Sáng ngày 20/1, Cơ quan Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) ra thông cáo cho biết, tàu đổ bộ thông minh thám hiểm Mặt trăng (SLIM) của nước này được trang bị công nghệ định vị chính xác, đã hạ cánh thành công xuống bề mặt Mặt trăng lúc 0h20’ trước đó cùng ngày.
“Liên lạc với tàu đổ bộ đã được thiết lập sau khi hạ cánh. Tuy nhiên, pin mặt trời của phương tiện hiện không hoạt động. Phân tích chi tiết về dữ liệu thu được sẽ được tiến hành và chúng tôi sẽ tiếp tục chia sẻ thông tin cập nhật.”, thông cáo của JAXA viết.
JAXA ngờ rằng, hệ thống phát điện tích hợp không hướng đúng về phía mặt trời, tuy nhiên nó có thể bắt đầu hoạt động khi điều kiện ánh sáng mặt trời thay đổi.
    |
 |
| Tàu độ bộ thông minh thám hiểm Mặt trăng (SLIM) của Nhật Bản hạ cánh thành công xuống bề mặt Mặt trăng lúc 0h20' ngày 20/1. Nguồn: JAXA. |
Tàu thăm dò SLIM bắt đầu giai đoạn cuối cùng của nhiệm vụ hạ cánh vào khoảng nửa đêm ngày 19/1, từ một điểm ở độ cao cách bề mặt Mặt trăng khoảng 15 km.
Theo JAXA, phương tiện có thể tự động xác định vị trí tốt nhất để hạ cánh bằng cách quét camera các miệng hố và bề mặt địa hình của Mặt trăng trong quá trình hạ xuống.
Với việc tàu đổ bộ thông minh SLIM lần đầu tiên hạ cánh thành công trong sứ mệnh thám hiểm Mặt trăng, Nhật Bản đã ghi tên vào danh sách số ít các quốc gia đã thực hiện cuộc đổ bộ lên Mặt trăng, cùng với Liên Xô cũ, Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ.
|
 |
| Các nhà khoa học và nhân viên JAXA theo dõi quá trình hạ cánh của SLIM. Ảnh: AP / Eugene Hoshiko. |
Mục tiêu chính của sứ mệnh lần này của SLIM không chỉ là hạ cánh thành công lên Mặt trăng mà cao hơn là độ chính xác của việc hạ cánh.
“Chúng tôi tin rằng SLIM đã thành công trong việc hạ cánh mềm” vì dữ liệu truyền từ tàu tới Trái đất cho đến nay cho thấy hầu hết các thiết bị được tích hợp đều hoạt động bình thường.”, quan chức cấp cao của JAXA, Hitoshi Kuninaka, cho biết trong một cuộc họp báo; lưu ý, JAXA tin rằng họ đã tiến gần đến việc hạ cánh đạt độ chính xác 100 m.
|
 |
| Quy trình hạ cánh nghiêng của tàu đổ bộ SLIM, nó chuyển sang trạng thái nghiêng và tiếp đất bằng 1 chân khi chạm xuống bề mặt Mặt trăng, sau đó lật xuống với 4 chân còn lại. Nguồn: JAXA. |
Tàu thăm dò được thiết kế để thử nghiệm công nghệ hạ cánh có độ chính xác chưa từng có trên bề mặt Mặt trăng với sai số cách mục tiêu dự định dưới 100 m, so với các tàu đổ bộ Mặt trăng trước đây có độ chính xác trong khoảng từ vài đến hàng chục cây số, theo JAXA.
|
|
| Quá trình hạ cánh thành công của tàu đổ bộ SLIM. Nguồn: JAXA. |
Chủ tịch JAXA Hiroshi Yamakawa cho biết, mặc dù cơ quan này sẽ cần một tháng để phân tích dữ liệu cuộc hạ cánh và biết chính xác điều gì đã xảy ra với tàu thăm dò khi nó chạm tới bề mặt Mặt trăng; và, Nhật Bản sẵn sàng chia sẻ kiến thức liên quan về công nghệ hạ cánh chính xác thông qua các khuôn khổ hợp tác quốc tế.
JAXA nhấn mạnh cần phải thực hiện quá trình chuyển đổi từ kỷ nguyên “hạ cánh nơi chúng ta có thể” sang kỷ nguyên “hạ cánh nơi chúng ta muốn” cho các sứ mệnh Mặt trăng trong tương lai, như việc tìm kiếm nguồn nước, vốn yêu cầu hạ cánh chính xác trên các bề mặt không bằng phẳng như ở các sườn dốc.
|
 |
| Mô phỏng đường quỹ đạo của tàu đổ SLIM từ độ cao 600m, trong đó đường màu đỏ là quá trình tàu hạ cánh từ độ cao 15km trên bề mặt Mặt trăng. Nguồn: JAXA. |
Việc sử dụng tàu thăm dò SLIM, được mệnh danh là “Người bắn tỉa Mặt trăng”, JAXA hy vọng sẽ giúp làm sáng tỏ nguồn gốc của Mặt trăng, bằng cách tiến hành phân tích thành phần của các loại đá được cho là một phần của lớp phủ của thiên thể.
Tàu thám hiểm SLIM được phóng bởi tên lửa đẩy H2A vào ngày 7/9 năm ngoái từ Trung tâm vũ trụ Tanegashima ở tỉnh Kagoshima, tây nam Nhật Bản và đi vào quỹ đạo Mặt trăng vào ngày 25/12/2023.
Vụ phóng ban đầu được lên kế hoạch vào khoảng tháng 5/2023 nhưng đã bị trì hoãn do việc phóng tên lửa đẩy H3 thế hệ tiếp theo của Nhật Bản không thành công vài tháng trước đó, trong khi một lần nữa bị hoãn vào tháng 8 do vấn đề thời tiết.