Theo nội dung vụ án, về phía nguyên đơn trình bày, năm 2011, Công ty cổ phần Gia Trần (gọi tắt là Công ty Gia Trần) và Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Bách Đạt (gọi tắt là Công ty Bách Đạt) hợp tác với nhau để thực hiện một số dự án tại khu đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc (tỉnh Quảng Nam), trong đó dự án Bách Đạt 1 đã được hai bên ký kết thực hiện theo hợp đồng thỏa thuận hợp tác đầu tư số 01/2011/HĐTTHTĐT ngày 8/3/2011 và đang xúc tiến ký thêm dự án Peaceful Land.
Tại thông báo số 181a/2013/TB-BĐ ngày 28/9/2013, Công ty Bách Đạt yêu cầu Công ty Gia Trần nộp số tiền 2.144.505.804 đồng để thực hiện việc giải tỏa mặt bằng đền bù dự án Bách Đạt 1. Ngày 10/10/2013, ông Văn Công Quang đại diện cho Công ty Gia Trần dùng tài khoản ngân hàng cá nhân của ông Quang chuyển vào tài khoản cá nhân của bà Hoàng Thị Kim Châu (khi đó là Giám đốc Công ty Bách Đạt) số tiền 2.144.505.804 đồng. Mục đích ông Quang chuyển số tiền này cho bà Châu là do ông Quang đại diện Công ty Gia Trần ủy thác cho bà Châu nộp số tiền này vào Công ty Bách Đạt để thanh toán tiền giải tỏa đền bù dự án Bách Đạt 1.
Sau khi nhận được tiền do ông Quang chuyển, bà Châu đang làm thủ tục để chuyển số tiền này vào tài khoản của Trung tâm giải phóng mặt bằng thì Hội đồng thành viên Công ty Bách Đạt thông báo dừng chuyển tiền vì ông Văn Công Quang, bà Trần Thị Ngọc Lan - đại diện Công ty Gia Trần và Ban lãnh đạo Công ty Bách Đạt thống nhất dừng dự án Bách Đạt 1, để đầu tư dự án Peacefill Land.
Hội đồng thành viên Công ty Bách Đạt giao cho bà Châu bảo quản số tiền 2.144.505.804 đồng cho Công ty Bách Đạt. Công ty Bách Đạt ghi nhớ khoản tiền này là của Công ty Gia Trần và sẽ hạch toán kế toán cho Công ty Gia Trần khi hai bên ký kết hợp đồng hợp tác dự án Peacefil Land.
Khoảng giữa năm 2014, phát sinh tranh chấp giữa hai công ty trong quá trình thương thảo dự án Peacefil Land, vì vậy Công ty Gia Trần có văn bản đề nghị thoái vốn tất cả các dự án đang hợp tác với Bách Đạt. Hai bên thương lượng giải quyết tranh chấp nhưng không có kết quả. Sau đó Công ty Gia Trần làm đơn gửi đến cơ quan Công an tố cáo Công ty Bách Đạt, trong đó có nội dung tố cáo Công ty Bách Đạt lừa đảo Công ty Gia Trần số tiền 2.144.505.804 đồng mà ông Quang ủy thác cho bà Châu.
Do tranh chấp nên Công ty Bách Đạt và Công ty Gia Trần không ký kết được hợp đồng hợp tác dự án Peacefl Land. Bà Châu cũng không thể nộp số tiền 2.144.505.804 đồng theo ủy thác vào Công ty Bách Đạt được đồng thời bà nhiều lần yêu cầu ông Quang nhận lại số tiền này nhưng ông Quang không chịu nhận.
Từ năm 2018 đến nay, bà Châu không còn làm Giám đốc Công ty Bách Đạt nữa, bà Châu đã làm thông báo ngày 17/6/2018 xin ý kiến Ban giám đốc Công ty Bách Đạt về việc xử lý số tiền trên thì được công ty yêu cầu tiếp tục bảo quản.
Việc phải bảo quản số tiền nêu trên đã gây cho bà Châu nhiều rắc rối. Vì vậy, bà Châu khởi kiện yêu cầu tuyên bố việc ủy quyền của ông Văn Công Quang cho bà Hoàng Thị Kim Châu chấm dứt do công việc ủy quyền không thể thực hiện được. Bà Châu sẽ trả lại cho ông Quang 2.144.505.804 đồng mà Công ty Bách Đạt yêu cầu bà Châu giữ.
Về phía bị đơn trình bày, từ năm 2011, Công ty Gia Trần đã góp vốn vào Công ty Bách Đạt khoảng 50 tỉ đồng để hợp tác thực hiện các dự án bất động sản tại Quảng Nam. Tuy nhiên, cho đến nay Công ty Bách Đạt đã không quyết toán tiền gốc và lợi nhuận cho Công ty Gia Trần. Hiện nay, công ty đang gửi nhiều đơn tố cáo đến các cơ quan hữu quan về hành vi vi phạm pháp luật hình sự của bà Hoàng Thị Kim Châu và Công ty Bách Đạt, trong đó có hồ sơ về hành vi chiếm đoạt số tiền 2.144.505.804 đồng đang được Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Đà Nẵng thụ lý giải quyết. Vì vậy, đề nghị Tòa án không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Châu.
Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Bách Đạt thống nhất với yêu cầu khởi kiện của Bà Châu. Công ty Cổ phần Gia Trần, thống nhất với ý kiến của ông Quang.
    |
 |
| Kiểm sát viên tham gia kiểm sát việc tuân theo pháp luật tại phiên tòa dân sự. (Ảnh: minh họa) |
Bản án dân sự sơ thẩm số 06/2022/DS-ST ngày 9/3/2022 của TAND quận Thanh Khê (TP Đà Nẵng) đã quyết định chấp nhận yêu cầu khởi kiện về việc "Yêu cầu chấm dứt hợp đồng ủy quyền" của của bà Hoàng Thị Kim Châu đối với ông Văn Công Quang. Tuyên chấm dứt hợp đồng ủy quyền giữa bà Hoàng Thị Kim Châu và ông Văn Công Quang. Buộc bà Hoàng Thị Kim Châu hoàn trả lại cho ông Văn Công Quang số tiền 2.144.505.804 đồng.
Ngày 29/3/2022, bị đơn ông Văn Công Quang kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.
Bản án dân sự phúc thẩm số 46/2022/DS-PT ngày 24/8/2022 của TAND TP Đà Nẵng đã quyết định huỷ Bản án dân sự sơ thẩm số 06/2022/DS-ST ngày 9/3/2022 của TAND quận Thanh Khê. Chuyển hồ sơ vụ án cho TAND quận Thanh Khê, (TP Đà Nẵng) giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm.
Qua công tác kiểm sát, VKSND TP Đà Nẵng thấy việc giải quyết vụ án có một số vấn đề cần rút kinh nghiệm:
Hồ sơ vụ án thể hiện, ngày 8/3/2011, Công ty Bách Đạt ký hợp đồng hợp tác đầu tư với Công ty Gia Trần để thực hiện dự án Bách Đạt 1. Hợp đồng thỏa thuận nhiều nội dung trong đó có nội dung: Công ty Gia Trần phải nộp một khoản tiền vào tài khoản của Công ty Bách Đạt để Công ty Bách Đạt nộp cho Trung tâm giải phóng mặt bằng tỉnh Quảng Nam nhằm thanh toán tiền giải tỏa đền bù dự án Bách Đạt 1.
Ngày 28/9/2013, Công ty Bách Đạt có công văn yêu cầu Công ty Gia Trần nộp số tiền 2.144.505.840đ tiền giải tỏa đền bù dự án Bách Đạt 1.
Ngày 10/10/2013, ông Văn Công Quang chuyển số tiền 2.144.505.840đ từ tài khoản cá nhân ông Quang vào tài khoản cá nhân bà Hoàng Thị Kim Châu với nội dung chuyển “Tiền giải tỏa Bách Đạt 1”. Cùng ngày, bà Châu đến ngân hàng thực hiện việc chuyển số tiền này cho Trung tâm giải phóng mặt bằng Quảng Nam. Tuy nhiên, căn cứ “Biên bản họp Hội đồng thành viên” lúc 5h chiều ngày 10/10/2013 của Công ty Bách Đạt có nội dung “Ngừng ngay hoạt động chuyển tiền vào Ban quản lý Dự án Khu đô thị Điện Nam, Điện Ngọc để giải phóng mặt bằng từ các nguồn vốn của Công ty cổ phần Gia Trần mà Công ty Bách Đạt nhận được kể từ ngày 10/10/2013, kể cả tiền 2.144.505.840 đồng do ông Văn Công Quang chuyển vào tài khoản cá nhân bà Hoàng Thị Kim Châu. Số tiền trên sẽ được kết chuyển vào dự án Peacefl Land khi hai bên ký hợp đồng. Giám đốc Châu đã nhận lại số tiền 2.144.505.804 đồng từ việc huỷ chuyển tiền và đã trả lại chứng từ gốc cho ngân hàng nên việc chuyển tiền chưa hoàn thành... Số tiền của Công ty Gia Trần (đại diện ông Văn Công Quang chuyển) nêu trên giao cho Giám đốc Bách Đạt tạm giữ…”.
Bà Hoàng Thị Kim Châu là Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Giám đốc Công ty Bách Đạt tham gia cuộc họp này. Đồng thời, Thông báo số 09A/2018/TB-BĐ ngày 29/6/2018 của Công ty Bách Đạt gửi cho bà Châu thể hiện, Công ty Bách Đạt tiếp tục giao cho bà Hoàng Thị Kim Châu bảo quản số tiền 2.144.505.804 đồng mà bà đang bảo quản”. Như vậy, có cơ sở để xác định số tiền mà bà Châu đang “bảo quản” là do Công ty Bách Đạt giao chứ không phải giữ với tư cách cá nhân. Bản thân bà Hoàng Thị Kim Châu cũng xác định nội dung này tại đơn khởi kiện và các văn bản trình bày nộp cho Toà án trong quá trình giải quyết vụ án tại cấp sơ thẩm.
Bà Châu cho rằng, việc ông Quang chuyển khoản số tiền 2.144.505.804 đồng cho bà là “hợp đồng uỷ quyền”. Cụ thể là ông Quang uỷ quyền cho bà nộp số tiền này vào tài khoản của Trung tâm giải phóng mặt bằng tỉnh Quảng Nam. Tuy nhiên, hồ sơ vụ án không có tài liệu, chứng cứ nào thể hiện việc ông Quang uỷ quyền công việc này cho bà Châu. Hơn nữa, nội dung chuyển khoản số tiền 2.144.505.804 đồng của ông Quang cho bà Châu cũng ghi rõ: “Tiền giải tỏa Bách Đạt 1”.
Xem xét “Hợp đồng thỏa thuận hợp tác đầu tư” số 01/2011/HĐTTHTĐT ngày 8/3/2011 ký kết giữa Công ty Bách Đạt và Công ty Gia Trần thì mục đích ký kết là để hai công ty hợp tác triển khai thực hiện dự án Khu đô thị Bách Đạt tại khu đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc, tỉnh Quảng Nam và Thông báo số 181a/2013/TB-BD ngày 28/9/2013 của Công ty Bách Đạt thông báo “Chậm góp vốn để triển khai dự án Khu đô thị Bách Đạt” có nội dung “Công ty Bách Đạt thông báo đến cho Công ty Gia Trần số tiền phải góp vốn tối thiểu 60% là 2.144.505.804đ và thời hạn cuối cùng là 10/10/2013”. Các tài liệu này cho thấy số tiền, thời hạn và mục đích chuyển khoản của ông Quang cho bà Châu là hoàn toàn trùng với quan hệ hợp tác, đầu tư giữa hai Công ty Bách Đạt và Công ty Gia Trần. Do đó, có cơ sở để xác định mặc dù ông Quang dùng tài khoản cá nhân chuyển số tiền 2.144.505.840 đồng vào tài khoản cá nhân bà Châu nhưng số tiền này thực chất là tiền của Công ty Gia Trần chuyển cho Công ty Bách Đạt để thực hiện giải tỏa đền bù dự án Bách Đạt 1 (vì Công ty Bách Đạt đã nhận và giao cho bà Châu quản lý, việc hai công ty thống nhất thay đổi mục đích chuyển tiền từ dự án Bách Đạt 1 sang dự án Peacefl Land cũng không làm thay đổi bản chất giao dịch chuyển tiền giữa ông Quang và bà Châu), theo đó khoản tiền này phải được giải quyết trong mối quan hệ giữa 2 Công ty mới phù hợp.
Vì vậy, tranh chấp về số tiền 2.144.505.804 đồng là một phần của “Tranh chấp hợp đồng thỏa thuận hợp tác đầu tư” giữa Công ty Bách Đạt và Công ty Gia Trần, chứ không phải là tranh chấp “Yêu cầu chấm dứt hợp đồng ủy quyền” giữa cá nhân bà Hoàng Thị Kim Châu và ông Văn Công Quang.
Với bản chất vụ án như trên Toà án cấp sơ thẩm thụ lý “Yêu cầu chấm dứt hợp đồng ủy quyền” là chưa đúng quan hệ pháp luật tranh chấp, theo đó xác định tư cách người tham gia tố tụng không đúng dẫn đến việc áp dụng pháp luật và giải quyết nội dung vụ án cũng không đúng. Do đó theo đề nghị của VKS TP Đà Nẵng, TAND TP Đà Nẵng hủy bản án sơ thẩm để giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm.
Với chức năng năng nhiệm vụ được giao, Phòng Kiểm sát việc giải quyết các vụ, việc dân sự (Phòng 9) VKSND TP Đà Nẵng đã tham mưu lãnh đạo Viện ban hành thông báo đến VKSND các quận, huyện để rút kinh nghiệm chung, nhằm thực hiện tốt công tác kiểm sát giải quyết các vụ, việc dân sự trong thời gian tới.