Theo cáo trạng của VKSND TP Hà Nội, từ năm 2014-2017, Tùng Vũ Thanh Tùng (SN 1992, trú tại phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình) là nhân viên của Công ty Cổ phần thương mại Công nghệ thông tin di động Onesms (gọi tắt là Công ty Onesms), chuyên cung cấp dịch vụ sổ liên lạc điện tử. Tùng được giao trách nhiệm thu thập, quản lý dữ liệu liên quan đến thông tin trường học, thông tin phụ huynh, học sinh của các trường học có liên kết với Công ty Onesms.

Quá trình làm việc, Tùng được Công ty Onesms cung cấp 1 tài khoản có quyền quản trị, truy cập, trích xuất dữ liệu khách hàng của Công ty. Lợi dụng việc này, Tùng đã sao chép, trích xuất khoảng 15.000 dữ liệu của Công ty Onesms có thông tin tên, số điện thoại của phụ huynh học sinh một số trường học. Ngoài ra, Tùng còn thu thập các dữ liệu cá nhân bị công khai trên mạng hoặc mua lại của người khác.

Khoảng đầu năm 2018, sau khi nghỉ việc tại Công ty Onesms, Vũ Thanh Tùng rao bán các dữ liệu cá nhân nêu trên. Khi khách hàng có nhu cầu sẽ liên hệ với Tùng qua tài khoản Facebook “Vũ Data” để trao đổi, thỏa thuận việc mua bán các gói dữ liệu (có dung lượng khác nhau). Kết quả điều tra xác định, từ năm 2018 đến 2021, Vũ Thanh Tùng đã thực hiện khoảng 524 giao dịch bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân, thu lợi bất chính hơn 759 triệu đồng.

leftcenterrightdel
Trong thời gian qua, đã có nhiều kẻ trộm cắp dữ liệu thông tin cá nhân đem bán kiếm lời bị phạt tù.

Đối với Nguyễn Mạnh Linh (SN 1990, trú tại xã Vật Lại, Hà Nội), cơ quan tố tụng xác định, từ giữa năm 2017, bị cáo Linh là nhân viên kĩ thuật của Công ty Cổ phần đầu tư Công nghệ và Thương mại Hợp Thành (gọi tắt là Công ty Hợp Thành). Linh được thuê hỗ trợ về công nghệ thông tin, phụ trách bảo trì, bảo dưỡng thiết bị máy tính, máy in tại Sở Kế hoạch và đầu tư TP Hà Nội.

Đầu năm 2019, trong quá trình làm việc, Linh được một số cán bộ của Sở Kế hoạch và đầu tư TP Hà Nội nhờ đăng nhập vào “Hệ thống quản lý doanh nghiệp và hộ cá thể”, “Hệ thống Quản lý báo cáo doanh nghiệp”, “Hệ thống Quản lý doanh nghiệp sau đăng ký” (hậu kiểm) và “Hệ thống Thông tin đăng ký doanh nghiệp Quốc gia” của Sở để hỗ trợ trích xuất thông tin, phục vụ công việc. Trong quá trình hỗ trợ kĩ thuật, Linh nắm được mật khẩu đăng nhập vào các hệ thống này và biết trong các hệ thống quản lý này có chứa thông tin của các doanh nghiệp và hộ kinh doanh trên địa bàn Hà Nội và toàn quốc.

Biết các thông tin này có thể bán kiếm tiền nên Linh đã sử dụng máy tính cá nhân để truy cập vào hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu của Sở Kế hoạch và đầu tư Hà Nội và trích xuất toàn bộ dữ liệu là thông tin của các doanh nghiệp và hộ kinh doanh (gồm: tên, địa chỉ, số điện thoại, người đại diện pháp luật, số tài khoản, mã số thuế…) trên địa bàn TP Hà Nội và toàn quốc, với dung lượng 21,99 GB về lưu trữ trên máy tính và tài khoản trực tuyến (Google Drive) của Linh. Sau khi lấy được dữ liệu, Linh tạo lập và sử dụng các tài khoản mạng xã hội Facebook ẩn danh trên nhóm Facebook “Data khách hàng tiềm năng” để rao bán.

Kết quả điều tra xác định, từ khoảng tháng 9/2019 đến 2/2021, Nguyễn Mạnh Linh đã thực hiện khoảng 66 giao dịch mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân, thu lợi bất chính hơn 113 triệu đồng.

Liên quan đến vụ án, năm 2013, Dư Anh Quý (SN 1988, trú tại Hà Nội) là nhân viên hợp đồng làm lập trình viên phòng Giải pháp quản lý kinh doanh điện (nay là Trung tâm phát triển phần mềm) - Công ty Viễn thông điện lực và Công nghệ thông tin, thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Quá trình làm việc tại đây, Quý được tiếp cận cơ sở dữ liệu chứa thông tin cá nhân khách hàng của Công ty điện lực các địa phương. Theo quy định của EVN, không cá nhân, tổ chức nào được xâm nhập, lấy cắp, sao chép trích xuất, trao đổi, mua bản dữ liệu là các thông tin khách hàng mà không được sự đồng ý của Tập đoàn.

Tuy nhiên, khi biết được một số người có nhu cầu mua dữ liệu thông tin khách hàng của EVN, lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý của Tập đoàn, Quý đã lén lút sao chép dữ liệu thông tin cá nhân khách hàng được đăng ký trong hệ thống dữ liệu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam vào ổ cứng di động của mình rồi cùng vợ tổ chức bán dữ liệu thông tin khách hàng đã sao chép.

Khoảng tháng 4/2019, Dư Anh Quý và vợ là Lại Thị Phương thuê em gái vợ là bị cáo Lại Thị Uyên (SN 1990, trú tại phường Đống Đa, Hà Nội; nhân viên kế toán Công ty VnitTech) để thực hiện các việc theo kế hoạch của Quý. Từ tháng 7/2019 đến tháng 1/2021, Uyên hỗ trợ Quý trong việc bán trái phép các dữ liệu thông tin cá nhân do Quý trích xuất, sao chép trái phép của Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho các đối tượng trên mạng xã hội, thu lợi bất chính số tiền hơn 271 triệu đồng. Uyên khai chưa được hưởng lợi từ việc này.

Trước đó, ngày 11/1/2023, TAND TP Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Dư Anh Quý 30 tháng tù và vợ là Lại Thị Phương 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về cùng tội “Sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông” (án đã có hiệu lực pháp luật).

Sau khi xem xét toàn diện nội dung vụ án, HĐXX đã tuyên phạt Vũ Thanh Tùng 30 tháng tù, Lại Thị Uyên 24 tháng tù và Nguyễn Mạnh Linh 12 tháng tù nhưng đều cho hưởng án treo, cùng về tội “Sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông”, quy định tại Điều 288 Bộ luật Hình sự.

Hồng Nguyên