VKSND tối cao vừa ban hành Cáo trạng số 43/CT-VKSTC-V5 vụ án Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Công ty Cho thuê tài chính II (Công ty ALC II) và một số đơn vị có liên quan. Hai cựu Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam cùng 4 đồng phạm bị cáo buộc gây thất thoát 1.700 tỷ khi cho vay sai đối tượng.
VKSND tối cao truy tố ra trước TAND TP Hà Nội để xét xử đối với 5 bị can: Lê Bạch Hồng (cựu Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và xã hội, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam), Nguyễn Huy Ban (cựu Tổng giám đốc BHXH Việt Nam), Nguyễn Phước Tường (cựu Trưởng ban Kế hoạch - Tài chính, BHXH Việt Nam) và hai cán bộ dưới quyền là Trần Tiến Vỹ và Hoàng Hà về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng quy định tại khoản 3, Điều 165 Bộ luật Hình sự năm 1999.
Bị can Trần Thị Thanh Thủy (chuyên viên Phòng Kế hoạch - Tổng hợp, Ban Kế hoạch - Tài chính, BHXH Việt Nam) bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại khoản 2, Điều 285 Bộ luật Hình sự năm 1999.
Theo nội dung cáo trạng, từ tháng 3/2008 đến tháng 8/2009, Nguyễn Phước Tường, Trưởng Ban Kế hoạch Tài chính kiêm Kế toán trưởng BHXHVN chỉ đạo Trần Tiến Vỹ, Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp và Hoàng Hà, Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp lập 14 Tờ trình đề nghị Nguyễn Huy Ban, Tổng Giám đốc BHXHVN và Lê Bạch Hồng, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXHVN cho ALCII vay vốn từ Quỹ bảo hiểm xã hội.
Sau khi được Nguyễn Huy Ban, Tổng Giám đốc BHXHVN và Lê Bạch Hồng - Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXHVN “đồng ý”, Nguyễn Phước Tường đã chỉ đạo Phòng Kế hoạch Tổng hợp liên hệ, soạn thảo hợp đồng và gửi qua email cho ALCII. Các Hợp đồng này được ALCII ký trước chuyển lại, Phòng Kế hoạch, Tổng hợp kiểm tra trình Nguyễn Phước Tường kiểm tra lại, ký nháy và trình Tổng Giám đốc ký hợp đồng chính thức.
Theo đó, BHXHVN đã ký 14 hợp đồng cho ALCII vay vốn từ Quỹ bảo hiểm xã hội, tổng số tiền là 1.010.000.000.000 đồng, không đúng đối tượng, không đảm bảo nguyên tắc đầu tư Quỹ bảo hiểm xã hội, trái với Điều 96, Điều 97 Luật Bảo hiểm xã hội, Điều 11 Quyết định số 41/2007/QĐ-TTg ngày 29/3/2007 của Thủ tướng Chính phủ.
Sau khi trả được hơn 200 tỷ đồng, ALCII bắt đầu không thanh toán lãi hàng tháng và gốc khi đến hạn. Cùng thời điểm này, lãnh đạo của ALCII bị cơ quan chức năng điều tra và phát hiện nhiều sai phạm liên quan đến hoạt động quản lý tài chính. Sau đó, Bộ Công an đã vào cuộc và khởi tố vụ án.
Tháng 12/2016, TAND TP.HCM có quyết định mở thủ tục phá sản đối với ALCII. Ngày 31/7/2018, Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh tuyên bố ALCII phá sản. Số tiền ALCII còn nợ BHXHVN không có khả năng thanh toán, gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền tổng cộng là: 1.697.936.939.969 đồng (769.300.000.000 đồng tiền gốc và 928.636.939.969 đồng tiền lãi).
Tính đến nay Bảo hiểm xã hội chưa thu hồi được nợ gốc và lãi của Công ty ALC II, số tiền chưa được thu hồi là hơn 1.700 tỷ đồng (gồm cả gốc và lãi)./.