Có đường biên giới giáp với Lào, địa hình miền núi khó khăn, phức tạp, tỉnh Nghệ An được xác định là một trong những “điểm nóng” về ma túy của cả nước.
Theo đánh giá, trung bình mỗi năm, các ngành chức năng của tỉnh Nghệ An đã phát hiện, bắt giữ khoảng hơn 1.000 vụ phạm tội về ma túy, thu giữ trên 100kg ma túy các loại.
Đáng nói, tiềm ẩn nhiều đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy lớn từ Lào vào Nghệ An. Các đối tượng đã lợi dụng đường tiểu ngạch, đường mòn, lối mở, địa hình rừng núi hiểm trở để thẩm lậu vào địa bàn Nghệ An rồi vận chuyển đi các tỉnh miền Bắc và phía Nam tiêu thụ.
Điển hình như vừa qua, sau một thời gian theo dõi, mật phục nắm rõ quy luật hoạt động của đối tượng, lực lượng chức năng tỉnh Nghệ An phát hiện bắt quả tang Vũ Văn Đảng (SN 1974, trú tại bản Châu Sơn, xã Châu Khê, huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An) điều khiển xe máy Honda màu đen mang biển kiểm soát 37K1- 119.94 có hành vi mua bán trái phép chất ma túy thu giữ 120 gói ni lông chứa các viên nén hình tròn màu hồng, tổng khối lượng là 2252,09 gam (nghi là ma túy).
Theo Phòng 1, VKSND tỉnh Nghệ An, qua điều tra ban đầu Vũ Văn Đảng khai nhận đã gọi điện cho một người đàn ông dân tộc Mông, quốc tịch Lào mua ma túy dạng hồng phiến để bán kiếm lời, Đảng đã trả trước số tiền 50.000.000 đồng, trên đường quay về khi đi đến khu vực thuộc xã Châu Khê, huyện Con Cuông thì bị lực lượng Công an dừng xe kiểm tra và bắt giữ.
Sau khi tiếp nhận nguồn tin từ Cơ quan điều tra, Phòng 1, VKSND tỉnh Nghệ An đã phân công Kiểm sát viên kiểm sát việc mở niêm phong, xác định khối lượng và lấy mẫu trưng cầu giám định chất ma tuý. Đồng thời kiểm sát việc thu thập tài liệu, chứng cứ, lấy lời khai đối tượng, phối hợp Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nghệ An (PC04) đấu tranh làm rõ hành vi phạm tội, xử lý theo quy định của pháp luật…
    |
 |
| Lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ tội phạm ma túy. |
Một điểm nổi bật đó là việc hình thành một số nhóm đối tượng (có cả người nước ngoài) mang theo “vũ khí nóng” xâm nhập vào nội địa ở các vùng hiểm trở, hẻo lánh, nguy hiểm thuộc khu vực biên giới để tổ chức bán trái phép chất ma túy. Trong gia đoạn giai đoạn 2020 - 2022, Công an tỉnh Nghệ An đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức tấn công vũ trang truy quét, đẩy đuổi 18 nhóm với hàng trăm đối tượng.
Không chỉ là địa bàn trung chuyển, số người nghiệm ma túy trên địa bàn tỉnh cũng có chiều hướng trẻ hóa, tình trạng người nghiện sử dụng ma túy tổng hợp, ma túy dạng đá ngày càng tăng, trong đó, một số đối tượng sau khi sử dụng ma túy thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự.
Trước tình hình trên, lực lượng chức năng Nghệ An đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm đấu tranh, ngăn chặn tội phạm ma túy.
Cụ thể, đối với lực lượng Công an, đã tập trung tham mưu, chỉ đạo triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống ma túy; trong đó xác định “phòng là chính” và công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia phòng, chống ma túy là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, liên tục.
Theo đó, Công an tỉnh Nghệ An hàng năm, đã chủ trì, phối hợp biên tập hàng trăm tài liệu, bản tin, phóng sự, pa nô, áp phích... tuyên truyền phòng chống ma túy.
Tổ chức nhiều chiến dịch truyền thông, tuyên truyền lưu động, nói chuyện chuyên đề và nhiều cuộc thi tuyên truyền phòng chống ma túy; tổ chức giao lưu, văn hóa, văn nghệ về chủ đề phòng chống ma túy tại các địa bàn trọng điểm, biên giới, các trường học, mang lại hiệu quả tích cực trong công tác phòng chống ma túy.
Đồng thời, chỉ đạo Đoàn thanh niên Công an tỉnh và Công an các địa phương trọng điểm, phức tạp về ma túy như tại các huyện biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, thành lập các đội tuyên truyền xung kích, lưu động được trang bị máy vi tính, máy chiếu, màn hình chiếu, thực hiện hình thức tuyên truyền trực tiếp, sinh động bằng phần mềm slide powerpoint để tuyên truyền, vận động nhân dân phòng, chống ma túy.
Lựa chọn địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy để tập trung công tác truyên truyền, vận động nhân dân tham gia tố giác tội phạm và tệ nạn ma túy, gắn với tăng cường lực lượng triệt xóa các đường dây, tụ điểm buôn bán, sử dụng trái phép chất ma túy.
Đặc biệt, trong năm 2021, Công an tỉnh đã triển khai thực hiện Đề án xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy”. Qua đó, đã tập trung ưu tiên công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy tại 27 xã biên giới, quyết tâm “làm sạch” 27 xã biên giới, làm vành đai vững chắc ngăn ma túy thẩm lậu qua biên giới. Sau 6 tháng triển khai thực hiện Đề án, 27/27 xã biên giới đã duy trì mô hình “xã sạch về ma túy”. Cho đến nay, có 26/27 xã biên giới “sạch” ma túy được Bộ Công an đánh giá cao và đề nghị nhân rộng trên toàn tuyến biên giới Việt - Lào.
Cùng với đó, các cơ quan tố tụng tỉnh đã phối hợp tổ chức các phiên toà xét xử lưu động tội phạm về ma túy tại các địa bàn trọng điểm, góp phần quan trọng phòng ngừa, răn đe, giáo dục tội phạm và tệ nạn ma túy.
Cụ thể như vừa qua, VKSND huyện Tân Kỳ phối hợp với TAND huyện Tân Kỳ tổ chức 2 phiên tòa hình sự xét xử lưu động về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” tại trụ sở UBND xã Nghĩa Phúc, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An. Theo đánh giá của lãnh đạo VKSND huyện, Tân Kỳ là địa bàn miền núi, là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc thiểu số, người dân còn thiếu hiểu biết về pháp luật. Do đó, việc tổ chức phiên tòa xét xử lưu động tại địa bàn, Hội đồng xét xử và Kiểm sát viên đã chủ động phổ biến các quy định của pháp luật hình sự, luật phòng chống ma túy và tác hại, hệ lụy khi sử dụng ma túy. Qua đó giúp người dân hiểu rõ hơn về công tác quản lý nhà nước đối với các chất gây nghiện, nguyên nhân, thủ đoạn phạm tội; nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và tích cực đấu tranh phòng chống tội phạm nói chung và tội phạm ma túy nói riêng trên địa bàn huyện Tân Kỳ.
Cùng với đó, các lực lượng chức năng cũng phối hợp với các huyện biên giới tổ chức nhiều đợt tuyên truyền, vận động nhân dân chống tái trồng cây có chất ma túy. Vì vậy, 5 năm nay qua, trên địa bàn tỉnh không phát hiện trường hợp người dân trồng cây có chứa chất ma túy.
Ngoài ra, nhằm tuyên truyền phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên, vận động nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các đoàn viên và các tầng lớp nhân dân về công tác phòng, chống ma túy; phối hợp giám sát, phản biện xã hội đối với chính sách, pháp luật liên quan đến phòng, chống ma túy tại địa phương, cộng đồng, vừa qua, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Kế hoạch số 205/KH-UBND. Trong đó, đề nghị VKSND, TAND phối hợp tổ chức các hoạt động tuyên truyền phòng, chống ma túy thông qua tổ chức “Phiên tòa giả định”…
Có thể thấy, với việc tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm ma túy, đặc biệt là thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân tham gia phòng chống ma túy đã đem lại những hiệu quả tích cực. Theo đó, người dân đã cung cấp hàng nghìn tin báo, tố giác tội phạm và tệ nạn về ma túy có giá trị, tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh đã giảm, góp phần quan trọng trong công tác bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh.