Sẽ theo dõi chặt chẽ các bộ, ngành trả lại vốn đầu tư chỉ vì mục đích "làm đẹp" tỉ lệ giải ngân

Phó Thủ tướng Trần Lưa Quang phát biểu tại cuộc họp rà soát tiến độ giải ngân tại 17 cơ quan, bộ, ngành trung ương. Ảnh: VGP.

Cụ thể, tại phiên họp rà soát tiến độ giải ngân vốn đầu tư công tại 17 bộ, cơ quan trung ương thuộc Tổ công tác số 3 chiều ngày 18/9, theo Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổng kế hoạch vốn đầu tư năm 2023 được Quốc hội giao là hơn 711.684 tỉ đồng, bao gồm: gần 43.000 tỉ đồng cho 17 bộ, cơ quan Trung ương thuộc Tổ công tác số 3.

Tính đến ngày 31/8/2023, tỉ lệ giải ngân của 17 bộ, cơ quan trung ương thuộc Tổ công tác số 3 đạt 44,12% kế hoạch Thủ tướng giao, cao hơn mức trung bình của cả nước là 42,35%.

Trong số 17 bộ, cơ quan trung ương thuộc Tổ công tác, có 4 bộ, cơ quan trung ương giải ngân cao hơn mức trung bình của cả nước gồm: Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (58,49%), Bộ Quốc phòng (50%), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (48,2%) và Hội Nông dân Việt Nam (48,16%). Một số bộ, ngành còn lại có mức giải ngân dưới 10% hoặc chưa giải ngân.

Theo phản ánh của các bộ, cơ quan, một số dự án chậm đều là các dự án mới, dự án mua sắm thiết bị chuyên dùng, dự án xây dựng trụ sở cơ quan của các bộ, ngành ở địa phương, các dự án công nghệ thông tin… phải thực hiện nhiều quy trình, thủ tục, nên đòi hỏi cần có thời gian.

Đặc biệt, có những dự án nhiều năm chưa triển khai được do nguyên nhân chủ quan từ đơn vị chủ đầu tư chưa chuẩn bị kỹ lưỡng nên lúc bắt tay vào triển khai gặp nhiều vướng mắc.

Tại cuộc họp, các Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Quốc phòng, Công an chia sẻ nhiều kinh nghiệm về quản lý đầu tư công như: Phân công một Thứ trưởng phụ trách trực tiếp công tác xây dựng cơ bản; giao các đơn vị có năng lực, kinh nghiệm tham gia quản lý đầu tư; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý số liệu giải ngân theo thời gian thực; giao ban định kỳ hàng tháng với tất cả các chủ đầu tư, nhà thầu; phân loại từng nhóm dự án để có phương án xử lý vướng mắc; thực hiện việc kiểm điểm, đánh giá tiến độ hằng tháng.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung đề nghị các bộ, cơ quan khi làm dự án phải lưu ý tuân thủ 3 quy hoạch, gồm: quy hoạch chung, quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết; chú trọng ưu tiên bố trí vốn để chuẩn bị đầu tư.
Phó Thủ tướng cho biết, mới đây, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết cho phép điều vốn giữa các nhiệm vụ, dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội với các nhiệm vụ, dự án thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để tăng tiến độ giải ngân. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có văn bản hướng dẫn, trong đó quy định rõ trình tự, thủ tục thực hiện nội dung này.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh, tiến độ giải ngân đầu tư công có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội năm 2023.

Đồng thời, đánh giá cao những bước tiến tích cực của các bộ, cơ quan, kể từ phiên họp của Tổ công tác tháng 4/2023, cũng như khả năng hoàn thành nhiệm vụ giải ngân đến cuối năm, nhất là các bộ, cơ quan được phân bổ số lượng vốn đầu tư công lớn.

Về nhiệm vụ những tháng cuối năm, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan phải tích cực cố gắng quyết liệt hơn; lập kế hoạch chi tiết thực hiện các dự án đầu tư, trong đó phân định rõ trách nhiệm của người đứng đầu; lựa chọn tư vấn có đủ năng lực, nhất là đối với các bộ, ngành không có cơ quan chuyên trách về đầu tư để tránh sai sót, mất cán bộ; thực hiện nghiêm việc báo cáo tiến độ giải ngân hàng tháng về Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo Chính phủ.

Phó Thủ tướng lưu ý, đối với các dự án đầu tư công trong tương lai, các bộ, cơ quan phải xem xét thấu đáo những điều kiện, khả năng giải ngân, nhất là về giải phóng mặt bằng, đền bù, quy hoạch…, tránh tình trạng đưa vào kế hoạch nhưng nhiều năm không giải ngân được và phải trả lại vốn.

Đặc biệt nhấn mạnh, Phó thủ tướng sẽ theo dõi chặt chẽ việc các bộ, cơ quan trả lại vốn chỉ với mục đích để “làm đẹp” tỉ lệ giải ngân của bộ, cơ quan mình; nếu bộ, cơ quan nào làm như vậy thì coi như không hoàn thành nhiệm vụ.

Cũng tại cuộc họp này, Phó Thủ tướng đề nghị, trong quá trình thực hiện các công trình, dự án đầu tư công, các bộ, cơ quan gặp khó khăn, vướng mắc thì phản ánh kịp thời về Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp cùng các tổ công tác khác để có giải pháp tháo gỡ.