Kiến nghị khắc phục vi phạm trong việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính

Thông qua công tác kiểm sát việc xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc của Tòa án trong thời gian từ 1/12/2020 đến 30/6/2021, VKSND tỉnh Đắk Lắk nhận thấy TAND cấp sơ thẩm tỉnh Đắk Lắk đã làm tốt công tác quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương, góp phần làm giảm thiểu các tệ nạn xã hội do ma túy gây ra.

Tuy nhiên, trong quá trình xem xét quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, TAND cấp sơ thẩm còn để xảy ra 3 dạng vi phạm liên quan đến việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc (về hình thức, về xác định thời hạn khiếu nại của người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính, về xác định cơ quan thi hành quyết định), từ đó VKSND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành kiến nghị yêu cầu khắc phục.

Liên ngành tư pháp tỉnh Đắk Lắk họp đánh giá công tác phối hợp.

Những vi phạm được phát hiện

 Một là, Vi phạm về hình thức của Quyết định

Quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc của TAND cấp sơ thẩm không thể hiện nội dung người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính có mặt hay vắng mặt tại phiên họp, không đúng theo Mẫu số 09 (ban hành kèm theo Nghị quyết số 04/2015/NQ-HĐTP ngày 24/12/2015 của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao).

Vi phạm này của Tòa án cấp sơ thẩm gây khó khăn cho Viện kiểm sát cấp phúc thẩm trong công tác kiểm sát quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, vì đây là yếu tố quan trọng để làm căn cứ tính thời hạn khiếu nại của người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo quy định của pháp luật (có 3 Quyết định vi phạm, gồm: 1 Quyết định của TAND TP. Buôn Ma Thuột và 2 Quyết định của TAND huyện Ea Súp).

Bên cạnh đó, Mẫu số 09 quy định tại phần "Nhận thấy" của Quyết định phải ghi tóm tắt hành vi vi phạm của người bị đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Tuy nhiên, Tòa án cấp sơ thẩm không thể hiện nội dung này vào Quyết định (có 4 Quyết định vi phạm của TAND TP. Buôn Ma Thuột).

Việc TAND cấp sơ thẩm vi phạm về xác định thời hạn khiếu nại của người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đã làm ảnh hưởng đến trực tiếp quyền khiếu nại của người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính. Cụ thể có 3 dạng vi phạm sau:

Thứ nhất, Người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính vắng mặt tại phiên họp xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc nhưng Tòa án cấp sơ thẩm tuyên thời hạn khiếu nại trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày Tòa án công bố quyết định là vi phạm. Vì theo quy định pháp luật, trường hợp người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính vắng mặt tại phiên họp thì thời hạn khiếu nại là 3 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được quyết định của Tòa án (có 20 Quyết định vi phạm, gồm: 15 Quyết định của TAND TP. Buôn Ma Thuột; 2 Quyết định của TAND huyện Ea Hleo; 2 Quyết định của TAND Ea Súp và 1 Quyết định của TAND huyện Krông Pắk).  

Thứ hai, Trường hợp người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính có mặt tại phiên họp xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc nhưng Tòa án cấp sơ thẩm tuyên thời hạn khiếu nại trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quyết định của Tòa án hoặc quyết định được niêm yết hợp lệ là vi phạm. Vì theo quy định pháp luật, trường hợp người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính có mặt tại phiên họp thì thời hạn khiếu nại là 3 ngày làm việc, kể từ ngày Tòa án công bố quyết định (có 13 Quyết định vi phạm, gồm: 6 Quyết định của TAND TP. Buôn Ma Thuột; 3 Quyết định của TAND huyện Ea Hleo; 3 Quyết định của TAND huyện Cư Mgar và 1 Quyết định của TAND thị xã Buôn Hồ).

Thứ ba, Khoản 1 Điều 31 Pháp lệnh 09/2014/UBTVQH13 quy định “Thời hạn khiếu nại của người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính … là 3 ngày làm việc”, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm tuyên 3 ngày là vi phạm, không đúng quy định của pháp luật (có 22 Quyết định vi phạm của TAND TP. Buôn Ma Thuột).

Qua công tác kiểm sát, VKSND tỉnh Đắk Lắk đã xác định 3 dạng vi phạm trong việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc mà TAND cấp sơ thẩm tỉnh Đắk Lắk mắc phải, từ đó ban hành kiến nghị yêu cầu khắc phục.

Ba là, Vi phạm về  xác định Cơ quan thi hành Quyết định

Điểm b khoản 1 Điều 110 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định Cơ quan thi hành quyết định là Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với Công an cấp huyện đưa người phải chấp hành quyết định vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Tuy nhiên, trong phần quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm xác định mỗi Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội là cơ quan thi hành quyết định hoặc xác định Cơ quan thi hành quyết định là cơ sở điều trị, cai nghiện ma túy tỉnh Đắk Lắk là vi phạm, không đúng quy định pháp luật, gây khó khăn trong việc xác định cơ quan thi hành quyết định (có 58 Quyết định vi phạm, gồm 47 Quyết định của TP. Buôn Ma Thuột, 7 Quyết định của TAND huyện Cư Mgar, 3 Quyết định của TAND huyện Lắk và 1 Quyết định của TAND huyện Krông Pắk).

Yêu cầu khắc phục những vi phạm, thiếu sót

Từ những vấn đề được nêu trên, lãnh đạo VKSND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành kiến nghị, đề nghị Chánh án TAND cùng cấp chỉ đạo kiểm tra, chấn chỉnh, rút kinh nghiệm nhằm chấm dứt những vi phạm, đồng thời trả lời kiến nghị bằng văn bản cho VKSND tỉnh Đắk Lắk theo quy định./.