leftcenterrightdel
 Quang cảnh phiên họp (ảnh: VPQH cung cấp).

Tại phiên họp, trình bày Tờ trình đề nghị xây dựng Luật Tương trợ tư pháp về hình sự, đồng chí Nguyễn Quang Dũng, Phó Viện trưởng VKSND tối cao cho biết, triển khai Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 ngày 5/11/2021 về triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị và Đề án định hướng chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, Bộ Tư pháp đã trình Chính phủ Báo cáo số 248/BC-BTP ngày 8/8/2023 rà soát Luật TTTP và nghiên cứu khả năng tách Luật TTTP (Báo cáo số 248/BC-BTP).

Trên cơ sở Báo cáo này, Văn phòng Chính phủ có Công văn số 6409/VPCP-PL ngày 19/8/2023 thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, nhất trí với đề xuất của Bộ Tư pháp về việc tách Luật TTTP thành 4 luật riêng điều chỉnh từng lĩnh vực khác nhau (Luật TTTP về dân sự, Luật TTTP về hình sự, Luật Dẫn độ và Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù) và đề nghị VKSND tối cao trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật TTTP về hình sự để đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 (cùng với 3 dự án luật được tách ra thuộc trách nhiệm trình của Chính phủ).

leftcenterrightdel
 Đồng chí Nguyễn Quang Dũng, Phó Viện trưởng VKSND tối cao trình bày tờ trình (ảnh: VPQH cung cấp).

Đồng chí Phó Viện trưởng VKSND tối cao Nguyễn Quang Dũng cho biết, Luật Tương trợ tư pháp (TTTP) năm 2007 đang điều chỉnh cả 4 lĩnh vực, một số điều luật thuộc phần quy định chung khi áp dụng cho hoạt động TTTP về hình sự, dẫn đến trên thực tế một số cơ quan có thẩm quyền và cán bộ thực thi pháp luật chưa phân định rõ sự khác nhau giữa các lĩnh vực, từ đó gây khó khăn, vướng mắc trong phối hợp triển khai, thi hành. 

Đồng chí Phó Viện trưởng VKSND tối cao Nguyễn Quang Dũng cho rằng, việc tách Luật TTTP thành 4 luật độc lập (Luật TTTP về dân sự, Luật TTTP về hình sự, Luật Dẫn độ và Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù) điều chỉnh từng lĩnh vực và ban hành Luật TTTP về hình sự là phù hợp và cần thiết nhằm tiếp tục thể chế hóa quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về tăng cường hội nhập quốc tế, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp. Kế thừa, phát huy các quy định còn phù hợp về TTTP về hình sự trong Luật TTTP năm 2007 và các văn bản hướng dẫn thi hành; khắc phục những hạn chế, bất cập, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn. 

leftcenterrightdel
 Các đại biểu tham dự phiên họp (ảnh: VPQH cung cấp).

Việc xây dựng luật cũng hướng đến bảo đảm sự tương thích, đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật trong nước hiện hành; thống nhất, đồng bộ với các dự án Luật cùng được tách ra. Bảo đảm sự phù hợp với các Hiệp định TTTP về hình sự, các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia, tham khảo, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm một số quốc gia trên thế giới.

Về phạm vi điều chỉnh, Luật TTTP về hình sự quy định các nguyên tắc, quy định chung, trình tự, thủ tục thực hiện hoạt động TTTP về hình sự giữa Việt Nam với nước ngoài; nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan nhà nước Việt Nam trong hoạt động TTTP về hình sự.

Về đối tượng áp dụng, Luật TTTP về hình sự áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam; cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài có liên quan đến hoạt động TTTP về hình sự với Việt Nam.

leftcenterrightdel
 Các đại biểu tham dự phiên họp (ảnh: VPQH cung cấp).

Luật được xây dựng với 3 chính sách: Xây dựng cơ sở pháp lý ở tầm luật tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan tiến hành tố tụng Việt Nam và cơ quan có thẩm quyền nước ngoài dành cho nhau sự hợp tác, tương trợ tối đa; Quy định có hệ thống, đầy đủ, cụ thể, chặt chẽ trình tự, thủ tục thực hiện các hoạt động TTTP về hình sự; Quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam trong hoạt động TTTP về hình sự; xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả giữa Cơ quan trung ương về TTTP về hình sự với các cơ quan có thẩm quyền khác trong hoạt động TTTP về hình sự.

VKSND tối cao dự kiến đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2025 (trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV (tháng 5/2025) và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).

Diên Hồng