    |
 |
| Quang cảnh phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp. |
Trình bày báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại (UBQPANĐN) của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, đã có 58 lượt ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) thảo luận về dự án Luật Tình trạng khẩn cấp (TTKC). Sau quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng, khảo sát thực tiễn, và tham vấn chuyên gia, Thường trực UBQPANĐN đã chủ trì, phối hợp với Cơ quan soạn thảo và các cơ quan hữu quan để tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật.
Theo đó, những nội dung lớn đã được tiếp thu, chỉnh lý trong dự thảo Luật TTKC cụ thể như sau:
|
 |
| Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì; Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành nội dung Phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp. |
Về giải thích từ ngữ (Điều 2): Có ý kiến cho rằng, khái niệm TTKC còn chung chung, hoặc đề nghị làm rõ ngưỡng thiệt hại để công bố TTKC, cũng như nghiên cứu quy định khái niệm các loại TTKC. Tuy nhiên, qua nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế và rà soát các luật chuyên ngành của Việt Nam, Thường trực UBQPANĐN đã nhận thấy khái niệm về TTKC cần được khái quát cao.
Khái niệm này phải bao hàm những yếu tố và đặc điểm quan trọng nhất của TTKC, cụ thể là: Tình huống cấp bách, bất thường được cấp có thẩm quyền ban bố, công bố; Thuộc các lĩnh vực đặc biệt như quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, thiên tai, y tế, môi trường, bức xạ, hạt nhân; Phải áp dụng các biện pháp đặc thù, đặc biệt, cấp bách để ứng phó, khắc phục.
Tiếp thu ý kiến ĐBQH, Điều 2 đã được chỉnh lý theo hướng kế thừa quy định của Pháp lệnh TTKC năm 2000, sửa tên Điều thành “Tình trạng khẩn cấp”, và quy định TTKC thành 3 loại như dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý.
|
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày báo cáo. Ảnh: VPQH cung cấp. |
Về các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp (Chương III): Một trong những nội dung trọng tâm là việc rà soát các biện pháp áp dụng trong TTKC để đảm bảo bao quát, tương ứng và phù hợp với từng loại TTKC.
Thường trực UBQPANĐN đã nhập nội dung của Điều 13 và Điều 14 dự thảo Luật Chính phủ trình thành Điều 13 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý.
Đặc biệt, dự thảo Luật đã chỉnh lý quy định về thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng Chính phủ được phép áp dụng các biện pháp mà Luật hiện hành chưa quy định (tại khoản 2 Điều 13, khoản 2 Điều 14 và khoản 3 Điều 15 của dự thảo Luật Chính phủ trình). Hơn nữa, một điều mới (Điều 12 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý) đã được bổ sung, quy định Thủ tướng Chính phủ được áp dụng các biện pháp của TTKC để xử lý các sự cố, tình huống cấp bách khi chưa ban bố TTKC. Điều này cho phép sự linh hoạt cần thiết trong ứng phó với các tình huống khẩn cấp mà không nhất thiết phải chờ ban bố TTKC toàn diện.
Để thể chế hóa Nghị quyết số 66-NQ/TW và tinh thần phân cấp, phân quyền, các quy định liên quan đến thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ và việc áp dụng các biện pháp TTKC phù hợp với từng địa phương, cơ quan, đơn vị cũng đã được chỉnh lý.
|
 |
| Các đại biểu tham dự Phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp. |
Về chỉ đạo, chỉ huy và lực lượng thi hành trong tình trạng khẩn cấp: Để làm rõ vai trò của cơ quan chỉ đạo, chỉ huy trong TTKC và mối quan hệ với các Ban chỉ đạo chuyên ngành, Điều 25 dự thảo Luật đã được chỉnh lý, làm rõ trách nhiệm của các Ban chỉ đạo, chỉ huy quy định trong pháp luật chuyên ngành. Tên Điều cũng được sửa thành “Cơ quan chỉ đạo, chỉ huy trong tình trạng khẩn cấp”.
Về lực lượng thi hành, dự thảo Luật chỉnh lý quy định gồm lực lượng nòng cốt và lực lượng rộng rãi. Quan trọng hơn, việc thành lập "Đội công tác tuyên truyền đặc biệt, Đội tuần tra đặc biệt" sẽ chỉ được thực hiện từ lực lượng nòng cốt, đảm bảo không làm phát sinh tổ chức, biên chế.
Về cứu trợ, hỗ trợ các đối tượng bị ảnh hưởng trong tình trạng khẩn cấp: Liên quan đến chính sách cứu trợ và hỗ trợ, ý kiến ĐBQH đề nghị rà soát để đảm bảo không trùng lặp và phát huy hiệu quả, phù hợp với từng đối tượng. Cũng có ý kiến đề nghị không nên quy định hỗ trợ trung hạn, dài hạn mà chỉ quy định nguyên tắc để linh hoạt trong thực hiện.
Thường trực UBQPANĐN đã chỉnh lý nội dung và bố cục của Điều 20 và Điều 22 dự thảo Luật Chính phủ trình. Theo đó, Điều 20 được chỉnh lý và bổ sung thành Điều 19 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý, quy định khái quát về các chính sách hỗ trợ. Mục tiêu là đảm bảo tính linh hoạt và phù hợp, tránh quy định chi tiết có thể gây cứng nhắc trong việc thực hiện cứu trợ, hỗ trợ.
|
 |
| Các đại biểu tham dự Phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp. |
Về quản lý nhà nước về tình trạng khẩn cấp: Để đảm bảo tính khái quát và tinh thần đổi mới trong xây dựng pháp luật, có ý kiến đề nghị quy định ngắn gọn về quản lý nhà nước, và giao Bộ Quốc phòng là cơ quan thường trực giúp Chính phủ quản lý nhà nước về TTKC.
Thường trực UBQPANĐN đã rà soát nội dung các Điều 34, 35, 36 và Điều 37 dự thảo Luật Chính phủ trình để quy định thành Điều 33 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý. Điều này nhằm quy định chung, khái quát về trách nhiệm quản lý nhà nước về TTKC.
Ngoài các nội dung lớn nêu trên, Thường trực UBQPANĐN cũng đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan để tiếp thu đầy đủ các ý kiến khác của ĐBQH, đồng thời rà soát, chỉnh lý về kỹ thuật văn bản nhằm đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của dự thảo Luật. Những chỉnh lý này thể hiện sự nghiêm túc và tinh thần cầu thị trong việc xây dựng một văn bản luật quan trọng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành.