Việc truy cứu trách nhiệm đối với chủ doanh nghiệp vi phạm pháp luật còn nhiều hạn chế
Theo báo cáo của BHXH tỉnh Bắc Ninh, tính đến hết tháng 10/2023, toàn tỉnh có 12.412 đơn vị tham gia với 1.378.876 người tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Tổng số thu BHXH, BHYT toàn tỉnh đạt 77,51% kế hoạch. Số tiền chậm đóng chiếm 3,78% số kế hoạch thu.
Bên cạnh các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thực hiện tốt, vẫn còn một số doanh nghiệp chấp hành chưa nghiêm. Tình trạng vi phạm Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật ATVSLĐ vẫn tồn tại. Hành vi trốn đóng, chậm đóng, chiếm dụng tiền BHXH kéo dài, đóng không đủ số lao động, không đúng với tiền công, tiền lương của người lao động đang diễn ra ở một số doanh nghiệp.
Một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do việc kiểm tra, giám sát của các cơ quan quản lý nhà nước có lúc, có nơi chưa thực sự được chú trọng; việc xử lý những sai phạm chưa hiệu quả; công tác thanh tra, kiểm tra của các ngành chức năng chưa kịp thời và thiếu đồng bộ. Việc truy cứu trách nhiệm đối với chủ doanh nghiệp vi phạm pháp luật còn nhiều hạn chế…
Theo Luật ATVSLĐ năm 2015, trốn đóng, chậm đóng tiền bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ, BNN); chiếm dụng tiền đóng, hưởng bảo hiểm TNLĐ, BNN; gian lận, giả mạo hồ sơ trong việc thực hiện bảo hiểm TNLĐ, BNN... là một trong những hành vi bị nghiêm cấm.
Trong 5 năm qua, BHXH Việt Nam, BHXH các địa phương đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng trong phòng, chống tội phạm, xử lý vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN. Tuy nhiên, các hành vi nợ, trốn đóng và gian lận về BHXH, BHYT, BHTN đang có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp.
    |
 |
| Hội nghị tại khu phố Kim Đôi, phường Kim Chân. Ảnh BHXH Bắc Ninh. |
Cần phối hợp thực hiện đồng bộ, chặt chẽ nhiều giải pháp
Để đạt được mục tiêu đẩy lùi các hành vi gian lận, cấp ủy, chính quyền các cấp, các đơn vị, doanh nghiệp trong tỉnh cần phối hợp thực hiện đồng bộ, chặt chẽ nhiều giải pháp. Đặc biệt, cần công khai các đơn vị, doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đã ban hành Chỉ thị số 13/CT-UBND để kịp thời chấn chỉnh, khắc phục tình trạng nợ BHXH, BHYT, BHTN, đảm bảo quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động, tạo môi trường sản xuất kinh doanh công bằng, lành mạnh.
Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Sở LĐ-TB&XH phối hợp với BHXH tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố tiến hành thanh tra, kiểm tra và xử lý các DN vi phạm chính sách, pháp luật về BHXH, Luật Việc làm và ATVSLĐ; tăng cường các biện pháp quản lý người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp nhưng có việc làmvà không khai báo trung thực với cơ quan BHXH, Trung tâm Dịch vụ việc làm theo quy định.
Cùng với đó, UBND tỉnh yêu cầu xem xét, kịp thời tạm dừng hoặc chấm dứt hợp đồng khám, chữa bệnh BHYT với các cơ sở có hành vi gian lận BHYT. Đẩy mạnh việc sử dụng căn cước công dân gắn chip, sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng BHXH số VssID thay cho thẻ BHYT giấy; thực hiện đúng quy trình, quy định việc cấp Giấy ra viện và Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH, nhằm đảm bảo quyền lợi của người bệnh theo quy định của pháp luật.
BHXH tỉnh Bắc Ninh chủ động xây dựng Kế hoạch thông tin, truyền thông của toàn tỉnh với chủ đề phù hợp theo từng nhóm đối tượng, đẩy mạnh truyền thông trên nền tảng số nhằm phát huy hiệu quả công tác truyền thông về ý nghĩa, vai trò, lợi ích của chính sách BHXH, BHYT, BHTN đối với công tác an sinh xã hội, đảm bảo ổn định đời sống nhân dân.
Các Sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố thường xuyên kiểm tra và có biện pháp đôn đốc việc thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật ATVSLĐ của các DN theo đúng quy định của pháp luật; Nắm bắt tình trạng sức khỏe của từng DN và biến động nhu cầu lao động của DN, báo cáo thông tin kịp thời với UBND tỉnh; thường xuyên theo dõi, nắm tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh.
Chỉ thị của UBND tỉnh Bắc Ninh cũng yêu cầu phải gắn việc đánh giá kết quả thực hiện chính sách BHXH, BHYT vào công tác thi đua, khen thưởng; tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm quan tâm, ủng hộ kinh phí hỗ trợ tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho nhóm người dân có hoàn cảnh khó khăn; tặng số BHXH cho người dân thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh.
Trong 2 tháng cuối năm, Giám đốc BHXH tỉnh Bắc Ninh, Hồ Minh Thế chỉ đạo các đơn vị trực thuộc nêu cao ý thức tổ chức, kỷ luật; chấp hành nghiêm các quy trình, quy chế, quy định đã được xây dựng. Trong đó, tập trung phát triển số người tham gia BHXH tự nguyện và đôn đốc, thu hồi tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN./.