Bắt đầu từ rạng sáng ngày 12/1, Mỹ và Anh đã sử dụng máy bay chiến đấu, tàu chiến và tàu ngầm, tiến hành các cuộc tấn công nhắm vào các mục tiêu của của lực lượng vũ trang Hồi giáo Houthi kiểm soát miền Bắc Yemen.

“Vào lúc 2h30’ rạng sáng ngày 12/1, giờ Sanaa, lực lượng Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ phối hợp với Vương quốc Anh và sự hỗ trợ từ Úc, Canada, Hà Lan và Bahrain đã tiến hành các cuộc tấn công hỗn hợp vào các mục tiêu của Houthi, nhằm làm suy giảm khả năng tiếp tục các cuộc tấn công bất hợp pháp và liều lĩnh của lực lượng này nhằm vào các tàu hàng của Mỹ và quốc tế ở Biển Đỏ.”, thông cáo của CENTCOM nói, lưu ý, động thái đa quốc gia này nhắm vào những địa điểm liên quan đến UAV, tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình của Houthi, cũng như các trạm radar ven biển và năng lực trinh sát trên không của lực lượng này.”, tuyên bố của ông Austin được đăng trên trang web của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết.

Các nguồn tin cho biết, trong cuộc tấn công, Washington đã sử dụng tên lửa hành trình Tomahawk.

Truyền thông địa phương nói, 23 đợt không kích đã được thực hiện, nhằm vào các mục tiêu ở 4 của Yemen, bao gồm thủ đô Sanaa, Hodeidah, Taiz và Saada. 

leftcenterrightdel
 Rạng sáng ngày 12/1, từ Biển Đỏ, các lực lượng Mỹ, Anh phát động cuộc tấn công nhắm vào các mục tiêu của Houthi ở Yemen. Nguồn: @noor_zaman2.

Lầu Năm Góc xác nhận Mỹ đã phối hợp với các đối tác, thực hiện các cuộc tấn công vào các mục tiêu của Houthi ở Yemen.

Chỉ huy lực lượng không quân Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ, Alex Grinkevich, nói, Không quân nước này đã tấn công hơn 60 mục tiêu của Houthi, sử dụng hơn 100 loại đạn dược dẫn đường chính xác các loại.

Sân bay quốc tế Sanaa đã hứng chịu các vụ đánh bom lớn, Sky News Arabia viết.

Sáng ngày 13/1, giờ địa phương, các nguồn tin Yemen cho biết, trước đó trong đêm, các lực lượng Mỹ, Anh đã thực hiện các cuộc tấn công mới nhắm vào thủ đô Sanaa, thành phố Hodeidah trên bờ Biển Đỏ.

“Vào lúc 3h45’ sáng (giờ Sanaa) ngày 13/1, lực lượng Mỹ tiến hành tấn công một địa điểm radar của Houthi ở Yemen. Cuộc tấn công này do tàu khu trục USS Carney (DDG 64) thực hiện bằng tên lửa tấn công mặt đất Tomahawk và là hành động tiếp theo nhằm vào một mục tiêu quân sự cụ thể liên quan đến các cuộc tấn công được thực hiện vào ngày 12/1, nhằm làm suy giảm khả năng tấn công các tàu hàng của Houthi.”, thông báo của CENTCOM nói.

Theo người phát ngôn của quân đội Houthi, 73 vụ không kích đã được thực hiện trong 48 giờ qua khiến một số người thiệt mạng và bị thương, trong đó ít nhất 5 người được cho là đã chết.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết, các cuộc không kích được thực hiện để đáp trả “các cuộc tấn công chưa từng có trước đây của Houthi” ở Biển Đỏ, cản trở thương mại và tự do đi lại ở khu vực, cũng như đe dọa các lực lượng Mỹ.

Người đứng đầu Lầu Năm Góc Lloyd Austin hiện vẫn đang nằm viện, nói, mục tiêu tấn công của Mỹ và các đối tác ở Yemen là máy bay không người lái (UAV), tên lửa, cũng như các cơ sở kỹ thuật tình báo của lực lượng Houthi.

leftcenterrightdel
 Lực lượng Mỹ, Anh không kích các mục tiêu của Houthi, Yemen/NBC News.

Ông Austin nhấn mạnh, việc tấn công các mục tiêu của Houthi nhằm mục đích làm suy yếu khả năng của lực lượng này trong việc đe dọa hoạt động hàng hải và thương mại quốc tế.

Cuộc tấn công của Mỹ vấp phải những phản đối từ trong nước.

Một số nhà lập pháp cáo buộc Tổng thống Biden đã vi hiến khi cho phép thực hiện các cuộc tấn công vào Yemen mà không xin phép Quốc hội.

Các nhà lập pháp chỉ trích ông Biden, lưu ý Điều 1 của Hiến pháp Mỹ yêu cầu Quốc hội cho phép tiến hành chiến tranh chứ không phải Tổng thống; trong khi các nhà lập pháp ủng hộ dẫn Điều 2 của Hiến pháp Mỹ, trong đó chỉ rõ Tổng thống là Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang và trao cho ông quyền sử dụng lực lượng quân sự mà không cần sự cho phép của Quốc hội cho mục đích phòng thủ.

Ngoài các quy định của hiến pháp, việc sử dụng vũ lực còn được kiểm soát bởi Nghị quyết về quyền hạn chiến tranh, được Quốc hội Mỹ thông qua năm 1973, nhằm kiểm tra quyền lực của Tổng thống sau Chiến tranh Việt Nam. Nghị quyết yêu cầu các hành động quân sự không có tuyên chiến hoặc không có thẩm quyền pháp lý cụ thể phải chấm dứt trong vòng 60 ngày.

leftcenterrightdel
 Hàng chục cơ sở của Houthi ở Sanaa và các khu vực khác trở thành mục tiêu/ @noor_zaman2.

Nghị quyết cũng yêu cầu trong vòng 48 giờ kể từ khi bắt đầu cuộc tấn công, Tổng thống phải cung cấp cho Quốc hội một bản báo cáo về các tình huống cần thực hiện hành động, thẩm quyền thực hiện hành động đó cũng như phạm vi và thời gian dự kiến của các hoạt động quân sự.

Houthi cho biết lực lượng này đang tiến hành tấn công trả đũa nhằm vào các căn cứ và cơ sở quân sự của Mỹ và Anh, đồng thời tuyên bố đã đánh chìm một tàu chiến Mỹ ở Biển Đỏ.

Phản ứng trước đợt tấn công của Mỹ, quan chức đối  ngoại cấp cao của chính quyền Houthi Hussein al-Azi tuyên bố, London và Washington phải trả giá đắt cho các cuộc tấn công lớn vào Yemen,

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, Maria Zakharova, tuyên bố, các cuộc tấn công của Mỹ vào Yemen là một ví dụ khác về việc vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ và hoàn toàn coi thường luật pháp quốc tế dưới danh nghĩa leo thang tình hình trong khu vực.

leftcenterrightdel
 Máy bay chiến đấu xuất kích từ tàu sân bay Hải quân Mỹ ở Biển Đỏ / USCENTCOM.

“Các cuộc không kích của Mỹ vào Yemen là một ví dụ khác về việc người Anglo-Saxon phá hoại các nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ và hoàn toàn coi thường luật pháp quốc tế dưới danh nghĩa leo thang tình hình trong khu vực vì mục đích phá hoại của riêng họ.”, bà Zakharova viết.

Nga đã yêu cầu Hội đồng Bảo an LHQ triệu tập cuộc họp khẩn cấp liên quan đến vụ Mỹ và Anh tấn công Yemen, cuộc họp được tổ chức vào ngày 12/1.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, Nasser Kanaani, đã lên án các cuộc tấn công của Mỹ và Anh vào Yemen, gọi những hành động này là “tùy tiện” và “vi phạm rõ ràng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ” của đất nước và luật pháp quốc tế.

Bộ Ngoại giao Iran lưu ý, kết quả của các cuộc tấn công này sẽ “không gì khác hơn là làm gia tăng tình trạng mất an ninh và bất ổn trong khu vực”.

Ông Kanaani bày tỏ quan ngại về hậu quả của những đợt không kích như vậy đối với hòa bình và an ninh trong khu vực và thế giới, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế “ngăn chặn sự lây lan của thù địch, bất ổn trong khu vực bằng cách phản ứng có trách nhiệm và thực hiện các bước đi có trách nhiệm”.

Văn Phong/Sputnik, Reuters, Aljazeera