Nhiều năm qua, cảng cá Lạch Bạng là một trong những địa điểm neo đậu tàu thuyền và trao đổi hàng hóa, tránh, trú bão lớn nhất khu vực Bắc Trung Bộ. Tuy nhiên, thời gian gần đây, cửa lạch bị bồi lắng ngày càng nghiêm trọng đã gây khó khăn cho không ít tàu thuyền ra vào neo đậu. 

leftcenterrightdel
 Cảng cá Lạch Bạng vừa được tỉnh phê duyệt dự án nạo vét, thanh thải đá ngầm luồng tàu.

Như Báo Bảo vệ pháp luật đã có bài viết: “Các cảng cá lớn tại Thanh Hoá bồi lắng nghiêm trọng khiến ngư dân gặp khó” phản ánh về thực trạng, các cảng cá lớn tại Thanh Hoá như: cảng cá Hoà Lộc, cảng Lạch Hới, cảng Lạch Bạng đang bị bồi lấp nghiêm trọng nhưng chưa được nạo vét. Nhiều thời điểm tàu thuyền mắc cạn không thể ra khơi, phải phụ thuộc thủy triều, khiến ngư dân gặp muôn vàn khó khăn trong việc ra vào, giao thương, cũng như tránh trú bão.

Cảng cá Lạch Bạng với chiều dài gần 1000m trên địa bàn hai phường Hải Bình và Hải Thanh (thị xã Nghi Sơn), được xây dựng với quy mô là cảng cấp vùng; diện tích quy hoạch 40,6 ha. Cảng cá được xây dựng từ những năm 2009-2012. Vài năm trở lại đây, cát biển bồi lắng luồng lạch, đặc biệt khu vực này còn tồn tại dải đá ngầm trong luồng chạy tàu, gây khó khăn cho tàu thuyền của ngư dân khi ra vào trao đổi hàng hóa và tránh, trú bão; đặc biệt tàu có công suất từ 400 đến 1000 mã lực không thể vào cửa Lạch Bạng được. Hàng năm đều có tàu thuyền bị mắc cạn được lực lượng chức năng kéo vào bờ, gây thiệt hại lớn về tài sản cho ngư dân.

Cảng biển bị bồi lắng khiến việc ra khơi bấp bênh, người dân trên bờ cũng mất việc. Theo phản ánh của nhiều ngư dân nơi đây, họ đang lâm vào cảnh nợ nần, bởi những con tàu đã được đầu tư tiền tỷ nhưng không thể vươn khơi. Thiếu công ăn việc làm, nợ ngân hàng không trả được, ngư dân đã khó khăn, giờ càng thêm chồng chất. 

leftcenterrightdel
Những con tàu mắc cạn không thể vươn khơi khiến ngư dân gặp khó.
 

Theo ông Trần Văn Sơn, Chủ tịch UBND phường Hải Bình (thị xã Nghi Sơn): Năm 2017 cảng cá Lạch Bạng được nạo vét nên thời gian đầu, tàu thuyền của ngư dân ra vào nhập cá và trú bão tấp nập, mỗi ngày có đến hàng trăm lượt tàu thuyền có công suất lớn "hội tụ" về đây. Thậm chí có những con tàu lớn ở các tỉnh ngoài, họ đánh bắt hải sản ở vùng biển Vịnh Bắc Bộ cũng vào nhập hàng cho các nhà máy chế biến thủy sản, giải quyết công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động trong khu vực. 

Tuy nhiên những năm gần đây, tổng lượt tàu thuyền cập cảng, xe ra vào, hàng thủy sản và hàng hóa qua cảng đều giảm từ 24-31% so với cùng kỳ năm trước.  Từ năm 2016-2017 có tầm 500-600 tàu cá vào cảng, nhưng đến nay nhiều tàu đã rời sang ngư trường khác để hoạt động. Hiện chỉ còn khoảng 180 tàu cá, bao gồm cả tàu tỉnh ngoài. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá của địa phương. 

Để tháo gỡ khó khăn trên, mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã phê duyệt Dự án nạo vét, thanh thải dải đá ngầm luồng tàu khu vực cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão tàu thuyền nghề cá Lạch Bạng với tổng mức đầu tư 69,8 tỷ đồng (trong đó chi phí xây dựng hơn 37 tỷ đồng); được thực hiện trên diện tích 13,5ha thuộc địa phận phường Hải Bình và Hải Thanh, thị xã Nghi Sơn, thời gian thực hiện trong 3 năm từ 2023-2025

Dự án sau khi hoàn thành sẽ đảm bảo số lượng tàu thuyền ra vào cảng, cũng như vào âu tránh bão, bốc xếp thủy, hải sản và tiếp cận các dịch vụ hậu cần nghề cá; tạo môi trường thuận lợi cho ngư dân an tâm bám biển, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. 

leftcenterrightdel
 Dự án sau khi hoàn thành sẽ tạo môi trường thuận lợi cho ngư dân an tâm bám biển, góp phần phát triển kinh tế- xã hội tại địa phương. 

Nạo vét luồng tàu khu vực cảng cá Lạch Bạng bao gồm: cửa vào, lòng cảng và khu neo đậu tránh trú bão tàu thuyền nghề cá Lạch Bạng; điểm đầu tiếp giáp với phạm vi dự án khai thác cát nhiễm mặn làm vật liệu san lấp về phía thượng lưu sông Bạng và kênh Than đến hết phạm vi khu neo đậu tránh trú bão cho tàu thuyền nghề cá, chiều dài khoảng 2.345m; đảm bảo bề rộng luồng B = 20 ÷ 28m.

Đồng thời, thanh thải toàn bộ phạm vi đá ngầm của khu cảng cá Lạch Bạng, phường Hải Bình (tương ứng với lý trình kè bảo vệ bờ từ K0+180 - K0+230) được giới hạn bởi các điểm có tọa độ như sau: CLB1 (X= 2147138; Y= 582029); CLB2 (X= 2147257; Y= 581929); CLB3 (X= 2147208; Y= 581906); CLB4 (X= 2147105; Y= 581984).

Dự án do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Thanh Hóa làm chủ đầu tư. Ông Cao Bát Chí, Giám đốc Ban Quản lý cho biết: Hiện nay, UBND tỉnh đang bố trí nguồn vốn để thực hiện lựa chọn thiết kế bản vẽ thi công, nhà thầu, tư vấn để đầu năm 2024 thi công. Đối với đoạn tuyến thuộc quản lý của Bộ GTVT, địa phương không thực hiện nạo vét, còn lại phía trong sẽ thanh thải dải đá ngầm, nạo vét cửa và lòng cảng cá Lạch Bạng, luồng tàu khu neo đậu tránh trú bão. 

Được biết, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thanh Hóa cũng đang gấp rút tiến hành lập hồ sơ quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500 Tiểu dự án Nâng cấp, mở rộng cảng cá Lạch Hới và Tiểu dự án Nâng cấp, mở rộng cảng cá Lạch Bạng để cập nhật vào hồ sơ Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Phát triển thủy sản bền vững tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, vay vốn Ngân hàng Thế giới và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt dự kiến trong Quý I/2024. 

Để giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong chống khai thác IUU, tỉnh Thanh Hóa cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm triển khai việc mở rộng cảng cá Lạch Hới, Lạch Bạng nhằm đáp ứng tiêu chí cảng cá loại I và các yêu cầu về hiện đại hóa trong việc quản lý tàu cá tại cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão theo khuyến nghị của EC.

Đinh Huê