Gần khu di tích cấp quốc gia, xưởng tái chế lốp xe “đỏ lửa” gần một thập kỷ

Công ty từng bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường

Được biết, xưởng tái chế lốp xe cũ và cao su phế liệu thuộc Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Vạn Xuân Thanh Hoá (gọi tắt Công ty Vạn Xuân), có địa chỉ tại Khu đô thị cửa Đạt, xã Vạn Xuân, tỉnh Thanh Hóa; người đại diện pháp luật là bà Hoàng Thị Huệ. Ngày 07/06/2016, UBND tỉnh Thanh Hoá ban hành Quyết định số 1929/QĐ-UBND cho Công ty Vạn Xuân thuê 3.000 m² đất do UBND xã Vạn Xuân quản lý để thực hiện dự án. Thời hạn thuê đất gắn liền với thời hạn dự án, trả tiền hằng năm.

Tuy nhiên, trong quá trình vận hành doanh nghiệp này đã để nảy sinh nhiều vấn đề liên quan đến thủ tục môi trường và điều kiện sản xuất.

Cụ thể, ngày 22/5/2019, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hoá đã ban hành Quyết định số 16/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với Công ty Vạn Xuân.

Công ty Vạn Xuân từng bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Ảnh: Xuân Sơn.

Nguyên nhân xử phạt là do công ty không xây lắp công trình bảo vệ môi trường, cụ thể là không lắp đặt hệ thống xử lý khí thải từ các hầm nhiệt phân. Do đó, bị áp dụng mức phạt tiền 40 triệu đồng, kèm hình thức xử phạt bổ sung là đình chỉ hoạt động của cơ sở trong thời gian 1 tháng để khắc phục vi phạm.

Biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm: dừng ngay việc xả khí thải chưa qua xử lý ra môi trường; xây dựng hoàn chỉnh hệ thống xử lý khí thải của các hầm nhiệt phân.

Đến ngày 8/10/2019, đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa tiếp tục tiến hành kiểm tra việc khắc phục hậu quả theo Quyết định số 16/QĐ-XPHC.

Nước thải nổi váng màu đen kịt, kèm chất thải đổ trực tiếp xuống nền đất. Ảnh: Xuân Sơn.

Qua kiểm tra thực tế, đoàn kiểm tra vẫn ghi nhận nhiều vấn đề bất cập về môi trường đối với cơ sở như: nước thải sản xuất chưa được thu gom triệt để, vẫn chảy tràn ra sàn; về khí thải, mặc dù công ty đã đầu tư ống khói cao 10 m và lắp đặt hệ thống phun nước dập bụi, nhưng việc thu gom khói bụi chưa triệt để, khói thải ra môi trường vẫn có màu đen, kèm mùi khét đặc trưng từ quá trình nấu cao su.

Từ đó, đoàn kiểm tra yêu cầu Công ty Vạn Xuân phải quản lý tốt chất thải và vệ sinh công nghiệp tại sân bãi, nhà xưởng. Sửa chữa, lắp đặt lại hệ thống cấp nước giàn phun, tăng số lượng vòi phun trên mỗi ống khói. Đồng thời vệ sinh đường ống khói, đắp đất lò để hạn chế khí thoát ra ngoài; cải tạo hệ thống dẫn khí gas đốt nhằm đảm bảo cháy triệt để, không để rò rỉ. Xây dựng bể chứa nước vôi để tuần hoàn xử lý khí thải, tuyệt đối không xả nước sau xử lý trực tiếp ra môi trường.

“Mầm hoạ” giữa rừng

Theo phản ánh của người dân, xưởng tái chế lốp xe cũ và cao su phế liệu của Công ty Vạn Xuân đã đi vào hoạt động trong thời gian dài, quá trình hoạt động có hiện tượng phát sinh khói đen, kèm mùi khét đặc trưng từ việc đốt cao su, thỉnh thoảng theo chiều gió lan rộng vào khu dân cư.

Ngoài ra, nhiều người cũng lo ngại về vị trí nhà xưởng chỉ cách khu Di tích quốc gia đền Cửa Đạt chưa đầy 2 km, lại nằm trong khu vực rừng sản xuất. Nguy cơ xảy ra cháy nổ và gây ô nhiễm môi trường là rất lớn, cùng với đó còn có thể tác động tiêu cực đến cảnh quan, môi trường sinh thái cũng như hoạt động du lịch, tâm linh tại khu vực di tích.

Hệ thống rãnh thoát nước thải, chứa cặn bẩn. Ảnh: Xuân Sơn.

Ông Đ.H.T một người dân ở xã Vạn Xuân chia sẻ: “Việc đặt một cơ sở công nghiệp giữa rừng vừa khó giám sát vừa tạo tiền lệ không tốt trong quản lý đất lâm nghiệp. Đốt lốp xe là xử lý rác thải công nghiệp nguy hại, hơn 10 năm nay chúng tôi luôn bất an, và đặc biệt lo ngại về hoạt động của cơ sở này”.

“Ở đây là khu vực rừng sản xuất của người dân, gần khu di tích cấp quốc gia nếu chẳng may xảy ra sự cố cháy nổ thì hậu quả sẽ rất khó lường” - ông T bày tỏ quan điểm.

Hai téc chứa dầu bên trong nhà xưởng. Ảnh: Xuân Sơn.

Theo ghi nhận của phóng viên, khu vực xưởng sản xuất của Công ty Vạn Xuân có một dãy nhà cấp 4 được sử dụng làm nơi ở và sinh hoạt cho công nhân. Bên trong xưởng, đơn vị đang vận hành hai lò đốt để xử lý lốp xe và cao su phế liệu, khói đen liên tục thoát thẳng qua ống khói ra môi trường. Ngay cạnh là 2 téc chứa dầu và một bãi tập kết khổng lồ lốp xe đã qua sử dụng, gồm nhiều loại khác nhau, tại nơi sản xuất và lối đi in rõ dấu vết dầu mỡ, bùn đất bám đen.

Chính quyền xã nói gì?

Trao đổi với phóng viên bà Vũ Thị Thu Phương, Chủ tịch UBND xã Vạn Xuân cho biết: "Việc bảo vệ môi trường luôn là ưu tiên hàng đầu của địa phương. Trước đây, khi còn công tác ở huyện, chúng tôi thường xuyên phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường kiểm tra công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn”.

Bãi tập kết lốp xe xếp thành đống. Ảnh: Xuân Sơn.

Theo bà Phương, năm 2016 UBND tỉnh Thanh Hóa đã cho Công ty Vạn Xuân thuê 3.000 m² đất thuộc quỹ đất thuộc xã quản lý, trả tiền thuê hàng năm để triển khai dự án xưởng tái chế lốp xe cũ và cao su phế liệu. Ngày 9/6/2025, đơn vị được UBND huyện Thường Xuân cấp giấy phép môi trường theo quy định mới của Luật Bảo vệ môi trường.

Về giấy phép xây dựng, thời điểm giao đất, công trình nhà cấp 4 tại khu vực nông thôn nên không thuộc diện phải xin phép. Hồ sơ phòng cháy chữa cháy cũng đã được cơ quan cấp tỉnh phê duyệt. Từ năm 2020, giá thuê đất được điều chỉnh; loại đất đã cập nhật sang đất sản xuất, kinh doanh. Dự án triển khai trước khi Luật Lâm nghiệp 2017 có hiệu lực, nên không phát sinh thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đât rừng hay trồng rừng thay thế.

Hai lò đốt vận hành liên tục. Ảnh: Xuân Sơn.

“Tôi mới nhận nhiệm vụ hơn một tháng nên chưa nắm hết hiện trạng công trình. Tuy nhiên, thời gian tới xã sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn để kiểm tra về công tác môi trường, an ninh trật tự và phòng cháy chữa cháy”. Bà Phương cho biết thêm.

Thiết nghĩ, một xưởng tái chế lốp xe cũ và cao su phế liệu nằm giữa rừng sản xuất, cách di tích quốc gia chưa đầy 2 km, lại vận hành theo phương thức đơn thuần, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ và ô nhiễm, cần được đặt dưới sự kiểm soát nghiêm ngặt.

Các cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc kiểm tra, xử lý triệt để những tồn tại, nhằm bảo vệ môi trường, sức khỏe cộng đồng và cảnh quan di tích. Nếu không đáp ứng yêu cầu về an toàn và bảo vệ môi trường, cần xem xét phương án di dời ra khỏi khu vực nhạy cảm này.

Báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin./