Trong một thông báo cuối ngày 23/11, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu ở Ukraine Zaporizhzhia (ZNPP), một lần nữa mất kết nối với lưới điện bên ngoài để cung cấp điện khẩn cấp cho hệ thống làm mát, duy trì an toàn cho các lò phản ứng.
Nhà máy hiện đang dựa hoàn toàn vào các máy phát điện diesel dự phòng.
“Sự cố mới nhất tại ZNPP nêu bật tình hình an ninh và an toàn hạt nhân ngày càng bấp bênh và đầy rủi ro tại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu, xảy ra chỉ vài ngày sau khi nó bị nã pháo liên tục.”, Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi lưu ý.
    |
 |
| ZNPP do quân đội Nga kiểm soát từ ngày 28/2, sau khi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine. Ảnh: Andrey Borodulin/AFP/Getty. |
Theo nhóm chuyên gia IAEA đang giám sát thường trực tại ZNPP, nhà máy này bị mất điện vào lúc 13h30’ ngày 23/11, giờ địa phương, sau các báo cáo về đợt tấn công nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.
Ban đầu, tất cả 20 máy phát điện diesel của địa điểm bắt đầu kích hoạt tự động và hiện tại 8 trong số chúng đang cung cấp điện dự phòng cần thiết cho tất cả các thiết bị an toàn của nhà máy. 12 máy phát điện diesel khác đang ở chế độ chờ.
Tất cả sáu lò phản ứng đều an toàn và ổn định, IAEA cho biết. Bốn lò đã ở chế độ “tắt nguội”, trong khi 2 lò đã ở chế độ “tắt nóng”.
|
 |
| Một vụ nổ trong khu vực nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine. Nguồn: @Common_News. |
Trước đó cùng ngày, Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi đã gặp phái đoàn Nga tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ do Tổng Giám đốc Tập đoàn Năng lượng hạt nhân Nhà nước Rosatom Alexey Likhachev dẫn đầu, để tham vấn về các vấn đề liên quan đến an toàn tại nhà máy Zaporizhzhia ở Ukraine và yêu cầu thiết lập khu vực bảo vệ an ninh và an toàn hạt nhân.
ZNPP do quân đội Nga kiểm soát từ ngày 28/2, sau khi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Nhà máy này đã nhiều lần bị ngắt kết nối khỏi lưới điện quốc gia trong cuộc xung đột quân sự, do các cuộc tấn công pháo kích, gần đây nhất là vào đầu tháng 11.
|
 |
| Một số hình ảnh về các vụ nổ gây hư hại cơ sở hạ tầng và thiết bị tại nhà máy điện Zaporizhzhia. Nguồn: @maksymeristavi. |
Cả Nga và Ukraine cáo buộc lẫn nhau là thủ phạm, điều được cảnh báo có thể dẫn đến một sự cố hạt nhân nghiêm trọng không chỉ ở Ukraine mà cả bên ngoài lãnh thổ nước này.
Hôm 20/11, IAEA cho biết, nhiều vụ nổ mạnh từ đêm trước đó làm rung chuyển nhà máy. Các chuyên gia IAEA tại ZNPP nói, có hơn chục vụ nổ trong khu vực nhà máy. Nhóm IAEA có thể nhìn thấy một số vụ nổ từ cửa sổ văn phòng của họ.
|
|
| Một số vụ nổ nhìn từ cửa sổ văn phòng ZNPP. Nguồn: @CBSMornings. |
Mặc dù chưa có vụ nổ nào gây nguy hiểm cho thiết bị an ninh, an toàn hạt nhân, tuy nhiên, các chuyên gia cho biết, một số tòa nhà, hệ thống và thiết bị tại địa điểm đã bị hư hại.
Ngay sau các vụ nổ, Tổng Giám đốc IAEA Grossi, gọi vụ tấn công là đáng lo ngại và không thể chấp nhận được; yêu cầu những kẻ đứng đằng sau vụ pháo kích phải dừng lại lập tức. “Các người đang đùa với lửa!”, ông Grossi bày tỏ, kêu gọi Ukraine và Nga khẩn cấp thiết lập vùng an ninh và an toàn hạt nhân để ngăn ngừa một thảm họa hạt nhân, điều mà ông tuyên bố, sẽ không từ bỏ cho đến khi đạt được.