước số tiền "đặc biệt lớn".

Bị cáo Trần Thanh Liêm buộc phải biết rõ chủ trương của Tỉnh ủy và phương án sử dụng đất của UBND tỉnh đã phê duyệt đối với Khu đất 145 ha phải được kế thừa tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa theo quy định của pháp luật nhưng vẫn ký Quyết định số 3468/QĐ-UBND ngày 08/12/2017 phê duyệt giá trị doanh nghiệp Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương, trong đó không có giá trị quyền sử dụng đất khu đất 145 ha.

Hành vi nêu trên của bị cáo Nguyễn Văn Minh, Trần Thanh Liêm và đồng phạm là cố ý làm trái các quy định của pháp luật như Cáo trạng của VKSND tối cao đã viện dẫn, gây hậu quả thất thoát đặc biệt lớn tài sản của Nhà nước tại thời điểm khởi tố vụ án số tiền là 4.030 tỉ đồng.

Dùng thủ đoạn tinh vi, tham ô tài sản

Nguyễn Văn Minh còn là người chủ mưu cùng các bị cáo Trần Nguyên Vũ, Huỳnh Thanh Hải thống nhất thực hiện hành vi “Tham ô tài sản”.

 Với thủ đoạn rất tinh vi, các bị cáo để người thân trong gia đình như Nguyễn Thục Anh (con gái Minh), người quen có quan hệ thân hữu như Trần Đình Như Ý (chồng là Võ Hồng Cường), cùng nhau thực hiện hành vi mua bán, chuyển nhượng 19% vốn điều lệ của Công ty Tân Thành, nhằm để chiếm đoạt 815,5 tỉ đồng của Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương - Công ty Cổ phần (trong đó Nhà nước nắm giữ 60,9758 % vốn điều lệ).

leftcenterrightdel
 Đại diện VKS lắng nghe ý kiến bào chữa của các luật sư và các bị cáo.

Trong đó, có khoản tiền 251 tỉ đồng các bị cáo Nguyễn Văn Minh, Trần Nguyên Vũ và Huỳnh Thanh Hải đã sử dụng trước đó thông qua hình thức tạm ứng chưa hoàn trả lại cho Tổng Công Bình Dương trước khi chuyển thành Công ty Cổ phần.

Đại diện VKS cho rằng, để quyết định hình phạt tương xứng với hành vi phạm tội và đặc điểm nhân thân của từng bị cáo, cần đánh giá đúng tính chất, mức độ hành vi phạm tội, vai trò của các bị cáo, phân hóa mức án phù hợp. Bên cạnh đó, đại diện VKS cũng đề nghị, HĐXX xem xét các yếu tố về nhân thân, thái độ khai báo của các bị cáo trong quá trình điều tra và diễn ra phiên tòa để lượng hình.

Phiên tòa đang tiếp tục với phần tranh luận.

Hà Nhân- Hà Tuân