Thông qua công tác kiểm sát các vụ án hình sự xảy ra trên địa bàn tỉnh, từ năm 2019 đến quý I năm 2022, VKSND tỉnh Đắk Nông nhận thấy, tình hình tội phạm xâm hại tình dục trẻ em xảy ra trên địa bàn tỉnh có những diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng về số lượng.
Đáng nói, tỉ lệ tội phạm xâm hại tình dục trẻ em chiếm tỉ lệ 7,8% trong cơ cấu tội phạm về trật tự xã hội.
Trong đó, tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi 34 vụ; tội giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi 26 vụ; tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi 12 vụ.
Nạn nhân bị xâm hại là các bé gái dưới 13 tuổi (34 vụ, chiếm tỉ lệ 47,2%); từ 13 đến 16 tuổi (38 vụ, chiếm tỉ lệ 52,8%). Đa phần, nạn nhân là học sinh đang trong độ tuổi đi học, có nạn nhân bị xâm hại khi mới hơn 4 tuổi.
Theo Viện kiểm sát, địa bàn xảy ra tội phạm chủ yếu ở khu vực nông thôn, vùng có đời sống kinh tế khó khăn, trình độ dân trí thấp. Đối tượng thực hiện hành vi phạm tội chủ yếu là nam giới trên 18 tuổi, có trình độ văn hóa thấp. Trong đó, có những vụ, việc mang tính chất loạn luân. Viện kiểm sát cho rằng, thực trạng này đã tấn công trực diện và thách thức nền tảng đạo đức xã hội, gây tâm lý tiêu cực trong dư luận.
Đặc biệt, hành vi xâm hại tình dục trẻ em nêu trên đã để lại hậu quả nặng nề, nghiêm trọng trong lâu dài về thể chất, tinh thần đối với nạn nhân. Chẳng hạn như: Rối loạn, sang chấn tâm lý, lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục, mang thai ngoài ý muốn, sinh con cận huyết thống làm ảnh hưởng đến khả năng làm mẹ sau này của các em. Không những thế, các nạn nhân có nguy cơ chậm phát triển trong khả năng vận động, năng lực xã hội, khả năng nhận thức, thể hiện ngôn ngữ, thụ động, tránh né khả năng thích ứng xã hội. Nguy hiểm hơn, nạn nhân trong các vụ xâm hại tình dục trở nên tiêu cực, phá phách, bất cần, mất khả năng tập trung, hạ thấp giá trị bản thân, khó hòa nhập với môi trường sống để học tập, hoàn thiện nhân cách.
Trước tình hình trên, VKSND tỉnh Đắk Nông đã chủ động lãnh đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, phối hợp có hiệu quả với các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan quản lý nhà nước trong việc phát hiện, điều tra, truy tố, xét xử, trừng phạt nghiêm khắc các hành vi xâm hại trẻ em. Đồng thời, kịp thời trao đổi thông tin, nghiên cứu, đề xuất xây dựng cơ chế, kế hoạch phối hợp trong giải quyết vụ việc xâm hại trẻ em, tổ chức thực hiện các biện pháp hữu hiệu bảo vệ nạn nhân trong quá trình tiến hành tố tụng hình sự.
Để thực hiện có hiệu quả công tác phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật về xâm hại tình dục trẻ em trên địa bàn, Viện trưởng VKSND tỉnh Đắk Nông kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông chỉ đạo các huyện, thành phố tăng cường công tác tuyên truyền, chiến lược Quốc gia về bình đẳng giới; luật hình sự, luật phòng chống bạo lực giai đình...Qua đó, nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về bạo lực tình dục và phòng chống bạo lực tình dục, về quyền của phụ nữ và trẻ em một cách sâu rộng, có trọng tâm, trọng điểm.
Xây dựng đề án nâng cao vai trò, trách nhiệm và sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường, tổ chức đoàn thể chính trị xã hội trong quản lý, chăm sóc giáo dục trẻ vị thành niên, đẩy mạnh xây dựng hình mẫu gia đình văn hóa và các tiêu chí để bồi dưỡng đạo đức, lối sống cho trẻ em. Kịp thời tổ chức áp dụng các ứng dụng khoa học công nghệ làm gia tăng giá trị sản phẩm hàng hóa có xuất xứ từ địa bàn, tạo việc làm cho người dân theo hướng bền vững, ổn định.
Chỉ đạo Công an tỉnh tăng cường lực lượng nắm tình hình, diễn biến hoạt động của tội phạm, tiến hành điều tra cơ bản đối với đối tượng tại các tuyến, địa bàn phức tạp, phân tích đánh giá tính chất, mức độ, hành vi phạm tội xâm phạm tình dục trẻ em để xây dựng kế hoạch phòng ngừa phù hợp với tình hình. Kết hợp công tác điều tra cơ bản với công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật. Mặt khác, lập hồ sơ xác minh hiềm nghi những đối tượng nổi lên, đối tượng cầm đầu băng nhóm để áp dụng các biện pháp giám sát, xử lý thích hợp, tăng cường quản lý, giám sát chặt chẽ đối tượng có tiền án, tiền sự về hành vi xâm hại tình dục trẻ em, đối tượng có lối sống không lành mạnh, lệch chuẩn để kịp thời có biện pháp phòng ngừa.
Ngoài ra, chỉ đạo các sở, ngành chuyên môn có liên quan căn cứ theo chức năng, nhiệm vụ được giao tiếp tục đấu tranh, phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật về xâm hại tình dục trẻ em./.