Các nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng thiếu
Cụ thể, ông Luận cho rằng, sau dịch bệnh, nguồn cung về hàng hóa, đặc biệt là trang thiết bị, thuốc có dấu hiện khan hiếm; giá cả biến động, có loại biến động cao. Ngoài ra, nhu cầu khám bệnh của nhân dân sau dịch bệnh cũng tăng rất nhiều.
    |
 |
| Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận đã chỉ ra những nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng thiếu thuốc, thiết bị y tế. Ảnh:VGP |
Cùng với đó, một số hợp đồng cung ứng trước đây đã kí, nhiều hợp đồng liên quan đến hóa chất, vật tư thời hạn chỉ 1 năm, đăng ký tháng 7 năm ngoái thì đến tháng 7 năm nay là hết hạn. Theo Nghị quyết 144/NQ-CP của Chính phủ, các hợp đồng đó không được tiếp tục, hiện chúng ta đang tháo gỡ; Tình trạng gia hạn cấp giấy phép bị quá tải.
Đặc biệt, nhiều gói thầu không tìm được nhà thầu mua sắm. Có gói thầu phải đấu thầu 2, 3 lần mới có người cung ứng, rồi nhân lực thực hiện công tác đấu thầu không đáp ứng yêu cầu. “Có tâm lý e ngại trong việc mua sắm các loại hàng hóa, đặc biệt là trang thiết bị, thuốc, vật tư y tế…”- ông Luận cho hay.
Cũng theo Thứ trưởng Lê Đức Luận, thời gian qua, Bộ Y tế rất tích cực phối hợp với các bộ, ngành tham mưu cho Chính phủ giải pháp tháo gỡ, đặc biệt là trong lĩnh vực mua sắm trang thiết bị, vật tư, thuốc. Cụ thể, đã tham mưu Chính phủ để báo cáo Quốc hội ban hành Nghị quyết số 80/NQ-CP cho phép tiếp tục sử dụng giấy đăng ký lưu hành thuốc đã hết hạn.
“Đến ngày hôm qua, Bộ Y tế đã gia hạn hơn 9.000 giấy phép. Có thể nói, các giấy phép về lưu hành thuốc đến nay đã gia hạn hết. Như vậy, tất cả các loại thuốc trên thị trường đã đăng ký trước đây sẽ được tiếp tục lưu hành.”- ông nói.
Theo ông Luận, hôm qua, Bộ Y tế cũng trình Chính phủ sửa đổi Nghị định số 98/NĐ-CP, chắc sẽ ký rất sớm. Đồng thời, hôm nay, Chính phủ đang họp để sửa và tiếp tục kéo dài thời gian hiệu lực của Nghị quyết 144 ngày 5/11/2022 về đảm bảo trang thiết bị y tế, thanh toán chi phí khám chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế.
“Các bất cập liên quan đến mua sắm trang tiết bị y tế, thuốc và thanh toán bảo hiểm y tế sẽ được giải quyết. Trong đó tập trung giải quyết vướng mắc về giá. Trước đây yêu cầu phải có 3 báo giá nhưng có mặt hàng không thể lấy đủ 3 báo giá, đó là những mặt hàng độc quyền. Cho nên nội dung này phải sửa theo hướng chấp nhận có những trường hợp chỉ có 1, 2 báo giá.”- ông Luận thông tin.
Bên cạnh đó, trang thiết bị y tế cùng cấu hình, cùng tính năng nhưng nguồn gốc, xuất xứ, nhà sản xuất khác nhau thì giá khác nhau, nếu cứ lấy giá thấp nhất thì có thể sẽ không đảm bảo chất lượng. Chúng tôi cũng đang trình theo hướng Hội đồng khoa học của cơ sở y tế sẽ quyết định lựa chọn loại nào phù hợp với yêu cầu sử dụng, chứ không phải là cứ lấy giá thấp nhất. Nếu giải quyết được vấn đề đó thì sẽ tháo gỡ được khó khăn vướng mắc hiện nay cho các cơ sở y tế. Ngay sau khi các văn bản được ban hành thì các đơn vị có thể tiến hành đấu thầu mua sắm các loại vật tư, hóa chất, trang thiết bị, thuốc để thực hiện mua sắm, đảm bảo được nhu cầu.
Sẽ có thông tư xây dựng giá dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu
Về vấn đề nhân lực ngành Y, theo ông Luận, Bộ Y tế tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Luật Khám sữa bệnh, có hiệu lực từ 1/1/2024 cũng nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực khám chữa bệnh nói chung, trong đó có vấn đề nhân lực của ngành Y tế nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho người dân theo hướng đảm bảo chất lượng, hội nhập, tăng cường hiệu quả, hiệu lực trong công tác quản lý khám, chữa bệnh nói chung và đặc biệt giải quyết vấn đề nhân lực y tế nói riêng.
Trước hết, hiện nay các cơ sở y tế công lập, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn đã được áp dụng phụ cấp ưu đãi nghề với mức từ 20-70%; Các nhân viên y tế thôn, bản cũng đã được hưởng phụ cấp hằng tháng từ 0,3-0,5 so với mức lương tối thiểu. Bộ Y tế cũng đã trình Chính phủ để sửa đổi Nghị định số 56/NĐ-CP năm 2011, theo hướng tăng phụ cấp đặc thù đặc biệt cho y tế cơ sở vùng xa vùng sâu.
Hiện nay, Bộ Y tế đang soạn thảo thông tư xây dựng giá dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu. Trước đây, khám chữa bệnh chúng ta khám bảo hiểm y tế có 1 loại giá, sau này khám theo yêu cầu có các loại giá khác. Cùng với đó, sẽ xây dựng Thông tư về cơ chế xã hội hóa trong cơ sở y tế công lập. Các cơ sở y tế công lập này khi thực hiện được cơ chế xã hội hóa, cơ chế tự chủ sẽ có điều kiện để nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho nhân viên.
Ngoài ra, để nâng cao chất lượng về nhân lực thì ngành Y tế cũng sẽ xây dựng nghị định quy định về đào tạo chuyên sâu và đào tạo đặc thù để đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh. Đồng thời, sẽ kiện toàn, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp y tế trong Bộ và ngành Y tế đang quản lý, đảm bảo tinh gọn, hiệu quả và nâng cao hiệu quả hoạt động và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân…