Đầu giờ chiều ngày 9/4, giờ địa phương (rạng sáng ngày 10/4, giờ Việt Nam), viết trên trang cá nhân, Tổng thống Donald Trump tuyên bố tạm hoãn áp thuế đối ứng bổ sung trong 90 ngày đối với hơn 75 quốc gia.

Trong thời gian này, sẽ chỉ áp thuế đối ứng cơ bản 10% đối với hàng hóa nhập khẩu từ những nước này.

Quyết định được đưa ra chỉ 12 giờ sau khi các mức thuế bổ sung riêng biệt lên đến 50% có hiệu lực đối với 57 quốc gia khác từ 0 giờ cùng ngày.

Ông Trump cho biết, sự điều chỉnh là phản ứng với những lo ngại do thị trường chứng khoán sụt giảm và thị trường trái phiếu diễn biến phức tạp. Và rằng, ông đã cân nhắc việc tạm dừng áp thuế trong vài ngày qua, nhưng quyết định chỉ được đưa ra vào sớm ngày 9/4.

leftcenterrightdel
 Tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump hoãn áp dụng thuế quan đối ứng 90 ngày đối với hơn 75 quốc gia, ngày 9/4. Nguồn: TheWhiteHouse.

Trong bài đăng, ông Trump cho biết, sẽ tăng mức thuế quan lên 125% đối với Trung Quốc, quốc gia đã áp dụng biện pháp trả đũa thương mại với Mỹ cùng với tuyên bố sẽ không bao giờ chấp nhận động thái “tống tiền của Mỹ” và thề “chiến đến cùng”, vì nước này “thiếu tôn trọng thị trường thế giới”.

Các quyết định trên sẽ có hiệu lực ngay lập tức.

Một ngày trước đó, Trung Quốc, đối tác thương mại hàng đầu của Washington với giá trị hàng xuất khẩu sang Mỹ năm 2024 lên tới 438 tỷ USD,  quyết định tăng thuế lên đến 84% đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ, từ mức 50%.

Nhà lãnh đạo Mỹ giải thích, các quyết định của ông dựa trên diễn biến tình hình thực tế. Trong đó, hơn 75 quốc gia đã chủ động liên lạc với đại diện của Chính phủ Mỹ để đàm phán giải pháp cho các vấn đề đang được thảo luận liên quan thương mại, rào cản thương mại, thuế quan, thao túng tiền tệ và các hình thức phi thuế quan khác.

leftcenterrightdel
 Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent (bên trái) và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cùng ông Trump tại Nhà Trắng trong bức ảnh được công bố ngày 8/4. Nguồn: TheWhiteHouse.

Ông Trump nhấn mạnh, các quốc gia này, theo “lời đề nghị mạnh mẽ” của ông, đã không thực hiện bất kỳ hành động trả đũa nào đối với Mỹ, điều mà ông coi là lý do chính để tạm hoãn thuế.

Quyết định này, theo ông Trump, nhằm tạo cơ hội cho các cuộc đàm phán thương mại, khuyến khích các quốc gia tiếp cận Mỹ với những đề xuất thiện chí để điều chỉnh lại quan hệ thương mại một cách công bằng hơn.

Xuất hiện trước báo giới tại Nhà Trắng ngay sau bài đăng, ông Trump nhắc lại rằng, việc hoãn thuế là cách để giảm bớt áp lực tức thời, đồng thời, mở ra cánh cửa cho các cuộc thương lượng nhằm giải quyết những bất cân bằng thương mại mà ông cho là đã tồn tại quá lâu.

Tổng thống Mỹ cũng nói rằng, quyết định hoãn thuế vì nhận thấy, có những phản ứng quá đà sau khi chính sách thuế đối ứng ban đầu được công bố vào ngày 2/4.

leftcenterrightdel
 Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc gặp Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer, Washington, ngày 9/4. Ảnh: VGP.

Có thể hiểu, quyết định hoãn thuế 90 ngày với hơn 75 quốc gia của ông Trump là một phần thưởng cho việc các nước này không trả đũa và sẵn sàng đàm phán, đồng thời là một chiến lược để thúc đẩy các thỏa thuận thương mại mới, trong khi vẫn duy trì lập trường cứng rắn với Trung Quốc, quốc gia bị ông xem là không hợp tác.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, “bước lùi” nói trên là một phần trong chiến lược đàm phán của Tổng thống Trump, tạo hiệu ứng thúc đẩy các quốc gia xích lại gần Mỹ, thay vì đối chọi.

Tỷ phú Bill Ackman, nhà sáng lập quỹ đầu tư Pershing Square và là đồng minh của Tổng thống Mỹ, người từng chỉ trích mạnh mẽ kế hoạch áp thuế của Chính phủ và cho đó là một sai lầm, nói rằng, ông Trump đã thực hiện một cách xuất sắc tính toán của mình, đồng thời nhắc đến cuốn sách bán chạy nhất của ông Trump năm 1987 “Nghệ thuật đàm phán”.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick lặp lại lý giải của ông Trump, cho rằng, yêu cầu đàm phán của các quốc gia khác đã thúc đẩy quyết định này.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết, trong thời gian 90 ngày, Washington sẽ tiến hành đàm phán thiện chí với từng quốc gia mà một trong những nước đầu tiên là Việt Nam.

Văn Phong/Truthsocial, AP