Như Bảo vệ pháp luật đã thông tin, ngày 9/10, TAND tỉnh Thái Nguyên mở phiên tòa xét xử 33 bị cáo trong vụ khai thác trái phép hơn 3,1 triệu tấn than, tại mỏ than Minh Tiến (huyện Đại Từ, Thái Nguyên). Các bị cáo bị truy tố về các tội “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”, “Mua bán, sử dụng trái phép vật liệu nổ”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “In, phát hành và mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước”. Dự kiến, phiên tòa sẽ diễn ra trong 1 tuần.

leftcenterrightdel
 Đại diện VKSND thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa. Ảnh: Nhật Minh
Trong số 33 bị cáo, có tới 11 bị cáo bị truy tố về tội “Mua bán hóa đơn trái phép”, quy định tại khoản 2, Điều 203 Bộ luật Hình sự, gồm: Bùi Hữu Thanh, Bùi Hữu Giang (cùng SN 1989), Hà Anh Tuấn (SN 1982),  Ngô Đăng Hải (SN 1972), Phạm Văn Thu (SN 1972, cùng là thành viên góp vốn điều hành Công ty Đông Bắc Hải Dương);

Lã Xuân Hữu (SN 1984, Giám đốc Công ty TNHH in Quảng cáo và Thương mại Xuân Phúc), Trần Ngọc Hán (SN 1990, Giám đốc Công ty TNHH MTV thương mại Khoáng sản Thống Nhất), Trần Thị Loan (SN 1987, lao đông tự do), Lê Thị Thủy Tiên (SN 1985, kế toán Công ty TNHH MTV TM Khoáng sản Gia Bảo và Công ty TNHH MTV TM Khoáng sản Nhật Minh); Nguyễn Thị Kim Thoa (SN 1988) và Lê Thị Hải Ninh (1985, cùng là kế toán Công ty Đông Bắc Hải Dương).

Tại phiên tòa, hành vi phạm tội “Mua bán trái phép hóa đơn trái phép” của 11 bị cáo nêu trên một lần nữa được làm rõ.

Cụ thể, trong thời gian từ ngày 9/7/2018 đến 18/8/2021, Công ty Đông Bắc Hải Dương phải thanh toán tiền than và khoáng sản đi kèm cho Công ty Yên Phước là hơn 174,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, Công ty Yên Phước chỉ xuất 19 hóa đơn GTGT cho Công ty Đông Bắc Hải Dương, tổng trị giá hơn 8,2 tỷ đồng.

leftcenterrightdel
 Hai bị cáo song sinh Bùi Hữu Thanh và Bùi Hữu Giang. Ảnh: Nhật Minh.
Ngoài ra, Công ty Đông Bắc Hải Dương còn mua than của nhiều đơn vị, cá nhân không có hóa đơn, chứng từ và nhập khẩu than không có nguồn gốc, sau đó sàng tuyển, phối trộn các nguồn than này thành than thành phẩm bán cho nhiều khách hàng, trong đó có Nhà máy Nhiệt điện An Khánh (Thái Nguyên), Nhà máy Nhiệt điện Phúc Thành (Hải Dương), Nhà máy Nhiệt điện Thăng Long (Quảng Ninh).

Để hợp thức hồ sơ cho việc mua bán than nhập lậu và than khai thác trái phép, anh em Bùi Hữu Thanh, Bùi Hữu Giang cùng 3 cổ đông Công ty Đông Bắc Hải Dương là Hà Anh Tuấn, Ngô Đăng Hải, Phạm Văn Thu đã thống nhất thành lập 6 công ty, gồm: Công ty TNHH Khoáng sản Toàn Phát thuê Vũ Anh Tú đứng tên Giám đốc; Công ty TNHH Thương mại Khoáng sản Toàn Thắng thuê Bùi Mạnh Linh đứng tên giám đốc; Công ty TNHH Khoảng sản Thắng Lợi thuê Vũ Khắc Tùng đứng tên Giám đốc;

Công ty TNHH Thương mại Thịnh Vượng TH thuê Vũ Mạnh Cường và Phạm Văn Trường đứng tên Giám đốc; Công ty TNHH Đông Bắc Thái Nguyên thuê Lê Trọng Tấn đứng tên Giám đốc; Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương thuê Bùi Mạnh Cường đứng tên Giám đốc, sau đó là Phạm Văn Trường đứng tên Giám đốc.

Sau đó, các bị cáo sử dụng pháp nhân 6 Công ty trên (gọi tắt là nhóm 6 Công ty Đông Bắc Hải Dương) ký hợp đồng mua hoá đơn đầu vào để hợp thức nguồn gốc than và ký hợp đồng bán than đầu ra với các khách hàng.

leftcenterrightdel
 Các bị cáo tại phiên xét xử. Ảnh: Trọng Tài.

Cơ quan tiến hành tố tụng xác định, từ năm 2017 đến 2020, để hợp thức các loại hàng hóa, dịch vụ, các cổ đông Công ty Đông Bắc Hải Dương đã sử dụng nhóm 6 Công ty Đông Bắc Hải Dương nêu trên để ký hợp đồng mua bán than, mua hóa đơn mặt hàng than nhập khẩu, dầu diezel, dịch vụ bốc xúc, vận chuyển với 11 Công ty tại Hải Phòng và Nam Định.

11 công ty này không có hồ sơ nguồn gốc than, không có hoạt động bán than, dầu và dịch vụ bốc xúc, vận chuyển với nhóm 6 Công ty Đông Bắc Hải Dương mà chỉ xuất bán hóa đơn.

Cụ thể, nhóm 5 Công ty tại Hải Phòng do Lã Xuân Hữu điều hành, đã ký 9 hợp đồng và 4 phụ lục hợp đồng, xuất bán 315 hoá đơn có nội dung xuất bán mặt hàng than các loại, dầu diezel, dịch vụ bốc xúc với tổng giá trị gồm thuế Giá trị gia tăng là hơn 1.097 tỷ đồng;

Nhóm 6 Công ty tại Nam Định do Trần Ngọc Hán điều hành, đã ký 7 hợp đồng, xuất bán 80 hóa đơn mặt hàng than các loại với tổng giá trị gồm thuế Giá trị gia tăng là hơn 531,5 tỷ đồng.

Phương thức thực hiện việc mua bán hóa đơn, bị cáo Lã Xuân Hữu và Trần Ngọc Hán chỉ đạo nhân viên hoặc thuê dịch vụ ngân hàng nộp tiền vào tài khoản nhóm các Công ty Đông Bắc Hải Dương, sau đó sử dụng ủy nhiệm chi bỏ trống thông tin, đã có chữ ký, đóng dấu do kế toán Công ty Đông Bắc Hải Dương chuyển trước đó để điền thông tin chuyển khoản thanh toán tiền vào tài khoản của nhóm các công ty bán hóa đơn nhằm hợp thức dòng tiền thanh toán theo hợp đồng, hóa đơn đã xuất.

Từ các hoạt động mua bán trái phép hóa đơn, bị cáo Lã Xuân Hữu thu 2,5% - 3% tiền phí và đã thu lợi bất chính gần 30,5 tỷ đồng; còn Trần Ngọc Hán thu 4% tiền phí và đã thu lợi bất chính hơn 19 tỷ đồng.

Ngoài ra, căn cứ theo hồ sơ, tài liệu, sổ quỹ tại Công ty Đông Bắc Hải Dương thể hiện việc nhóm Công ty Đông Bắc Hải Dương chi tiền thuế, tiền mua hoá đơn cho 28 Công ty khác.

Nhật Minh - Trọng Tài