Ngày 13/8, các nguồn thạo tin cho biết, Israel đang thương thảo với Nam Sudan để di dời người Palestine từ Gaza đến quốc gia Đông Phi này.
Đề xuất này là một phần trong nỗ lực của Israel nhằm di dời người Palestine khỏi Gaza- một động thái mà các nhóm nhân quyền cảnh báo sẽ dẫn đến hành động trục xuất cưỡng bức, thanh trừng sắc tộc và vi phạm luật pháp quốc tế.
Bộ Ngoại giao Israel từ chối bình luận, trong khi Ngoại trưởng Nam Sudan cũng không trả lời các câu hỏi về cuộc đàm phán.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết, ông muốn hiện thực hóa tầm nhìn của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc di dời phần lớn cư dân Gaza thông qua điều mà ông gọi là “di cư tự nguyện”.
“Tôi nghĩ rằng điều đúng đắn cần làm, ngay cả theo luật chiến tranh mà tôi biết, là để người dân rời đi, rồi sau đó tập trung toàn lực tấn công kẻ thù vẫn còn ở đó.”, ông Netanyahu phát biểu hôm 12/8, trong một cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình i24 của Israel.
    |
 |
| Người Palestine ở Gaza liên tục phải sơ tán để tránh bom đạn và theo lệnh của quân đội Israel. Ảnh: Moaz Abu Taha/ APA/ ZUMA Press. |
Trước đó, ngày 4/2, trong cuộc họp báo chung giữa ông Trump và ông Netanyahu tại Nhà Trắng, nhà lãnh đạo Mỹ cho biết, ông muốn kiểm soát Gaza trong dài hạn và tái phát triển lãnh thổ này sau khi người Palestine bị di dời, có thể là vĩnh viễn đến nước khác.
Ông Trump tuyên bố, sẽ biến nơi này thành “Riviera của Trung Đông”, nơi “người dân toàn cầu” có thể sinh sống.
Mỹ được nói đã đưa ra những đề xuất tương tự với Sudan, Somalia và khu vực ly khai Somaliland, vốn là một khu tự trị của Somalia.
Người đứng đầu một tổ chức xã hội dân sự Nam Sudan Edmund Yakani cho biết, ông cũng đã trao đổi với các quan chức Nam Sudan về các cuộc đàm phán.
|
 |
| Một trại tỵ nạn của người Palestine ở Khan Yunis, Gaza. Ảnh: Mustafa Hassona/ Anadolu / Getty. |
Ông Yakani nói rằng, đất nước ông không nên trở thành một.. bãi đáp, cũng “không nên chấp nhận việc coi con người là con bài đàm phán để cải thiện quan hệ”.
Joe Szlavik, người sáng lập một công ty vận động hành lang của Mỹ, cho biết, ông đã được các quan chức Nam Sudan thông báo sơ bộ về các cuộc đàm phán.
Ông Szlavik cho biết, một phái đoàn Israel có kế hoạch đến Nam Sudan để xem xét khả năng lập trại cho người Palestine tại đây.
Chưa có thời gian biểu cụ thể được ấn định cho chuyến thăm và Israel cũng chưa phản hồi ngay lập tức yêu cầu xác nhận chuyến thăm. Tuy nhiên, ông Szlavik cho biết, Israel sẽ chi trả chi phí cho các trại tạm.
Ông Szlavik tiết lộ, Nam Sudan muốn chính quyền của Tổng thống Trump dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt đối với nước này, điều cho thấy Washington có thể tham gia vào thỏa thuận di dời người Palestine.
|
 |
| Tình cảnh đói khổ của người Palestine ở Gaza do cuộc chiến của Israel. Ảnh: Ahmad Salem/ Bloomberg. |
Peter Martell, một nhà báo và tác giả của cuốn “First Raise a Flag”, cho biết, Nam Sudan đang ‘khát’ tiền, họ sẽ tận dụng bất kỳ đồng minh, lợi ích tài chính và an ninh ngoại giao nào có thể có được.
Hai quan chức Ai Cập cho biết, họ đã biết về những nỗ lực của Israel trong nhiều tháng qua nhằm tìm kiếm một quốc gia chấp nhận tiếp nhận người Palestine, bao gồm cả việc liên lạc với Nam Sudan. Nguồn tin nói, họ đã vận động hành lang để Nam Sudan không tiếp nhận người Palestine.
Ai Cập, quốc gia có chung đường biên giới với Gaza, đã phản đối mạnh mẽ bất kỳ hành động cưỡng bức nào di dời người Palestine ra khỏi dải đất, vì lo ngại làn sóng người tị nạn sẽ tràn vào lãnh thổ nước này.
Chính quyền Trump trước đây đã gây sức ép buộc một số quốc gia chấp nhận trục xuất, và Nam Sudan đã tiếp nhận 8 cá nhân bị trục xuất khỏi Mỹ theo chính sách trục xuất hàng loạt của chính quyền này.
|
 |
| Trong khi Nam Sudan tính tiếp nhận người Palestine, thì người nước này đang phải tỵ nạn ở nước khác. Trong ảnh là một trại tỵ nạn dành cho người Nam Sudan ở Benishangul Gumuz, Ethiopia. Nguồn: africanews. |
Nhiều người Palestine có thể muốn tạm thời rời khỏi Gaza để lánh nạn chiến tranh và thoát khỏi cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ kéo dài hàng năm trời.
Nhưng họ kiên quyết bác bỏ bất kỳ sự tái định cư lâu dài nào khỏi quê hương họ.
Người dân Gaza lo sợ rằng, Israel sẽ không bao giờ cho phép họ hồi hương; và, việc rời đi hàng loạt có thể mở đường cho Israel sáp nhập vùng đất này và tái lập các khu định cư tại đây, theo lời kêu gọi của các bộ trưởng cực hữu trong Chính phủ Israel.
Tuy nhiên, ngay cả những người Palestine mong rời đi nhất cũng khó có thể muốn đến Nam Sudan, một trong những quốc gia bất ổn và bạo lực nhất thế giới.
Nam Sudan đang phải vật lộn để phục hồi sau cuộc nội chiến nổ ra ngay sau khi giành độc lập vào năm 2011, khiến gần 400.000 người thiệt mạng và khiến nhiều vùng đất nước phải đối mặt với nạn đói.
Quốc gia Đông Phi cũng đã tiếp nhận một lượng lớn người tị nạn từ các cuộc xung đột ở các nước láng giềng.