Vụ VN Pharma: Lời bào chữa nhiều mâu thuẫn của cựu Thứ trưởng Bộ Y tế

Ngày 16/5/2022, phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại TP Hồ Chí Minh, các tỉnh, thành phố khác và Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế)”, được tiếp tục diễn ra ở phần tranh luận.

Các luật sư bào chữa, các bị cáo đã đưa ra nhiều luận điểm, luận cứ, phân tích các góc độ hành vi trong vụ án nhằm giảm nhẹ mức độ hành vi vi phạm cho các bị cáo.

Bào chữa cho bị cáo Trương Quốc Cường gồm 6 luật sư, trong đó có luật sư đưa ra quan điểm cho rằng, cơ quan tố tụng đã dùng chứng cứ buộc tội cựu Thứ trưởng Cao Minh Quang để buộc tội Trương Quốc Cường và cho rằng, bị cáo Cường đã thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ của mình.

Đại diện VKS nhấn mạnh những sai phạm của bị cáo Trương Quốc Cường.

Theo lý giải của vị này, Cục trưởng Cục Quản lý Dược là người đứng đầu trong một đơn vị hành chính nhà nước, thực hiện chức năng quản lý nhà nước và thực thi pháp luật, điều hành các hoạt động chuyên môn nhiệm vụ về lĩnh vực dược, Cục trưởng Cục Quản lý Dược không thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với nhóm chuyên gia thẩm định thuốc.

Sau một hồi phân tích, luật sư đề nghị HĐXX xem xét bị cáo Cường trong bối cảnh nhiều khó khăn, dưới quyền điều hành của cựu Thứ trưởng Cao Minh Quang. Trong bối cảnh o ép như thế nhưng bị cáo Cường vẫn cố gắng ra được thông tư, rồi xây dựng các văn bản khác. “Tôi cho rằng thành công nhất của Trương Quốc Cường là xây dựng Thông tư 22 mà phải trình 19 lần Cao Minh Quang mới phê duyệt”, luật sư nói.

Đối với cáo buộc, dù đã được cảnh báo nhưng không cho thu hồi thuốc ngay, luật sư lý giải tại thời điểm năm 2014, bản thân bị cáo Cường chưa thấy đủ căn cứ pháp lý để đình chỉ lưu hành thuốc. Nhận định khi đó của bị cáo Cường phù hợp với 4 bản Kết luận giám định của hội đồng y tế, phù hợp với 3 bản Kết luận của cơ quan An ninh điều tra.

Bị cáo Trương Quốc Cường thừa nhận sai phạm khi ký ban hành Công văn số 5249/QLD-ĐK.

Tiếp lời, luật sư cho rằng, bị cáo cũng bày tỏ sự đau lòng về những sự việc xảy ra tại Cục Quản lý Dược… Khi biết thuốc giả về nhãn mác, bị cáo rất áy náy nên đã tự nguyện nộp số tiền hơn 1,8 tỉ đồng để vơi đi sự áy náy của mình đối với những người đã sử dụng thuốc đó.

Trong khi, tại phiên xét xử những ngày trước đó, chính bị cáo Trương Quốc Cường cho rằng, trong quá trình làm Cục trưởng Cục Quản lý Dược, bị cáo Cường thừa nhận có thiếu sót. Bị cáo là người đứng đầu, mọi việc xảy ra, bị cáo xin chịu trách nhiệm là người đứng đầu.

Bị cáo Trương Quốc Cường thừa nhận sai phạm ký ban hành Công văn số 5249

Tiếp đó, tự bào chữa trước tòa, Trương Quốc Cường thừa nhận đã sai phạm khi ký ban hành Công văn số 5249/QLD-ĐK ngày 25/5/2009 về việc Hướng dẫn một số yêu cầu về hồ sơ pháp lý trong hồ sơ đăng ký thuốc nước ngoài.

Việc các cán bộ Cục Quản lý Dược thực hiện theo Công văn số 5249 đã dẫn đến việc 7 loại thuốc xin cấp số đăng ký (do Công ty Codupha và Công ty Vimedimex (con) đứng tên đăng ký) không được hợp pháp hóa lãnh sự, trái với quy định tại Điều 26 Pháp lệnh về Lãnh sự ngày 13/11/1990 và Điều 3 Thông tư số 01/1999/TT-NG ngày 3/6/1999 của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao quy định thể lệ hợp pháp hóa giấy tờ, tài liệu.

Các bị cáo tại phiên xét xử.

Tuy nhiên, bị cáo Cường đã không phát hiện được những sai phạm trong biên bản thẩm định khi được Chủ tịch Hội đồng ủy quyền chủ trì xét duyệt 5 thuốc Extrafovir; Kaderox-250; Kafotax-1000; MGP Axinex-1000 và MGP Mosinase-625; hoặc tham gia với tư cách là Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng xét duyệt 2 thuốc H2K Ciprofloxacin và H2K Levofloxacin; không kiểm tra, kiểm soát kỹ danh mục thuốc đã được xét duyệt trước khi trình lãnh đạo Bộ xem xét và trước khi ký quyết định cấp số đăng ký nên không phát hiện ra hồ sơ các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada không đủ điều kiện cấp số đăng ký. Hậu quả xảy ra là, 7 hồ sơ thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada được xét duyệt, cấp số đăng ký để 6/7 loại thuốc trên nhập khẩu vào Việt Nam điều trị cho người bệnh.

Theo cáo buộc của Viện kiểm sát, bị cáo Trương Quốc Cường, với vai trò là Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Phó Chủ tịch thường trực, được Chủ tịch ủy quyền điều hành Hội đồng xét duyệt thuốc đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao, thiếu giám sát, kiểm tra, kiểm soát hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc, đồng ý xét duyệt cấp số đăng ký thuốc trong khi hồ sơ không đủ điều kiện cấp, dẫn đến hậu quả 6/7 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 được nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam.

Mặc dù nhận được nhiều thông tin về thuốc Health 2000 Canada là không rõ nguồn gốc, xuất xứ nhưng Trương Quốc Cường không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy thuốc, dẫn đến hậu quả các cơ sở y tế trong nước tiếp tục sử dụng các loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada, không rõ nguồn gốc, xuất xứ để điều trị cho người bệnh. 

Trong vụ án này, bị cáo Trương Quốc Cường bị Viện kiểm sát đề nghị xử phạt mức án từ 7 - 8 năm tù về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.