Kịp thời xử lý tội phạm liên quan đến phòng, chống dịch COVID-19
Năm 2021, cơ quan điều tra hai cấp đã phát hiện và khởi tố mới 8.343 vụ án, hình sự (giảm 1.681 vụ so với cùng kỳ năm 2020). Nguyên nhân chính dẫn đến số lượng tội phạm giảm do thời gian thực hiện các biện pháp siết chặt, tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 và thực hiện giãn cách xã hội, dẫn đến: tội “Trộm cắp tài sản” giảm 873 vụ, tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy giảm 280 vụ, tội “Cướp giật tài sản” giảm 206 vụ, tội “Mua bán trái phép chất ma túy” giảm 152 vụ, tội “Cố ý gây thương tích” giảm 179 vụ,...
    |
 |
| Thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử trong vụ án SAGRI. |
Tuy nhiên, một số loại tội phạm tăng, như: tội phạm về kinh tế, môi trường tăng 6 vụ, tội phạm về tham nhũng, chức vụ tăng 9 vụ, tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp tăng 4 vụ, mặc dù, tội phạm về ma túy giảm nhưng số vụ “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy và “Vận chuyển trái phép chất ma túy” được phát hiện tăng 40 vụ, khối lượng ma túy thu giữ lớn; tội phạm về trật tự an toàn xã hội giảm chung, nhưng tội “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản” tăng 84 vụ, tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” tăng 19 vụ, tội “Chống người thi hành công vụ” tăng 20 vụ, tội “Tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép” tăng 7 vụ và một số loại tội phạm liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19 đã được phát hiện, khởi tố tăng...”.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các tội nêu trên tăng: các đối tượng sử dụng phương thức, thủ đoạn thực hiện hành vi phạm tội qua mạng trong thời gian thành phố thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội và các cơ quan bảo vệ pháp luật tăng cường phối hợp xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi vi phạm, tội phạm liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19, tăng cường công tác phát hiện, khởi tố hành vi tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước, đất đai...
Kiểm sát nguồn tin về tội phạm đạt 100%
Năm 2021, Viện kiểm sát hai cấp TP Hồ Chí Minh đã thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật và chỉ đạo của Viện trưởng VKSND tối cao, bảo đảm việc giải quyết nguồn tin về tội phạm có căn cứ, đúng pháp luật; đã kiểm sát việc giải quyết 13.284 nguồn tin về tội phạm, giảm 1.216 nguồn tin so với cùng kỳ năm 2020.
|
 |
| Kiểm sát viên VKSND TP Hồ Chí Minh thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử tại một phiên tòa. |
Cơ quan điều tra đã giải quyết 11.628 nguồn tin, đạt tỉ lệ 87,53% (giảm 0,78% so với cùng kỳ năm 2020), trong đó: Quyết định khởi tố vụ án hình sự 4.812 nguồn tin, quyết định không khởi tố vụ án hình sự 4.135 nguồn tin, quyết định tạm đình chỉ 2.681 nguồn tin. Viện kiểm sát đã ban hành yêu cầu kiểm tra, xác minh đối với 11.368 nguồn tin, đạt tỉ lệ 100% trên tổng số nguồn tin mới thụ lý, gia hạn thời hạn giải quyết 5.481 nguồn tin. Cơ quan điều tra đang giải quyết 1.656 nguồn tin (không có nguồn tin về tội phạm vi phạm thời hạn giải quyết).
Viện kiểm sát đã hủy bỏ 44 quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết nguồn tin về tội phạm; yêu cầu Cơ quan điều tra tiếp nhận, giải quyết 3 nguồn tin về tội phạm; ban hành 38 kiến nghị yêu cầu Cơ quan điều tra khắc phục vi phạm; 5 kiến nghị yêu cầu cơ quan, tổ chức có liên quan khắc phục những sơ hở, thiếu sót trong hoạt động quản lý để phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm. Đã tiến hành 36 cuộc trực tiếp kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm tại Cơ quan có thẩm quyền.
Viện kiểm sát đã ban hành 8.387 yêu cầu điều tra (tỉ lệ đạt 100% án mới khởi tố); tham gia và trực tiếp hỏi cung 5.666 bị can; trực tiếp lấy lời khai người tham gia tố tụng 21 lượt; kiểm sát chặt chẽ việc khởi tố và các hoạt động điều tra của Cơ quan điều tra. Qua đó, Viện kiểm sát đã yêu cầu Cơ quan điều tra cung cấp tài liệu, chứng cứ để kiểm sát việc khởi tố 6 trường hợp, để xét phê chuẩn quyết định khởi tố bị can 57 trường hợp; yêu cầu Cơ quan điều tra hủy bỏ: 21 quyết định không khởi tố vụ án hình sự, 12 quyết định khởi tố vụ án hình sự, 2 quyết định khởi tố bị can…
Nhìn lại một năm vượt khó
|
 |
| KSV, KTV VKSND huyện Củ Chi tham gia lấy mẫu xét nghiệm COVID-19. Ảnh Quang Hải. |
Năm 2021, VKSND TP Hồ Chí Minh đã quán triệt, thực hiện nghiêm các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, của Quốc hội, của VKSND tối cao, của Thành ủy về công tác tư pháp và chỉ đạo của các cơ quan có thẩm quyền, UBND thành phố về công tác phòng, chống dịch COVID-19. Mặc dù có những khó khăn nhất định trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhưng 128 chỉ tiêu quan trọng theo Nghị quyết 96 của Quốc hội và theo chỉ tiêu nghiệp vụ cơ bản của Ngành được Viện kiểm sát 2 cấp thực hiện đạt, trong đó 60 chỉ tiêu vượt; các khâu, các nhiệm vụ công tác đều có chuyển biến tích cực.
|
 |
| Cán bộ kiểm sát đến khu trọ của công nhân, người lao động trao tận tay những phần quà thiết yếu trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 bùng phát. |
Theo đó, trách nhiệm công tố được tăng cường, chất lượng hoạt động điều tra, truy tố, xét xử án hình sự tiếp tục được nâng lên, thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chống oan, sai và bỏ lọt tội phạm. Kết quả, đã góp phần hạn chế các trường hợp khởi tố oan và bỏ lọt tội phạm; bảo đảm việc bắt, tạm giữ, tạm giam có căn cứ, hạn chế việc lạm dụng bắt, giam; chất lượng điều tra, truy tố được nâng lên, vi phạm tố tụng và các trường hợp khởi tố, điều tra sai giảm dần và các chỉ tiêu đều vượt yêu cầu Nghị quyết số 96 của Quốc hội.
VKSND TP Hồ Chí Minh đã xử lý kịp thời, nghiêm minh, bảo đảm yêu cầu chính trị, yêu cầu pháp luật các vụ án về tham nhũng, kinh tế lớn, đặc biệt là các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo; các vụ án thuộc diện Ban Nội chính Thành ủy theo dõi, đôn đốc; đã bảo vệ quan điểm truy tố, đề xuất mức án, giải quyết các nội dung của vụ án có căn cứ, đúng pháp luật, được dư luận xã hội đồng tình.
Thực hiện tốt hơn công tác kiểm sát các hoạt động tư pháp là nhiệm vụ trọng tâm, VKSND thành phố đã đề ra nhiều biện pháp cụ thể, thiết thực nhằm nâng cao chất lượng công tác kiểm sát hoạt động tư pháp, kịp thời phát hiện nhiều vi phạm, thiếu sót trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, giam giữ, thi hành án, giải quyết vụ án hành chính, kinh doanh, thương mại..., vụ việc dân sự và công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo để kiến nghị khắc phục và kiến nghị phòng ngừa vi phạm.