Thủ tục giao đất “thần tốc”
Theo kết quả thanh tra, ngày 15/4/2016, UBND tỉnh Hòa Bình có Văn bản số 330/UBND đồng ý chấm dứt chủ trương cho Công ty Cổ phần bảo hiểm Viễn Đông thuê đất thực hiện dự án; Đối với diện tích 1.915,2m2 do công ty này đã chi trả tiền bồi thường giải phóng mặt bằng, giao lại diện tích đất này cho UBND xã Sủ Ngòi quản lý theo quy định.
Tuy nhiên, trước đó, ngày 13 và ngày 18/3/2016, Trưởng xóm 8, xã Sủ Ngòi đã có biên bản lấy ý kiến khu dân cư về nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất của các ông, bà: Nguyễn Văn Lợi, Đinh Văn Diện, Nguyễn Thị Thinh, Nguyễn Văn Luận (04 hộ gia đình) trên phần diện tích đất mà Công ty Cổ phần bảo hiểm Viễn Đông đã chi trả tiền bồi thường giải phóng mặt bằng. Biên bản ghi rõ: các thành phần thống nhất: 04 hộ gia đình đã khai phá và sử dụng từ năm 1989, không có tranh chấp. Biên bản đã được UBND xã Sủ Ngòi ký xác nhận.
Đơn xin giao đất, đơn đăng ký cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của 04 hộ (có 03 hộ viết trước ngày 18/3/2016, một hộ viết ngày 13/4/2016). Nội dung đơn đề nghị được giao đất để sản xuất và cam kết sử dụng đúng mục đích.
Ngày 20/4/2016, Hội đồng tư vấn đất đai xã Sủ Ngòi họp và nhất trí chủ trương giao đất cho 04 hộ gia đình sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp tại xóm 8, xã Sủ Ngòi. Cùng ngày 20/4/2016, UBND xã Sủ Ngòi ra thông báo kết thúc công khai về việc cấp GCNQSDĐ cho 04 hộ.
Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP. Hòa Bình đã phối hợp với UBND xã Sủ Ngòi làm việc với 04 hộ gia đình để thẩm định nhu cầu sử dụng đất và có Tờ trình số 29/TTr-TNMT ngày 9/5/2016 đề nghị duyệt giao đất nông nghiệp. Ngày 11/5/2016, UBND thành phố ban hành Quyết định số 627/QĐ-UBND giao đất cho 04 hộ gia đình, tổng diện tích 1.401,03m2.
Cũng ngay trong ngày 11/5/2016, Phòng TN&MT thành phố đã chuyển cho Văn phòng đăng ký đất đai thành phố in GCNQSDĐ cho 04 hộ. Ngày 18/5/2016, UBND TP. Hòa Bình đã cấp GCNQSDĐ cho 04 hộ.
    |
 |
| UBND xã Sủ Ngòi, nơi được thanh tra xác minh có những dấu hiệu vi phạm Luật Đất đai. |
Qua xem xét hồ sơ, cơ quan Thanh tra nhận thấy: Việc giao đất cho 04 hộ gia đình trên có một số điểm phải lưu ý, cụ thể: tất cả 04 hồ sơ trên do bà Bùi Thị Dung, Tổ 1, phường Đồng Tiến ký nộp hồ sơ tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP. Hòa Bình. Sau khi được cấp GCNQSDĐ, bà Bùi Thị Dung đã ký lấy giấy chứng nhận của 04 hộ này. Có một số hộ viết đơn xin giao đất, đề nghị cấp GCNQSDĐ trước khi Công ty cổ phần bảo hiểm Viễn Đông xin chấm dứt chủ trương đầu tư và UBND tỉnh đồng ý cho chấm dứt chủ trương đầu tư. Nghĩa là, việc thực hiện thủ tục giao đất trên diện tích đất đang có chủ sử dụng. Mặt khác, có 02/04 hộ đã nhận tiền bồi thường và bàn giao mặt bằng.
Cần làm rõ trách nhiệmcủa tập thể và cá nhân
Cơ quan Thanh tra cũng xác định, việc trước đó Công ty Cổ phần bảo hiểm Viễn Đông đã thực hiện bồi thường và các hộ bàn giao mặt bằng cho công ty từ năm 2010, 2011. Song UBND xã Sủ Ngòi xác nhận, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố tiếp nhận thẩm định hồ sơ, Phòng TN&MT kiểm tra, xem xét trình UBND thành phố cấp GCNQSDĐ cho 04 hộ theo hình thức công nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích đất nêu trên là không đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013.
Đáng chú ý là, sau khi các hộ nêu trên được giao đất và công nhận quyền sử dụng đất, từ tháng 5 đến tháng 8/2016, UBND TP. Hòa Bình đã ban hành quyết định cho phép 04 hộ chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nuôi trồng thủy sản, đất trồng cây hằng năm thành đất ở…
Liên quan đến việc giao, cấp đất nêu trên, ngày 06/10/2017, Sở TN&MT tỉnh Hòa Bình cũng đã có Văn bản số 1650/STNMT-QLĐĐ gửi UBND tỉnh, trong đó có nêu: UBND thành phố giao đất, cấp GCNQSDĐ nông nghiệp cho 04 hộ, diện tích 1.401,12m2 là không đúng theo Điều 52, Luật Đất đai năm 2013 vì diện tích này không nằm trong quy hoạch đất nông nghiệp và Kế hoạch sử dụng đất năm 2016 của UBND TP. Hòa Bình.
Về việc chuyển mục đích sử dụng đất: UBND thành phố quyết định cho phép 04 hộ chuyển mục đích sử dụng đất (2.474,36m2) từ đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản sang đất ở (1.885,26m2), đất trồng cây lâu năm (598,1m2) là không đúng với quy định tại Điều 52, Luật Đất đai năm 2013 vì khu đất trên không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020.
Từ đó, Sở TN&MT tỉnh này đã đề xuất UBND tỉnh: Kiểm tra, làm rõ trách nhiệm của tập thể và cá nhân trong việc giao đất, cấp GCNQSDĐ nông nghiệp, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất không đúng quy định, thu hồi GCNQSDĐ đã cấp không đúng quy định.
Về việc làm rõ trách nhiệm của cá nhân, tập thể liên quan đến những sai phạm trên, trong báo cáo ngày 31/8/2018 của Thanh tra tỉnh Hòa Bình gửi Chủ tịch UBND tỉnh có nêu: Do đơn tố cáo của công dân có nhiều nội dung, liên quan đến đất đai đã xảy ra từ nhiều năm trước, trong quá trình xem xét đánh giá trên hồ sơ có nhiều tình tiết liên quan cần phải xác minh làm rõ, do đó, cần thời gian để nghiên cứu quy định từng thời điểm để đưa ra kết luận được chính xác, khách quan, qua đó mới quy trách nhiệm đến từng tổ chức, cá nhân có liên quan.
Theo nguồn tin riêng của báo BVPL, ngày 4/9/2018, Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình đã có ý kiến chỉ đạo giao cho Chánh Thanh tra tỉnh báo cáo các nội dung: Về kết quả, tiến trình thực hiện xác minh giải quyết các nội dung tố cáo theo quy định; trách nhiệm của Thanh tra tỉnh trong thực hiện nhiệm vụ được giao xác minh giải quyết nội dung tố cáo của công dân đối với Chủ tịch UBND TP. Hòa Bình. Thanh tra tỉnh tổng hợp báo cáo UBND tỉnh và Thường trực Tỉnh ủy trước ngày 06/9/2018.
Minh Đức