BHXH Bình Phước tăng cường giải pháp hạn chế nhận BHXH một lần

Trong những năm gần đây, tình trạng người lao động (NLĐ) tại tỉnh Bình Phước xin nhận bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần có xu hướng tăng nhanh, năm sau cao hơn năm trước. Đây là một hiện tượng đáng báo động, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ mà còn gây khó khăn cho mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội của tỉnh. Trước tình hình này, ngành BHXH Bình Phước đã và đang phối hợp với các cấp, ngành liên quan để đưa ra nhiều giải pháp, hạn chế thấp nhất tình trạng rút BHXH một lần.

Hệ lụy của việc nhận BHXH một lần

Câu chuyện của chị Trần Thị Nhung, một công nhân tại phường Tiến Thành, thành phố Đồng Xoài là một ví dụ tiêu biểu. Sau khi công ty cắt giảm nhân sự, chị Nhung quyết định đến cơ quan BHXH tỉnh để làm thủ tục nhận BHXH một lần, dù đã tham gia đóng BHXH được 12 năm. Dù đã được cán bộ BHXH tỉnh tư vấn về lợi ích lâu dài của việc tiếp tục tham gia BHXH hoặc tham gia BHXH tự nguyện, chị Nhung vẫn chọn cách nhận BHXH một lần để trang trải sinh hoạt gia đình và làm vốn kinh doanh.

Người lao động đến Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả TTHC cơ quan BHXH tỉnh để làm hồ sơ nhận BHXH một lần

Chị Nhung chia sẻ: “Hiện tại tôi không có thu nhập, chi phí gia đình chỉ trông chờ vào đồng lương công nhân của chồng. Vì thế, tôi quyết định nhận BHXH một lần để có tiền trang trải chi phí sinh hoạt hàng ngày và làm vốn kinh doanh.”

Trường hợp của chị Nhung không phải là cá biệt. Tình trạng nhiều NLĐ tại Bình Phước chọn nhận BHXH một lần sau khi nghỉ việc đang trở nên phổ biến, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19. Nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh bị ảnh hưởng nghiêm trọng về sản xuất kinh doanh, khiến NLĐ mất việc hoặc giảm thu nhập. Họ chọn rút BHXH một lần để có tiền giải quyết nhu cầu trước mắt, mà không nhận ra những thiệt thòi dài hạn.

Những tác động ngắn hạn như thu nhập tức thì từ BHXH một lần dễ khiến NLĐ bỏ qua những lợi ích quan trọng về lâu dài. Khi nhận BHXH một lần, toàn bộ thời gian đã đóng BHXH trước đó sẽ không được bảo lưu. Điều này đồng nghĩa với việc NLĐ rời khỏi hệ thống an sinh xã hội, mất đi quyền hưởng lương hưu - một nguồn thu nhập ổn định, giúp đảm bảo cuộc sống khi về già. Không chỉ vậy, NLĐ còn mất đi quyền lợi chăm sóc y tế miễn phí từ bảo hiểm y tế (BHYT) và thân nhân của họ cũng không được hưởng chế độ tử tuất khi NLĐ qua đời.

Giải pháp từ cơ quan BHXH tỉnh

Trước những vấn đề trên, ngành BHXH Bình Phước đã triển khai nhiều biện pháp để giảm thiểu số lượng NLĐ xin rút BHXH một lần. Một trong những giải pháp chủ yếu là đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách BHXH, tập trung vào việc nâng cao nhận thức của NLĐ về các quyền lợi lâu dài khi tiếp tục tham gia BHXH. Bằng việc phối hợp với các cơ quan, đơn vị, BHXH tỉnh đã tổ chức nhiều buổi đối thoại trực tiếp với NLĐ, giải thích chi tiết về những thiệt thòi khi nhận BHXH một lần, từ đó giúp NLĐ hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình.

BHXH tỉnh Bình phước ra quân tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT, BHTN với chủ đề “Tham gia bảo hiểm xã hội – Đóng góp hôm nay, để dành tương lai”.

Bên cạnh đó, BHXH tỉnh Bình Phước còn nỗ lực tiếp cận trực tiếp với NLĐ tại các doanh nghiệp, đặc biệt là những người có ý định rút BHXH một lần. Viên chức BHXH sẽ tư vấn, giải thích kỹ càng về các lựa chọn khác, chẳng hạn như đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp học nghề để vượt qua giai đoạn khó khăn. Ngoài ra, BHXH còn khuyến khích NLĐ bảo lưu thời gian đã đóng BHXH và tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc BHXH tự nguyện khi có điều kiện để hưởng lương hưu sau này.

Một trường hợp điển hình là anh Vũ Văn Thể, một công nhân có 16 năm tham gia BHXH. Khi đến cơ quan BHXH tỉnh làm thủ tục rút BHXH một lần, anh Thể đã được cán bộ BHXH tư vấn tận tình. Sau khi hiểu rõ những thiệt thòi khi rút BHXH một lần, anh Thể quyết định bảo lưu thời gian đóng BHXH của mình. Anh chia sẻ: “Tôi định mở cửa hàng kinh doanh và cần tiền, nhưng sau khi nghe giải thích, tôi nhận thấy nếu rút BHXH một lần, tôi sẽ mất đi quyền lợi lớn khi về già, nhất là không có lương hưu để dựa vào. Vì vậy, tôi quyết định bảo lưu thời gian đã đóng, sau này sẽ tham gia BHXH tự nguyện để đóng tiếp."

Tăng cường công tác thanh kiểm tra và cải cách hành chính

Ngoài việc đẩy mạnh tuyên truyền, BHXH tỉnh Bình Phước còn tăng cường công tác thanh kiểm tra tại các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn nhằm đảm bảo NLĐ được tham gia BHXH đầy đủ và đúng quy định. Việc này không chỉ giúp NLĐ đảm bảo quyền lợi mà còn xây dựng niềm tin của họ đối với hệ thống BHXH.

Song song với đó, BHXH tỉnh tiếp tục nâng cao chất lượng phục vụ bằng cách cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ số để giảm thiểu thủ tục giấy tờ và thời gian xử lý hồ sơ. Các chính sách, chế độ liên quan đến BHXH, BHYT và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) được giải quyết nhanh chóng và hiệu quả, giúp NLĐ cảm thấy yên tâm khi tham gia và tiếp tục đóng BHXH.

Cán bộ BHXH tỉnh Bình Phước trực tiếp đến nhà và nơi làm việc của người dân truyên truyền chính sách BHXH, BHYT, BHTN.

Bên cạnh nỗ lực từ phía ngành BHXH, việc hạn chế tình trạng nhận BHXH một lần còn cần sự phối hợp đồng bộ từ các cơ quan, đơn vị liên quan, bao gồm các tổ chức công đoàn, doanh nghiệp và truyền thông. Việc chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho NLĐ, đảm bảo điều kiện làm việc tốt hơn, cũng góp phần quan trọng trong việc giữ chân NLĐ ở lại hệ thống BHXH.

Đồng thời, công tác truyền thông cũng cần được đẩy mạnh, không chỉ giới hạn ở việc cung cấp thông tin, mà còn phải tạo ra các chiến dịch truyền thông sáng tạo, dễ hiểu, tiếp cận đúng nhóm đối tượng NLĐ có nguy cơ cao muốn rút BHXH một lần. Các cơ quan truyền thông đại chúng có vai trò quan trọng trong việc phổ biến thông tin về chính sách BHXH, nhấn mạnh vào lợi ích lâu dài của lương hưu và những bất lợi khi nhận BHXH một lần.

Tình trạng rút BHXH một lần đang là một vấn đề nổi cộm tại Bình Phước, đặt ra nhiều thách thức đối với hệ thống an sinh xã hội. Tuy nhiên, với những giải pháp đồng bộ từ cơ quan BHXH tỉnh, các cấp ngành và cộng đồng, cùng sự nhận thức tốt hơn từ phía NLĐ, tình trạng này có thể dần được cải thiện. Việc giữ NLĐ ở lại hệ thống BHXH không chỉ giúp họ bảo vệ quyền lợi lâu dài, mà còn góp phần vào việc đảm bảo an sinh xã hội bền vững cho toàn tỉnh.