leftcenterrightdel
 Một số công trình trên đất thuê mà công ty Nam Hồng đã đầu tư, xây dựng. 

VKSND cấp cao tại TP HCM đã ban hành Quyết định Kháng nghị Giám đốc thẩm đối với Bản án dân sự phúc thẩm số 05/2021/DS-PT ngày 12/1/2021 của TAND tỉnh Bình Dương về việc “Tranh chấp hợp đồng thuê lại quyền sử dụng đất và yêu cầu bồi thường thiệt hại” giữa nguyên đơn ông Mai Văn Đức với bị đơn Công ty TNHH MTV Nam Hồng.

Theo nội dung vụ án, vào cuối năm 2017 và đầu 2018 ông Mai Văn Đức (trú huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre) cho Công ty TNHH MTV Nam Hồng (Công ty Nam Hồng, địa chỉ tại quận Gò Vấp, TP HCM) thuê lại 4 quyền sử dụng đất tại TP Thuận An, tỉnh Bình Dương, hai bên đã tiến hành thực hiện hợp đồng công chứng tại Phòng công chứng An Tín.

Sau khi nhận thuê đất, Công ty Nam Hồng đã tiến hành xây dựng một số công trình trên đất và đã chuyển cho ông Đức số tiền đặt cọc là hơn 1,5 tỉ đồng.

Ông Đức cho rằng trong quá trình thực hiện hợp đồng Công ty Nam Hồng đã vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền thuê đất nên đã khởi kiện, yêu cầu Tòa án hủy các hợp đồng cho thuê lại quyền sử dụng đất, buộc Công ty Nam Hồng chịu mất khoản tiền cọc hơn 1,5 tỉ đồng cùng khoản lãi hơn 315 triệu đồng do chậm thanh toán.

Phía Công ty Nam Hồng cho rằng, quá trình thực hiện hợp đồng ông Đức nhiều lần có hành vi ngăn cản Công ty Nam Hồng sử dụng đất thuê trong việc đầu tư xây dựng, gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh và thu nhập của Công ty. Trường hợp chấm dứt hợp đồng, Công ty Nam Hồng yêu cầu Tòa án buộc ông Đức bồi thường thiệt hại số tiền hơn 6 tỉ đồng đã đầu tư, xây dựng trên đất.

Tại Bản án dân sự sơ thẩm số 57/2020/DS-ST ngày 10/9/2020 của TAND TP Thuận An, tỉnh Bình Dương quyết định: Chấp nhận một phần yêu cầu khởi của ông Mai Văn Đức, tuyên hủy các hợp đồng thuê lại quyền sử dụng đất giữa ông Mai Văn Đức và Công ty Nam Hồng. Ông Mai Văn Đức được quyền sở hữu số tiền mà Công ty Nam Hồng đã đặt cọc và số tiền lãi phát sinh tính đến ngày 10/9/2020 là hơn 5,38 tỉ đồng. Không chấp nhận yêu cầu của Công ty Nam Hồng.

Tại Bản án dân sự phúc thẩm số 05/2021/DS-PT ngày 12/1/2021 của TAND tỉnh Bình Dương tuyên: Không chấp nhận kháng cáo của Công ty Nam Hồng, giữ nguyên Bản án sơ thẩm.

leftcenterrightdel
 Quyết định Kháng nghị giám đốc thẩm của VKSND cấp cao tại TP HCM.

Ngày 24/3/2021, Viện trưởng VKSND cấp cao tại TP HCM ban hành Quyết định Kháng nghị Giám đốc thẩm số 95/QĐKNGĐT-VC3-DS đối với Bản án dân sự phúc thẩm số 05/2021/DS-PT ngày 12/1/2021 của TAND tỉnh Bình Dương. Theo đó, VKSND cấp cao tại TP HCM xét thấy: Về tố tụng, Tòa án cấp sơ thẩm vi phạm Khoản 2 Điều 97 về xác minh, thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, đồng thời vi phạm về trình tự phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiến cận, công khai chứng cứ theo khoản 2 Điều 210 BLTTDS.

Tại Quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm, VKSND Cấp cao tại TP HCM xét thấy các hợp đồng cho thuê lại quyền sử dụng đất giữa bên cho thuê là ông Mai Văn Đức và bên thuê Công ty Nam Hồng đều thể hiện “Bên A có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng, yêu cầu bên B hoàn trả đất mà không phải trả lại tiền đặt cọc...nếu bên B có các hành vi sau: Không trả tiền thuê trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày đến hạn thanh toán”. Tuy nhiên, sau khi Công ty Nam Hồng vi phạm nghĩa vụ thanh toán nhưng ông Đức không đơn phương chấm dứt hợp đồng mà lại đồng ý với nội dung thỏa thuận của Công ty Nam Hồng tại Biên bản thỏa thuận ngày 14/11/2018, Công ty Nam Hồng cam kết chậm nhất ngày 6/12/2018 Công ty sẽ trả tiền thuê 4 tháng và lãi suốt là gần 1,5 tỉ đồng. Như vậy, ông Đức đã đồng ý cho Công ty trả trễ để lấy lãi nhưng lại có hành vi cản trở việc kinh doanh của Công ty Nam Hồng.

Bản án phúc thẩm nhận định “các vi bằng mà bị đơn cung cấp được lập sau khi bị đơn đã nhiều lần vi phạm nghĩa vụ thanh toán. Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm không chấp nhận yêu cầu phản tố của Công ty Nam Hồng…là có căn cứ”, VKSND cấp cao tại TP HCM cho rằng, nhận định của Bản án phúc thẩm không khách quan ở chỗ: Ông Đức vừa có hành vi cản trở quyền sử dụng đất của người thuê, vừa nhận được tiền lãi của số tiền thuê đất tương ứng với thời gian trả trễ vừa được hưởng số tiền đặt cọc của Công ty Nam Hồng. Quyết định của Bản án sơ thẩm và bản án phúc thẩm đã xâm phạm tới quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty Nam Hồng.

Từ những vi phạm của Bản án nêu trên, để đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các đương sự, VKSND cấp cao tại TP HCM đã Quyết định Kháng nghị toàn bộ Bản án dân sự phúc thẩm số 05/2021/DS-PT ngày 12/1/2021 của TAND tỉnh Bình Dương về việc “Tranh chấp hợp đồng thuê lại quyền sử dụng đất và yêu cầu bồi thường thiệt hại” giữa nguyên đơn ông Mai Văn Đức với bị đơn Công ty TNHH MTV Nam Hồng.

Đề nghị Ủy ban thẩm phán TAND cấp cao tại TP HCM xét xử phúc thẩm theo hướng hủy toàn bộ Bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh Bình Dương và Bản án sơ thẩm của TAND TP Thuận An, tỉnh Bình Dương. Giao hồ sơ vụ án cho TAND TP Thuận An xét xử lại theo thủ tục sơ thẩm.

leftcenterrightdel
 Quyết định Giám đốc thẩm của TAND cấp cao tại TP HCM tuyên chấp nhận Kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng VKSND cấp cao tại TP HCM.

Ngày 2/7/2021, TAND cấp cao tại TP HCM ban hành Quyết định giám đốc thẩm số 180/2021/DS-GĐT. Theo đó, Ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại TP HCM nhận định: Quá trình thực hiện hợp đồng, Công ty Nam Hồng vi phạm nghĩa vụ trả tiền thuê nhưng ông Đức không chấm dứt hợp đồng mà cùng với Công ty Nam Hồng lập các biên bản thỏa thuận…đồng ý gia hạn thời hạn trả tiền thuê đất…Như vậy, đến thời điểm các bên thỏa thuận ngày 28/9/2019, Công ty Nam Hồng không còn vi phạm thời hạn thực hiện nghĩa vụ trả tiền thuê đất, nhưng trong thời gian này ông Đức lại có hành vi cản trở việc kinh doanh của Công ty Nam Hồng, đồng nghĩa với việc cản trở việc sử dụng đất của bên thuê.

Hành vi của ông Đức đã vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 478 của Bộ luật dân sự năm 2015 “bên cho thuê phải bảo đảm quyền sử dụng tài sản ổn định cho bên thuê”. Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm không xem xét vi phạm của ông Đức mà lại nhận định Công ty Nam Hồng vi phạm nghĩa vụ trả tiền thuê, tuyên hủy các hợp đồng cho thuê lại quyền sử dụng đất giữa các bên, buộc Công ty Nam Hồng chịu mất số tiền đặt cọc, đồng thời phải trả khoản tiền thuê đất và lãi phát sinh đến ngày 10/9/2020 với số tiền hơn 5,38 tỉ đồng là không đúng. Mặt khác, quá trình thu thập chứng cứ đã bỏ sót việc thẩm định và định giá tài sản là khối lượng đất mà Công ty Nam Hồng đã đầu tư để san lấp mặt bằng thuê đất.

TAND cấp cao tại TP HCM nhận định, những sai sót của TAND cấp sơ thẩm và phúc thẩm đã gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty Nam Hồng.

Vì các lẽ trên, TAND cấp cao tại TP HCM quyết định: Chấp nhận Kháng nghị của Viện trưởng VKSND cấp cao tại TP HCM, tuyên hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 05/2021/DS-PT ngày 12/1/2021 của TAND tỉnh Bình Dương, hủy Bản án dân sự sơ thẩm số 57/2020/DS-ST ngày 10/9/2020 của TAND TP Thuận An, tỉnh Bình Dương về vụ án “Tranh chấp hợp đồng thuê lại quyền sử dụng đất và yêu cầu bồi thường thiệt hại” giữa nguyên đơn là ông Mai Văn Đức với bị đơn Công ty TNHH MTV Nam Hồng. Giao hồ sơ cho TAND TP Thuận An, tỉnh Bình Dương giải quyết sơ thẩm lại theo đúng quy định pháp luật.

Được biết, mới đây nhất Công ty Nam Hồng đã có đơn phản tố gửi TAND TP Thuận An về việc yêu cầu ông Mai Văn Đức bồi thường thiệt hại với tổng số tiền là hơn 33,8 tỉ đồng cho các khoản tổn thất tinh thần, uy tín, cơ hội kinh doanh, lãi vay ngân hàng và các khoản đã đầu tư kinh doanh trên các thửa đất thuê nêu trên.

Mai Phong