Ngày 11/8, Liên minh châu Phi (AU) ra thông cáo cho biết, Chủ tịch Ủy ban AU, Moussa Faki Mahamat, bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với các quyết định được Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS) thông qua phản ứng trước sự thay đổi quyền lực trái hiến pháp ở Niger.

Ông Mahamat bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về ‘điều kiện giam giữ tồi tệ’ được báo cáo đối với Tổng thống bị lật đổ Mohamed Bazoum. 

Chủ tịch Ủy ban AU kêu gọi chính quyền quân sự ở Niger nhanh chóng giảm leo thang quan hệ với ECOWAS, bao gồm cả việc chấm dứt việc tiếp tục giam giữ Tổng thống Bazoum trong điều kiện tồi tệ đáng lo ngại.

leftcenterrightdel
 Khối ECOWAS sẵn sàng cho kế hoạch can thiệp quân sự vào Niger. Ảnh: © EPA/Deji Yake

“Việc đối xử như vậy với một Tổng thống được bầu cử dân chủ là không thể chấp nhận được.”, thông cáo nhấn mạnh.

Ông Mahamat tiếp tục kêu gọi trả tự do lập tức cho Tổng thống Bazoum và tất cả các thành viên trong gia đình và chính phủ của ông, những người đang bị giam giữ bất hợp pháp, trái với luật pháp Niger cũng như các nguyên tắc cơ bản của AU và ECOWAS, theo thông cáo.

Tại hội nghị thượng đỉnh ECOWAS hôm 10/8, Chủ tịch ECOWAS đồng thời là Tổng thống Nigeria Bola Tinubu tuyên bố, sử dụng vũ lực là một trong những biện pháp giải quyết cuộc khủng hoảng Niger, tuy nhiên đây là phương sách cuối cùng.

leftcenterrightdel
 Ông Hassoumi Massoudou, Ngoại trưởng Niger trong chính quyền của Tổng thống bị lật đổ Mohamed Bazoum, thay mặt ông Bazoum dự Hội nghị thượng đỉnh ECOWAS tại Abuja, Nigeria ngày 10/8. Nguồn: @PresidenceNige.

Trước đó, sau khi trở về từ hội nghị thượng đỉnh ở Abuja vào ngày 10/8, Tổng thống Bờ Biển Ngà Alassane Ouattara, cho biết, các nhà lãnh đạo ECOWAS đã đồng ý khởi động một chiến dịch quân sự ở Niger càng sớm càng tốt.

Theo ông Ouattara, Tư lệnh quân đội các nước thành viên ECOWAS sẽ tổ chức thêm một số cuộc họp nữa để hoàn thiện kế hoạch. 

Tổng thống Bờ Biển Ngà tuyên bố, cùng với các thành viên khác của ECOWAS sẽ đóng góp lực lượng cho chiến dịch. 

Ngay sau khi xảy ra cuộc đảo chính ở Niger, ECOWAS đã thông báo đình chỉ viện trợ tài chính cho Niger, cũng như áp đặt lệnh cấm đi lại và đóng băng tài sản của lực lượng nổi dậy và gia đình họ, cũng như với bất kỳ cá nhân nào đồng ý tham gia vào các tổ chức được tạo ra bởi “quân phản loạn’.

leftcenterrightdel
 Hôm 11/8, Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken tuyên bố chính quyền quân sự nắm quyền ở Niger chịu trách nhiệm về sự an toàn của Tổng thống Mohamed Bazum, gia đình ông và các thành viên chính phủ đang bị giam giữ. Nguồn: @ Sprinter99800.

ECOWAS đã đóng cửa biên giới và đình chỉ hoạt động giao dịch thương mại, tài chính giữa các quốc gia trong cộng đồng với Niger.

Nước láng giềng Nigeria cũng đã ngừng cung cấp điện cho Niger, nước vốn lệ thuộc nguồn điện từ Abuja.

Ngoài ra, ECOWAS kêu gọi tất cả các quốc gia và tổ chức, bao gồm cả Liên hợp quốc, hỗ trợ mong muốn của Niger khôi phục trật tự hiến pháp ở nước này.

Ngày 7/8, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách các vấn đề chính trị Victoria Nuland đã đến Niger tìm giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng đang diễn ra ở quốc gia Tây Phi.

leftcenterrightdel
 Quân đội Niger trước tình huống bị can thiệp. Nguồn: @UchePOkoye.

Sau cuộc gặp với người được bổ nhiệm làm Tổng tham mưu trưởng LLVT Niger, Moussa Salau Barmu, cũng như ba cộng sự thân cận của ông này, bà Nuland cho biết, nhóm binh sĩ nổi dậy tỏ ra cứng rắn và không nhượng bộ.

Theo AP, các nhà lãnh đạo quân đội ở Niger được cho là đã cảnh báo bà Nuland khả năng họ giết hại Tổng thống bị lật đổ của nước này, Mohamed Bazoum, nếu các quốc gia láng giềng tiến hành can thiệp quân sự nhằm phục chức cho ông ta.

Ngày 26/7, một nhóm sĩ quan quân đội từ lực lượng cận vệ Tổng thống của Niger, do tướng Abdourahmane Tchiani chỉ huy, đã binh biến và tuyên bố phế truất Tổng thống Bazoum. Hội đồng Quốc gia Bảo vệ Tổ quốc, đứng đầu là ông Tchiani, được thành lập để điều hành đất nước. Ông Bazoum bị giam giữ kể từ đó.

Văn Phong/AU, TASS, Sputnik