Theo nội dung vụ việc, vào ngày 1/1/2017 bà Cao Phương Nga (ngụ huyện Cai Lậy, Tiền Giang) ký hợp đồng số 01/HĐMB với Công ty TNHH nuôi trồng thủy sản Phước Hòa (gọi tắt là công ty Phước Hòa) do ông Ưng Văn Hải làm đại diện.
Nội dung hợp đồng, Công ty Phước Hòa bán cho bà Nga 700 tấn cá giống trong thời gian 1 năm. Bà Nga cung cấp thức ăn, thuốc thủy sản theo yêu cầu của ông Hải. Thực hiện hợp đồng tính đến ngày 17/7/2017 bà Nga đã giao cho Công ty Phước Hòa thức ăn, thuốc quy ra tiền là 5.212.594.850 đồng (chưa xuất hóa đơn VAT) Tính đến ngày 31/8/2017, ông Hải giao cá cho bà Nga quy ra tiền là 2.462.295.680, ông còn nợ bà Nga số tiền 2.750.299.170 đồng.
Sau đó, ngày 15/8/2017 bà Nga ký hợp đồng với trại cá Đức Thành do bà Nguyễn Thị Thu Phượng làm đại diện. Nội dung hợp đồng này bà Nga bán cho bà Phượng 150 tấn cá giống, giá 29.000 đồng/kg. Quá trình thực hiện hợp đồng đã ký với Công ty Phước Hòa, ngày 15/8/2018 bà cùng với đại diện bên mua của bà là ông Nguyễn Văn Tiến đến Công ty Phước Hòa lập biên bản để kiểm tra số lượng cá giống từng ao.
Tuy nhiên, khi kiểm tra xong thì Công ty Phước Hòa không giao cá như đã thỏa thuận. Vì công ty Phước Hòa không giao cá, bà Nga phải mua của bà Dương Thị Kim Liên 150 tấn cá giống với giá 46.000 đến 49.000 đồng/kg. Tổng cộng bà Nga đã trả cho bà Liên số tiền 6.999.090.000 đồng. Sau đó, bà Nga giao lại số cá này cho trại cá Đức Thành với tổng số tiền thu về là 4.098.960.000 đồng.
Bà Nga cho rằng do Công ty Phước Hòa không giao cá như thỏa thuận nên gây thiệt hại cho bà Nga số tiền là 2.900.090.000 đồng. Nay bà yêu cầu Công ty Phước Hòa phải bồi thường thiệt hại hợp đồng cho bà số tiền 2.900.090.000 đồng, tiền thức ăn, thuốc thủy sản còn nợ là 2.750.299.170 đồng.
Tại bản tự khai ngày 25/2/2018, Công ty Phước Hòa xác định hiện nay còn nợ bà Nga số tiền thức ăn, thuốc nuôi cá giống là 2.238.742.170 đồng và bà Nga chưa xuất hóa đơn. Nguyên nhân Công ty không bán cá cho bà Nga là Công ty đã yêu cầu bà tới bắt cá nhiều lần nhưng bà không đến, giai đoạn này cá xuống giá bà Nga đi mua chỗ khác, đến khi cá lên giá bà mới đến bắt và để cá lớn 17 đến 18 con/kg, gây thiệt hại cho Công ty Phước Hòa.
Việc bà Nga khởi kiện yêu cầu Công ty phải trả số tiền so thiệt hại hợp đồng 2.999.090.000 đồng là vô lý, không có căn cứ, bà Nga giả tạo những hợp đồng trên để tạo thiệt hại chênh lệnh thực tế không có và Công ty Phước Hòa cũng không có trách nhiệm gì về việc trên. Do vậy Công ty Phước Hòa không đồng ý.
Tại Bản án KDTM sơ thẩm số 01/2018/KDTM-ST ngày 30/11/2018 của TAND huyện Tân Phước, quyết định: “Chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Nga, buộc Công ty Phước Hòa phải trả cho bà Nga số nợ thức ăn, thuốc thủy sản là 2.238.742.170 đồng và bồi thường thiệt hại số tiền là 2.900.090.000 đồng. Tổng cộng là 5.138.832.170 đồng…”.
    |
 |
| Quyết định Kháng nghị phúc thẩm của VKSND tỉnh Tiền Giang |
Tại Quyết định kháng nghị phúc thẩm, VKSND tỉnh Tiền Giang xét thấy: Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, đối chiếu với các quy định của pháp luật, VKSND tỉnh Tiền Giang nhận thấy Bản án sơ thẩm giải quyết vụ án với kết quả như trên là thiếu khách quan. Theo đó, bà Nga cho rằng ngày 15/8/2017 bà cùng đại diện bên mua của bà là ông Nguyễn Văn Tiến đến Công ty Phước Hòa kiểm tra các cá giống có lập biên bản ghi số lượng cá.
Qua xem xét biên bản này chỉ có bà Nga, ông Tiến ký tên, xác định số cá giống có trong các ao của Công ty Phước Hòa là khoảng 45 tấn, Công ty Phước Hòa không ký tên vào biên bản. Đồng thời biên bản cũng không thể hiện ông Tiến có đồng ý mua số cá này hay không, ngày bắt cá cũng không được thể hiện trong biên bản thì không thể cho rằng Công ty Phước Hòa không giao cá cho bà Nga.
Kháng nghị phúc thẩm nhận định, trong quá trình giải quyết vụ án, TAND huyện Tân Phước cho rằng “phía Công ty Phước Hòa tự ý bán cá ra thị trường không bán cho bà Nga là có lỗi, vi phạm hợp đồng” để làm cơ sở buộc công ty Phước Hòa phải bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng cho bà Nga số tiền 2.900.090.000 đồng là chưa có sơ sở vững chắc. Việc thu thập, đánh giá chứng cứ như vừa nêu của TAND huyện Tân Phước là chưa thực hiện Điều 77, Điều 108 Bộ luật TTDS.
Bên cạnh đó Kháng nghị Phúc thẩm phân tích, qua xem xét hợp đồng ngày 01/01/2017 có hiệu lực từ ngày 1/1/2017 đến 31/12/2017, tính đến ngày 23/8/2017 công ty Phước Hòa đã giao cho bà Nga tổng cộng 201.993kg cá giống, tương đương với số tiền 4.956.293.100 đồng, công ty Phước Hòa còn nợ bà Nga số tiền thức ăn, thuốc thủy sản là 2.238.742.170 đồng.
Theo biên bản đối chất ngày 28/2/2018 có ghi “Trong ngày 23/8/2017 tôi có mua cá của công ty Phước Hòa là 19.028kg, tiếp tục kiểm cá ở các ao khác để bắt tiếp…”, với tình tiết này cho thấy, tính đến ngày 23/8/2017, tức ngày xảy ra tranh chấp Công ty Phước Hòa vẫn còn cá để đảm bảo thanh toán số nợ còn lại cho bà Nga. Lẽ ra, khi xảy ra tranh chấp bà Nga, công ty Phước Hòa phải căn cứ mục 2, Điều 6 của hợp đồng ngày 1/1/2017 “để chủ động gặp nhau tìm cách giải quyết” nhằm tiếp tục thực hiện hợp đồng hoặc thanh lý hợp đồng.
Nhưng trong khi hai bên chưa tìm được cách giải quyết, tài sản đảm bảo thanh toán nợ chưa được xử lý, thời hạn thực hiện hợp đồng vẫn còn… thì ngày 15/9/2017 không được sự đồng ý của công ty Phước Hòa, bà Nga lại đơn phương ký hợp đồng mua của bà Dương Thị Kim Liên 150 tấn cá giống để bồi thường hợp đồng ngày 15/8/2017 cho trại cá Đức Thành. Do đó, về nguyên tắc bà Nga phải tự chịu thiệt hại khi thực hiện hợp đồng mua cá với bà Liên, công ty Phước Hòa không liên quan đến hợp đồng này.
Mặt khác, xét hợp đồng ngày 1/1/2017 về bản chất hợp đồng này thực tế là hợp đồng mua bán thức ăn, thuốc thủy sản của bà Nga cho Công ty Phước Hòa và Công ty Phước Hòa có trách nhiệm bán cá giống lại cho bà Nga để cấn trừ nợ chứ không phải bà Nga là người đầu tư cho công ty Phước Hòa. Vì vậy, về nguyên tắc khi xảy ra tranh chấp hợp đồng theo dạng này thì chỉ cần xem xét số tiền nợ của các bên, không đặt vấn đề giải quyết bồi thường thiệt hại hợp đồng.
Thực tế là, quá trình thực hiện hợp đồng này, ngày 24/11/2017 Công ty Phước Hòa đã trả tiền thức ăn, thuốc thủy sản bằng tiền mặt cho bà Nga. Thế nhưng, TAND huyện Tân Phước lại cho rằng công ty Phước Hòa là người có lỗi trong thực hiện hợp đồng để buộc công ty phải có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại hợp đồng cho bà Nga là không có cơ sở. Việc nhận định, đánh giá chứng cứ của vụ án như vừa nêu của TAND huyện Tân Phước là không phù hợp với các tình tiết khách quan của vụ án.
Hơn nữa, xét hợp đồng ngày 1/1/2017 ký giữa bà Nga với Công ty Phước Hòa có hiệu lực đến ngày 31/12/2017. Thực hiện hợp đồng đến ngày 23/8/2017 thì phát sinh tranh chấp. Bà Nga cho rằng vào ngày 15/8/2017 bà có ký hợp đồng bán cá giống cho trại cá Đức Thành.
Theo hợp đồng, bà Nga bán cho Trại cá Đức Thành số lượng các giống là 150 tấn, đơn giá 29.000 đồng/kg. Theo bà Nga tại thời điểm bà ký hợp đồng với trại cá Đức Thành giá cá giống trên thị trường là 50.000 đồng/kg. Như vậy, tại sao cùng thời điểm này bà Nga lại bán cá cho trại cá Đức Thành giá chỉ có 29.000 đồng/kg. Trong khi đó, kể từ ngày 1/1/2017 tức là thời điểm hợp đồng mua bán cá giữa bà Nga, công ty Phước Hòa có hiệu lực cho đến trước này 15/8/2017 thì giữa bà Nga, Trại cá Đức Thành không bị ràng buộc bởi bất cứ hợp đồng nào. Đây là mâu thuẫn hết sức cơ bản, nghiêm trọng nhưng trong quá trình giải quyết vụ án TAND huyện Tân Phước không làm rõ tình tiết này, điều này cho thấy việc điều tra, thu thập, đánh giá chứng cứ của TAND huyện Tân Phước chưa đầy đủ vi phạm Điều 108 Bộ luật TTDS.
Vì các lẽ trên, VKSND tỉnh Tiền Giang đã ban hành Quyết định Kháng nghị toàn bộ Bản án KDTM sơ thẩm số 01/2018/KDTM-ST ngày 30/11/2018 của TAND huyện Tân Phước. Đề nghị TAND tỉnh Tiền Giang xét xử phúc thẩm theo hướng hủy toàn bộ bản án sơ thẩm nêu trên.