Tự bào chữa, Nguyễn Đức Chung thoái trách nhiệm, đổ lỗi cho đồng phạm

TAND TP Hà Nội tiếp tục phiên sơ thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Đức Chung, cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội và đồng phạm trong vụ án Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội mua chế phẩm RedOxy-3C qua Công ty Arktic, gây thiệt hại hơn 36 tỉ đồng cho nhà nước.

Sau phần trình bày quan điểm luận tội, đề nghị mức án đối với các bị cáo của đại diện Viện kiểm sát, HĐXX dành thời gian cho các bị cáo tự bào chữa. 

Mở đầu phần tự bào chữa, bị cáo Nguyễn Đức Chung phủ nhận việc chỉ đạo miệng tại cuộc thử nghiệm chế phẩm RedOxy-3C ở hồ Hoàn Kiếm ngày 31/7/2016. 

Viện kiểm sát cáo buộc, tại buổi thử nghiệm này, Nguyễn Đức Chung đã chỉ đạo bị cáo Võ Tiến Hùng “giao Công ty Thoát nước mua chế phẩm RedOxy-3C qua Công ty Arktic”.

leftcenterrightdel
Đại diện Viện kiểm sát tại phiên xét xử. 

Bị cáo Chung cho rằng, lời khai của 3 bị cáo: Nguyễn Thế Hùng, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội;  Võ Tiến Hùng và Trần Trọng Văn, nguyên Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội, không khách quan. 

Bị cáo Chung trình bày thêm, quá trình mua chế phẩm RedOxy-3C, Võ Tiến Hùng cũng không sử dụng câu nói được cho là chỉ đạo miệng của bị cáo để chỉ đạo các nhân viên hoàn thiện hồ sơ, nhập những lô hàng đầu tiên. Việc mua bán được thực hiện theo luật pháp, theo chỉ định thầu, được sự nhất trí của Hội đồng Thành viên Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội.

Đối với các hợp đồng tiếp theo, Nguyễn Đức Chung cho biết, bị cáo Hùng đã khai trước đó rằng, thực hiện theo chỉ đạo của Thông báo số 308 ngày 22/8/2016 và theo hướng dẫn của các sở, ban, ngành. Đồng thời, bị cáo Nguyễn Đức Chung đề nghị HĐXX lấy kết quả tranh tụng, các nội dung làm rõ tại Toà làm căn cứ để xác định có hay không có hành vi phạm tội.

leftcenterrightdel
 Bị cáo Nguyễn Đức Chung tự bào chữa tại phiên xét xử.

Về quy kết của đại diện Viện kiểm sát cho rằng, ý thức chủ quan của mình là để bị cáo Nguyễn Trường Giang đi cùng đoàn công tác của UBND TP Hà Nội sang Đức, đưa chế phẩm RedOxy-3C về Việt Nam, bị cáo Nguyễn Đức Chung khẳng định, chỉ biết đến chế phẩm này khi bị cáo Võ Tiến Hùng thử nghiệm tại sân UBND TP Hà Nội. Còn bản thân bị cáo là người trực tiếp đề nghị ông Chopra, Tổng Giám đốc Công ty Watch Water, sản xuất loại chế phẩm xử lý nước sông hồ phù hợp với thực tiễn tại Hà Nội.

Bị cáo Chung cũng khẳng định, không đặt vấn đề với bị cáo Giang cho mình gửi  “phần trăm” vào công ty của Giang để được hưởng lợi. 

Cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho hay, gia đình mình có công ty từ năm 1996, đã kinh doanh hơn 20 năm, buôn bán hàng chục nghìn mặt hàng. Nếu tôi muốn làm RedOxy-3C cho cá nhân mình, tôi chỉ cần nói với ông Deepark Chopra cho vợ tôi làm đại diện, nhập về bán công khai, không phải lằng nhằng như thế này, không cần bàn cách làm ăn trắng trợn như lời khai của bị cáo Giang.

Trình bày thêm về việc vì sao lựa chọn chế phẩm RedOxy-3C, bị cáo Chung cho hay, thời điểm mới đảm nhận cương vị Chủ tịch UBND TP Hà Nội, tận tai nghe người dân phản ánh sông, hồ ở thành phố hôi thối. Trong khi đó, ngân sách thành phố chưa khi nào cấp kinh phí để xử lý đồng loạt, có chăng chỉ là xử lý hút bùn, vớt rác ở 8 hồ khu vực trung tâm thành phố. Nỗ lực làm tốt, làm việc có lợi cho dân, cho nước nên thấy chế phẩm RedOxy-3C là chất dùng chuyên nghiệp ở thế giới, giá thành lại rẻ hơn cách làm sạch sông, hồ truyền thống nên lựa chọn vì rõ ràng hiệu quả hơn. Trước khi triển khai rộng rãi, cũng đã cho thử nghiệm chế phẩm này ở nhiều hồ để đánh giá, rất cẩn trọng.

Về thiệt hại của vụ án, cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội khẳng định, nếu cơ quan chức năng chỉ rõ bị cáo thu nhập bất hợp pháp, thiệt hại của vụ án này là “hậu quả, nhân quả từ sự chỉ đạo” của bản thân thì sẵn sàng mang tiền của gia đình ra khắc phục.

 
leftcenterrightdel
 Bị cáo Võ Tiến Hùng bật khóc trong quá trình tự bào chữa.

Tự bào chữa, bị cáo Võ Tiến Hùng, cựu Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội, cho rằng, mình làm đúng quy trình, không vụ lợi.  Bị cáo Hùng nhấn mạnh: Nếu tôi có sai phạm, tôi xin nhận. Hành vi sai phạm của tôi đến đâu, tôi xin nhận đến đó. 

Bị cáo Hùng cũng cho rằng, chủ trương nhân rộng công nghệ xử lý nước thải với Redoxy-3C là chủ trương tập thể và bị cáo đã làm hết mình đạt kết quả hết sức tích cực.

Kết thúc phần bào chữa, bị cáo Hùng bật khóc, nói: "28 năm ở Công ty Thoát nước Hà Nội, tôi từng làm việc với nhiều thế hệ lãnh đạo, nhưng chưa giai đoạn nào chúng tôi có cơ hội giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm sông hồ Thủ đô đến vậy. Động cơ của tôi còn là cải thiện sức khỏe và an toàn lao động cho nhân viên, điều mà công nghệ cũ không làm được".

Tự bào chữa, bị cáo Nguyễn Trường Giang (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Arktic) cho hay, từ khi vào Công ty Arktic không góp đồng nào vào cổ phần, không được hưởng lợi gì. Bị cáo lặp lại lời khai trong phiên xét hỏi hôm qua là quá trình chuyển nhượng vốn đều làm theo chỉ đạo của vợ cựu Chủ tịch TP Hà Nội. Sau này, đến giai đoạn nhập thiết bị từ nước ngoài về, Giang làm theo chỉ đạo của bị cáo Chung.

Bị cáo Giang khẳng định, không vu khống cho ai, chịu trách nhiệm về lời nói của mình và mong được HĐXX xem xét làm rõ vai trò cùa mình.

Tiếp đó, HĐXX đã nghe quan điểm bào chữa của các luật sư cho 3 bị cáo, đại diện UBND TP Hà Nội và đại diện Công ty Thoát nước Hà Nội cũng có ý kiến xin HĐXX xem xét lượng hình cho các bị cáo vì các bị cáo đều xuất phát từ mục tiêu mong muốn làm sạch hồ Hà Nội, các bị cáo đều có nhân thân tốt và có nhiều thành tích trong quá trình công tác. 

Đại diện Viện kiểm sát đối đáp từng quan điểm bào chữa của các bị cáo và luật sư bào chữa

Đối đáp lại quan điểm bào chữa của các bị cáo và luật sư. Đại diện Viện kiểm sát nhấn mạnh, đây là vụ án đồng phạm, qúa trình thực hiện thử nghiệm, xử lý ô nhiễm nước hồ trên địa bàn thành phố Hà Nội, các bị cáo ở các cương vị khác nhau đã thực hiện một chuỗi các sai phạm, sai phạm của các bị cáo này tiền đề và các bị cáo khác tiếp nhận thực hiện.

Đại diện Viện kiểm sát cũng nhấn mạnh, khi đưa ra các cáo buộc, Viện kiểm sát đã đánh giá toàn bộ quá trình, chuỗi hành vi vi phạm, và từng hành vi của từng bị cáo. Đồng thời, khi đưa quan điểm buộc tội, Viện kiểm sát cũng đã xem xét cả những tình tiết, tăng nặng, giảm nhe, áp dụng quy định suy đoán vô tội với các bị cáo. Hành vi phạm tội của các bị cáo rất rõ ràng.

leftcenterrightdel
Đại diện Viện kiểm sát đối đáp từng quan điểm của bị cáo và luật sư bào chữa. 

Theo đại diện Viện kiểm sát, đánh giá về hành vi đồng phạm, với cương vị Chủ tịch UBND TP Hà Nội, Trưởng Ban chỉ đạo công tác xử lý ô nhiễm môi trường nước. UBND TP Hà Nội là chủ sở hữu Công ty thoát nước, thực hiện các quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của chủ sở hữu.

Trong quá trình chỉ đạo thử nghiệm, xử lý nước tại các sông, hồ trên địa bàn thành phố Hà Nội, Nguyễn Đức Chung đã chỉ đạo, quyết định việc mua bán chế phẩm Redoxy-3C trái pháp luật để công ty “gia đình” được hưởng lợi.

Việc Nguyễn Đức Chung cử Nguyễn Trường Giang được tham gia cùng đoàn công tác của Hà Nội là mang tính cá nhân. Trong khi thời điểm đoàn đi công tác, Công ty Arktic vẫn do Nguyễn Đức Hạnh đứng tên là Chủ tịch HĐTV. 

Trong cuộc họp ngày 20/8/2016, Công ty thoát nước tổ chức Hội thảo với mục đích đánh giá về việc thử nghiệm, Nguyễn Trường Giang cũng có mặt, Chung ngồi vị trí chủ trì, còn Nguyễn Trường Giang ngồi bên cạnh. Điều đó cho thấy, đây là một “chuỗi” những sự việc có sự liên kết mang tính cá nhân giữa Chung và Giang. 

Về nội dung, Nguyễn Đức Chung chỉ đạo Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội ký văn bản yêu cầu các quận, huyện, thị xã dừng việc triển khai công tác xử lý ô nhiễm môi trường nước của các hồ trên địa bàn để TP Hà Nội xem xét, thống nhất cho một đầu mối xử lý theo công nghệ mới, đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm. Trong khi, lúc đó mới chỉ đang thử nghiệm xử lý ở hồ Giáp Bát, Hố Mẻ, Ba Mẫu bằng chế phẩm Redoxy- 3C. Như vậy, việc dừng triển khai công tác xử lý ô nhiễm tất cả các hồ trên địa bàn là vội vàng, chưa có cơ sở.

Đồng thời, Nguyễn Đức Chung chỉ đạo, can thiệp đển Võ Tiến Hùng trực tiếp mua chế phẩm Redoxy- 3C.  Tài liệu thể hiện Nguyễn Đức Chung đã chỉ đạo Võ Tiến Hùng “giao Công ty Thoát nước mua chế phẩm Redoxy- 3C qua Công ty Arktic”. Dẫn đến Nguyễn Trường Giang nhập hoá chất về bán cho Công ty thoát nước thông qua hợp đồng mua bán. Bên cạnh đó, Nguyễn Đức Chung đã chỉ đạo Võ Tiến Hùng ứng trước tiền mua chế phẩm của Công ty Arktic, nên bị cáo Hùng đã dùng tiền của gia đình ứng trước cho bị cáo Giang. 

Đối với Võ Tiến Hùng, bị cáo biết những chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung không đúng quy định, nhưng vẫn thực hiện, đã trực tiếp chỉ đạo cho nhân viên dưới quyền ký 15 hợp đồng mua chế phẩm với Công ty Arktic mà không cần thoả thuận, thương lượng, chỉ theo báo giá của Công ty, tạm ứng tiền cho công ty khi chưa được UBND TP Hà Nội phê duyệt về giá, phương án đặt hàng, chế phẩm, vi phạm Luật Đấu thầu, tạo điều kiện cho Công ty Arktic hưởng lợi, gây thiệt hại cho Nhà nước 36 tỉ đồng. 

Trong phần tranh luận, luật sư của bị cáo Nguyễn Đức Chung cho biết, gia đình bị cáo Chung đã nộp 10 tỉ đồng để bảo lãnh nghĩa vụ thi hành án. Đại diện VKS đã ghi nhận việc tự nguyện đó của gia đình bị cáo Chung, đại diện Viện kiểm sát đề nghị HĐXX giảm hình phạt cho bị cáo Chung. 

Cụ thể, đại diện VKS đề nghị HĐXX giảm 2 năm tù so với đề nghị trước đó, đề nghị mức án 8-10 năm tù đối với bị cáo Chung.

Trước đó, trong phần luận tội và đề nghị mức án trước đó, đại diện Viện kiểm sát đề nghị HĐXX xử phạt cựu Chủ tịch Nguyễn Đức Chung từ 10-12 năm về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, cùng tội danh này, hai bị cáo Hùng và Giang, đại diện Viện kiểm sát vẫn giữ nguyên đề nghị mức án từ 6 - 7 năm tù.

Hà Nhân