Trong một thông tin được phát hành hôm 26/7, Không quân Mỹ (USAF) dẫn thông cáo của Hạm đội 3- Hải quân nước này (USN) cho biết, 2 tàu chiến cũ đã ngừng hoạt động của Hải quân đã bị đánh chìm xuống đáy Thái Bình Dương ngoài khơi bờ biển phía bắc đảo Kauai, quần đảo Hawaii, trong bài thực hành đánh chìm (SINKEX) bằng đạn thật.

Tin nói, tàu vận tải đổ bộ USS Dubuque 17.000 tấn và tàu tấn công đổ bộ USS Tarawa dài 250m, trọng tải 39.000 tấn đã lần lượt bị đánh chìm xuống đáy biển ở độ sâu gần 4.600m vào ngày 11 và 19/7, trong khuôn khổ cuộc tập trận Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) lần thứ 29, năm 2024.

Đây là cuộc tập trận huấn luyện hàng hải đa quốc gia lớn nhất thế giới do Mỹ dẫn đầu, cho phép các quốc gia thử nghiệm và thực hành trên các hệ thống mô phỏng có đầy đủ các tính năng của vũ khí.

Các cuộc diễn tập đánh chìm SINKEX 2024 có sự tham gia các đơn vị từ Úc, Malaysia, Hà Lan, Hàn Quốc và các lực lượng thuộc Không quân, Lục quân và Hải quân Mỹ.

leftcenterrightdel
Tàu tấn công đổ bộ đã ngừng hoạt động, USS Tarawa, được kéo ra biển để thực hành đánh chìm SINKEX, ngày 16/7. Ảnh: KQ New Zealand / Maddy Butcher.
leftcenterrightdel
 Tàu tấn công đổ bộ USS Tarawa khi còn hoạt động ngày 22/12/2007. Ảnh: Jon Husman/US Navy.

“Các cuộc diễn tập đánh chìm cho chúng tôi cơ hội để nâng cao kĩ năng, học hỏi lẫn nhau và có được kinh nghiệm thực tiễn. Việc sử dụng vũ khí tiên tiến và chứng kiến sự chuyên nghiệp của các đội trong các cuộc diễn tập  thể hiện cam kết của chúng tôi trong việc bảo đảm cho khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương an toàn và rộng mở.”, Phó Đô đốc Hải quân Mỹ John Wade, chỉ huy Lực lượng đặc nhiệm hỗn hợp RIMPAC 2024, cho biết.

Trong thực nghiệm SINKEX đầu, một chiếc tiêm kích đa năng F/A-18F Super Hornet của USN đã triển khai một tên lửa chống hạm tầm xa (LRASM) để đánh chìm tàu Tarawa, tin nói, lưu ý, tên lửa hành trình tàng hình phóng từ trên không này cung cấp khả năng đa nhiệm cho chiến tranh chống tàu mặt nước.

Thực nghiệm SINKEX thứ hai sử dụng máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit của USAF để ”test” giải  pháp hạ gục một chiến hạm bằng bom dẫn đường QUICKSINK thả từ trên không.

Khả năng này được cho là giải pháp cho nhu cầu cấp thiết về việc nhanh chóng vô hiệu hóa các mối đe dọa trên biển ở các vùng biển rộng lớn trên khắp thế giới với chi phí thấp.

leftcenterrightdel
 Các tàu đa quốc gia di chuyển theo đội hình vào ngày 22/7 ngoài khơi bờ biển Hawaii trong cuộc tập trận RIMPAC 2024. Ảnh: John Bellino/ US Navy.
leftcenterrightdel
Tàu khu trục lớp De Zeven Provinciën của Hải quân Hà Lan HNLMS Tromp bắn tên lửa RGM-84 Harpoon trong cuộc tập trận SINKEX- RIMPAC 2024. Ảnh: Cristian Schrik/HQ Hà Lan. 

Ngừng hoạt động vào năm 2011, tàu vận tải đổ bộ Dubuque từng phục vụ trong chiến tranh Việt Nam sau khi đưa vào vận hành năm 1967.

Trong khi tàu tấn công đổ bộ USS Tarawa đã hỗ trợ các Chiến dịch Lá chắn Sa mạc và Tự do Iraq trước khi ngừng hoạt động vào năm 2009.

Trước đó, trong cuộc tập trận RIMPAC 2006, hoạt động SINKEX đã thực hành đánh chìm tàu đổ bộ tấn công Belleau Wood.

leftcenterrightdel
 Video Mỹ trình diễn công nghệ QUICKSINK lần đầu năm 2022/ AFRL.

Cuộc thử nghiệm được các nhà phân tích đánh giá là quan trọng, bởi nó có ý nghĩa thiết thực về chi phí cần tính toán cho bất kì cuộc xung đột giả định nào trong tương lai giữa các đối thủ sừng sỏ.

Nó cho thấy quân đội Mỹ có thể sử dụng một trong những nền tảng vũ khí có khả năng sống sót cao là máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit, để đánh chìm một tàu mặt nước lớn bằng một quả bom dẫn đường giá rẻ.

Máy bay ném bom B-2 là máy bay tinh vi nhất của quân đội Mỹ, có khả năng bay ở độ cao lớn. USAF cho biết, đặc điểm tàng hình của máy bay cho phép nó xâm nhập sâu vào các khu vực được bảo vệ nghiêm ngặt của đối phương. Điều đó giúp các cảm biến của B-2 có khả năng quan sát thực địa mà các máy bay bay thấp không thể làm được.

leftcenterrightdel
 Một chiếc B-2 Spirit của Không quân Mỹ. Ảnh: Nationalinterest.
leftcenterrightdel
 Một chiếc F-15E Strike Eagle gắn bom tấn công trực diện phối hợp GBU-31 (JDAM) cải tiến trong cuộc trình diễn QUICKSINK, ngày 28/4/2022. Ảnh: USAF/ Lindsey Heflin.

Theo Không quân Mỹ, việc kết hợp B-2 với các loại bom dẫn đường chính xác giá thành khá rẻ và hiệu quả với đầu đạn nặng gần 1 tấn, có thể mang lại cho máy bay ném bom sức mạnh chống hạm của ngư lôi phóng từ tàu ngầm, mà không có nhược điểm của tàu ngầm.

Phòng nghiên cứu Không quân Mỹ (AFRL) lưu ý, tàu ngầm có khả năng phóng và phá hủy một chiến hạm bất cứ lúc nào chỉ bằng một quả ngư lôi, nhưng sau khi phóng, nó sẽ để lộ vị trí và trở thành mục tiêu.

QUICKSINK có thể cung cấp một “giải pháp chi phí thấp từ trên không để đạt được khả năng tiêu diệt mục tiêu trên biển giống như ngư lôi, với tốc độ cao hơn nhiều và trên một khu vực rộng lớn hơn nhiều so với một chiếc tàu ngầm cồng kềnh.”, thông cáo cho biết.

leftcenterrightdel
 Tàu HMAS Sydney của Hải quân Úc khai hỏa trong cuộc diễn tập đánh chìm SINKEX, một phần của tập trận RIMPAC 2024. Ảnh: Daniel Goodman/HQ Úc.

Không quân Mỹ lần đầu tiên thử nghiệm QUICKSINK vào năm 2022, khi một máy bay chiến đấu F-15 thả bom tấn công trực diện phối hợp GBU-31 (JDAM) phá hủy một mục tiêu mặt nước kích thước thật ở Vịnh Mexico.

Các tàu bỏ (hulks) sử dụng trong cuộc diễn tập SINKEX, được chuẩn bị theo quy định của Cơ quan Bảo vệ Môi trường, trong đó tàu được vệ sinh tổng thể, loại bỏ các vật liệu có hại cho môi trường biển và được đánh chìm ở độ sâu ít nhất 1.800m, cách bờ 92km.

Hơn 40 chiến hạm, 3 tàu ngầm, hơn 150 máy bay và 25.000 quân nhân từ 29 quốc gia đang tham gia cuộc tập trận RIMPAC 2024 ở vùng biển xung quanh quần đảo Hawaii, lãnh thổ thuộc Mỹ, diễn ra từ ngày 27/6 đến 1/8.

Văn Phong/USAF, CNN