Nga hồi sinh sát thủ tàu ngầm khổng lồ thời Liên Xô Beriev A-40

Chương trình dở dang của Liên Xô

Beriev A-40 “Albatross- Chim hải âu”, tên NATO “Mermaid- Nàng tiên cá”, là một máy bay săn ngầm, đổ bộ thời Liên Xô, được thiết kế bởi Công ty Máy bay Beriev vào cuối những năm 1980, mục đích phục vụ tác chiến chống tàu ngầm với tham vọng tạo ra một "sát thủ tàu ngầm".

Tuy nhiên, Beriev A-40 chưa bao giờ được đưa vào sản xuất hàng loạt do Liên Xô tan rã, trong khi thời điểm đó, Nga cũng không có đủ nguồn lực cần thiết để tiếp tục dự án. Chỉ có một nguyên mẫu được hoàn thành năm 1986 và chiếc thứ hai dở dang.

Thủy phi cơ săn ngầm- đổ bộ Beriev A-40 “Albatross- Chim Hải âu”, tên NATO “Mermaid- Nàng tiên cá” được thiết kế bởi Công ty Máy bay Beriev của Liên Xô vào cuối những năm 1980. Ảnh: Beriev.

Beriev A-40 được thiết kế để thay thế cho máy bay lưỡng cư Beriev Be-12 và Ilyushin Il-38 trên đất liền. A-40 Albatros bay lần đầu vào tháng 12/1986.

Với tham vọng trở thành máy bay lưỡng cư lớn nhất thế giới, loài lưỡng cư A-40 được đặt theo tên loài chim biển lớn nhất trên thế giới. Máy bay dài 43,84 m, sải cánh 41,62 m, cao 11 m, bằng tòa nhà 4 tầng, trọng lượng cất cánh  tối đa gần 90 tấn, được chế tạo cơ bản bằng hợp kim nhôm.

Beriev A-40 trang bị 2 động cơ Soloviev D-30KPV kiểu turbofan cung cấp lực đẩy 117,7 kN mỗi chiếc, 2 động cơ hỗ trợ cất cánh Kolesov RD 36-36, công suất 23 kL/chiếc, diện tích cánh là 200 m2.

Beriev A-40 lần đầu tiên cất cánh vào đầu tháng 12/1986. Ảnh: Beriev.

Tốc độ tối đa được liệt kê là 800 km/h với tầm bay tổng thể lên tới 4100 km, trần bay thực tế là 9.700 m và thời gian tuần tra liên tục lên đến 12 giờ.

A-40 được cho phép cất cánh trong điều kiện trạng thái biển cấp 6. Một phi hành đoàn tiêu chuẩn gồm 8 người, bao gồm 2 phi công và các chuyên gia hệ thống. 

Để tiêu diệt tàu ngầm A-40 được trang bị 3 ngư lôi Orlan hoặc 6 tên lửa dẫn đường Korshun. Đối với vai trò tác chiến phòng không, A-40 được trang bị tên lửa chống hạm Kh-35. 

Beriev A-40 có thể hoạt động trên biển trong điều kiện trạng thái biển cấp 6. Ảnh: Beriev.

Nguyên mẫu A-40 đã thực hiện các chuyến bay trình diễn ấn tượng khắp thế giới để tìm kiếm người mua. Mặc dù thủy phi cơ bắt đầu được phát triển từ đầu những năm 1970, nhưng đến nay, chưa một cường quốc hàng không nào có thể tạo ra một nguyên mẫu tương tự như vậy.

Nhà sản xuất Beriev cũng phát triển một số phiên bản phái sinh để thu hút khách hàng, bao gồm máy bay khách "A-40PM" AKA "Be-40P 105 chỗ ngồi, "A-40P" dùng để chữa cháy rừng, máy bay chở hàng kết hợp "Be-40TP" 37-70choox ngồi và 11 tấn hàng.

Ngoài ra còn có biến thể "A-42" AKA "Be-42" tìm kiếm và cứu nạn (SAR). 

Hồi sinh và triển vọng

Máy bay lưỡng cư dự án tham vọng nhất của Liên Xô đã nhận được cơ hội thứ hai. United Aircraft Corporation đã công bố kế hoạch vào tháng 9/2018 để hồi sinh thủy phi cơ lớn nhất thế giới Albatross huyền thoại, được thiết kế như mục tiêu ban đầu là tìm kiếm và tiêu diệt tàu ngầm. 

Không chỉ có vai trò săn ngầm, Beriev A-40 còn là tàu đổ bộ.  Ảnh: Beriev.

Gần đây, truyên thông Nga đưa tin Bộ Quốc phòng nước này có kế hoạch đặt mua 3 chiếc A-40. Hiện các cơ quan chức năng của Bộ Quốc phòng Nga đang thiết lập các yêu cầu kĩ chiến thuật đối với máy bay A-40 mới, điều chỉnh các thông số cho phù hợp với yêu cầu tác chiến hiện đại. 

Biến thể BE-200CHS. Ảnh: Beriev.

Theo đó, “Albatrosss” thế hệ mới có thể được trang bị hệ thống tiếp nhiên liệu trên không và hai động cơ cánh quạt D-27, nâng tầm bay của máy bay từ 4.100 lên 9.300 km.

A-40 Albatross cũng sẽ được trang bị một loạt hệ thống thế hệ mới như radar tìm kiếm mục tiêu, máy dò nhiệt, tham số sóng biển, hệ thống định vị, hệ thống liên lạc trên không, cũng như hệ thống điều khiển vũ khí. Nhiệm vụ của máy bay sẽ là tiêu diệt các mục tiêu trên mặt nước, tàu ngầm và các mục tiêu ven biển, rải mìn và sử dụng sonars tìm kiếm tàu ngầm.