Hàng loạt cán bộ vướng vòng lao lý vì đối tượng chuyên khiếu kiện

Từ khiếu nại khi hiện trạng đất không còn…

Khoảng năm 1992 - 1994, Đèo Văn Ban đến khai hoang, đăng ký hộ khẩu thường trú tại bản Thẳm Hon, xã Tạ Bú, huyện Mường La. Thực hiện Chỉ thị số 10/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc giao đất cho các hộ gia đình, năm 2000, các đơn vị chuyên môn đã triển khai xác minh, đo đạc giao đất cho từng hộ gia đình thuộc bản Thẳm Hon, xã Tạ Bú, huyện Mường La theo hiện trạng sử dụng đất của các hộ, trong đó có hộ Đèo Văn Ban. Ngày 12/9/2000, gia đình Đèo Văn Ban đã được UBND huyện Mường La cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) số 828406 theo Quyết định số 244/QĐ-UB.

Sau khi nhận GCNQSDĐ, Đèo Văn Ban không khiếu nại, kiến nghị gì về việc giao cấp đất và cũng không kê khai, đăng ký biến động về đất với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Năm 2003, thực hiện chính sách giao rừng, hộ Đèo Văn Ban được giao 32.400m2 đất rừng phòng hộ và được cấp GCNQSDĐ theo Quyết định số 637/QĐ-UBH, ngày 28/7/2003 của UBND huyện Mường La (tuy nhiên, Đèo Văn Ban chưa được giao GCNQSDĐ này, không biết được giao diện tích đất này).

Năm 2003, triển khai dự án xây dựng Nhà máy thủy điện Sơn La, hộ Đèo Văn Ban thuộc diện bị thu hồi đất và thuộc đối tượng tái định cư tập trung tại xã Tân Lập, huyện Mộc Châu nhưng Đèo Văn Ban đề nghị được chuyển sang diện tự nguyện di chuyển. Căn cứ chế độ, chính sách hiện hành, Hội đồng đền bù giải phóng mặt bằng huyện Mường La đã tiến hành kiểm kê, áp giá, bồi thường, hỗ trợ đối với toàn bộ đất đai, tài sản, cây cối hoa màu và chi phí hỗ trợ di chuyển của hộ Đèo Văn Ban theo đúng quy định và chính sách hiện hành, Đèo Văn Ban đã nhất trí ký xác nhận hồ sơ bồi thường, hỗ trợ, ký cam kết tự nguyện di chuyển, bàn giao đất cho mặt bằng công trường và đã nhận đủ tiền bồi thường hỗ trợ theo quy định, không có vướng mắc gì.

Sau khi các công trình thuộc dự án Nhà máy thủy điện Sơn La được triển khai, hiện trạng đất không còn, Đèo Văn Ban mới khiếu nại yêu cầu bồi thường đối với diện tích đất ngoài GCNQSDĐ nhưng không có tài liệu, căn cứ để chứng minh nguồn gốc, diện tích, loại đất. Các cơ quan, ban ngành của huyện Mường La, tỉnh Sơn La đã nhiều lần xác minh, xác định việc khiếu kiện về đất của Đèo Văn Ban là không có căn cứ vì ngoài GCNQSDĐ được cấp, Đèo Văn Ban không có bất cứ tài liệu, giấy tờ gì chứng minh được giao sử dụng đất. Sau nhiều lần giải quyết, đến năm 2010, sau khi có Thông báo số 82/TB-UBND, ngày 08/6/2010 của UBND tỉnh Sơn La về việc không thụ lý giải quyết và chấm dứt việc giải quyết khiếu nại đối với đơn của ông Đèo Văn Ban thì Đèo Văn Ban chấm dứt, không còn khiếu nại về đất. 

Tuy nhiên, từ tháng 6/2015, sau khi UBND huyện Mường La phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ đất, chi trả tiền xong cho các hộ dân, trong đó có hộ Đèo Văn Ban thì Đèo Văn Ban tiếp tục có nhiều đơn thư vượt cấp, đề nghị được bồi thường theo khung giá đất năm 2015 thay cho khung giá đất năm 2013 của UBND tỉnh Sơn La.

Khám xét nhà riêng của Đèo Văn Ban .(Ảnh do Công an tỉnh Sơn La cung cấp).

Đến việc cán bộ tự số hóa, tự chia thửa…

Thực hiện Kế hoạch số 41 của UBND huyện Mường La, Ban di dân huyện Mường La và các đơn vị tư vấn đo đạc tiến hành triển khai đo đạc, lập bản đồ địa chính để phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân, trong đó có hộ Đèo Văn Ban. Nắm được chủ trương của Ban di dân huyện Mường La và các đơn vị tư vấn đo đạc là không tiến hành đo đạc thực tế tại thực địa để xác định từng thửa đất của các hộ, mà đo bao xác định tổng diện tích đất của bản rồi cho các hộ tự thống nhất, cân đối sao cho tổng diện tích đất của các hộ không vượt quá diện tích đất của bản. Khoảng tháng 5 - 6/2014, hai đơn vị tư vấn đo đạc triển khai đo đạc, lập bản đồ tại bản Thẳm Hon, xã Tạ Bú, huyện Mường La, và từ đây, những sai phạm về pháp luật cũng nảy sinh…

Đối với diện tích đất do Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện: khi Bùi Văn Tân đến đo đạc, khống chế diện tích đất của các hộ tại khu Huối Hịa, bản Thẳm Hon là khoảng 30 ha và cho các hộ dân tự xác định, tự khoanh vẽ diện tích đất để lập bản đồ địa chính, Đèo Văn Ban đã tự xác định, tự thực hiện khoanh vẽ hai khu đất trên bản đồ thô do Bùi Văn Tân mang đến. Ban nói với Bùi Văn Tân tổng diện tích đất của gia đình là 10 ha (ban đầu Ban tự khoanh vẽ vị trí đất của gia đình tại khu vực bên phải suối Huổi Hịa nhìn từ sông lên, nhưng Bùi Văn Tân không đồng ý và cho rằng bên đó là đất lâm nghiệp. Vì vậy, Ban chuyển sang khoanh vẽ đất của gia đình tại khu vực bên trái suối Huổi Hịa trên bản đồ). 

Khoanh vẽ xong, Đèo Văn Ban trao đổi với Bùi Văn Tân và đề nghị Tân chuyển loại đất cho gia đình từ 01 đến 02 ha thành đất ruộng trồng lúa hai vụ để được đền bù giá cao, Tân nhất trí. Sau khi thực hiện số hóa, chia thửa trên bản đồ, Tân tự xác định đất của Đèo Văn Ban với tổng diện tích là 99.649,0m, trong đó thể hiện có 07 thửa gồm: 13.160m2 đất chuyên trồng lúa nước, 6.840m đất nương rẫy trồng cây hàng năm, 21.623m đất rừng sản xuất, 200m2 đất ở nông thôn, 57.826m đất trồng cây lâu năm. Đèo Văn Ban biết rõ số liệu về diện tích đất, loại đất của gia đình do Bùi Văn Tân lập không đúng quy định, không đúng thực tế nhưng vẫn đồng ý và ký xác nhận hồ sơ để được bồi thường, hỗ trợ.

Đối với diện tích đất do Công ty cổ phần tư vấn và đo đạc Bảo Bình thực hiện: Khi Vũ Hồng Giang (cán bộ của Công ty cổ phần tư vấn và đo đạc Bảo Bình) tiến hành đo đạc diện tích đất của gia đình, Ban đã tự chỉ vị trí, tự xác định ranh giới đất của gia đình để Vũ Hồng Giang đo đạc, xác định toàn bộ khu đất mà không thực hiện đo đạc, xác định vị trí, diện tích, loại đất từng thửa đất. Khi tiến hành số hóa, chia thửa, biên tập bản đồ, Vũ Hồng Giang căn cứ phạm vi được giao đo đạc cắt bỏ phần đất của Đèo Văn Ban thuộc khu vực đất do Văn phòng đăng ký đất đai đo, diện tích còn lại thuộc khu vực do Đèo Văn Ban tự chỉ Vũ Hồng Giang tự chia thửa, số hóa thể hiện trên bản đồ tổng diện tích đất của Đèo Văn Ban là 70.193,6m2. Trong đó: Theo GCNQSDĐ năm 2003 của Đèo Văn Ban có diện tích 32.400m đất rừng phòng hộ được Vũ Hồng Giang chia làm 07 thửa (Thửa số 48, 49, 53, 54, 55, 56, 58 - Tờ bản đồ số 02) trong khi GCNQSDĐ của Đèo Văn Ban chỉ có  01 thửa; diện tích đất còn lại là 37.793,6m2 được Vũ Hồng Giang chia nhỏ thành  92 thửa .

Đèo Văn Ban biết rõ số liệu về diện tích, loại đất, các thửa đất do Vũ Hồng Giang lập là không đúng quy định, không đúng thực tế nhưng Ban vẫn đồng ý, ký xác nhận hồ sơ, tài liệu để được bồi thường, hỗ trợ. Sau khi ký xác nhận kết quả đo đạc diện tích đất của gia đình do hai đơn vị  tư vấn thực hiện, Đèo Văn Ban được mời đến Ban di dân huyện Mường La ký xác  nhận hồ sơ bồi thường, hỗ trợ của gia đình. 

Theo hướng dẫn của cán bộ Ban di dân huyện Mường La, Đèo Văn Ban đã ký xác nhận giấy xác minh điều kiện bồi thường, hỗ trợ về đất của gia đình với vai trò vừa là chủ hộ, vừa là Trưởng bản, trong khi Đèo Văn Ban không phải Trưởng bản, để hoàn thiện hồ sơ nhận tiền bồi thường, hỗ trợ.

Kết quả, Đèo Văn Ban được Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Mường La phê duyệt thu hồi tổng diện tích là 169.842,6m đất, được bồi thường, hỗ trợ 1.244.214.380 đồng. Đèo Văn Ban biết rõ kết quả đo đạc, hồ sơ bồi thường, hỗ  trợ cho gia đình là sai nhưng vẫn nhận số tiền bồi thường, hỗ trợ nêu trên.

 Xuân Hưng