Các bị cáo trong vụ án gồm: Bùi Lê Việt Khôi (SN 1983), Nguyễn Đức Thắng (SN 1971), Võ Thị Huyền Trinh (SN 1958), Nguyễn Đức Duy (SN 1971) tại TP HCM, quốc tịch Mỹ).

Trần Văn Bằng (SN 1987, tại tỉnh Đồng Nai), Nguyễn Tiến Dũng (SN 1962, tại tỉnh Thái Bình), Lê Đình Trường (SN 1961, tại tỉnh Hà Tĩnh), Định Văn Hồng (SN 1969, tại tỉnh Quảng Ngãi), Đậu Ngọc Tố (SN 1973, tại tỉnh Nghệ An), Đoàn Văn Tuấn (SN 1973, tại tỉnh Lâm Đồng), Nguyễn Văn Thiệu (SN 1980, tại tỉnh Hà Nam), Hàn Quang Án (SN 1944, tại tỉnh Nghệ An, quốc tịch Mỹ), Nguyễn Minh Hiếu (SN 1962, tại tỉnh Tiền Giang), Nguyễn Gia Thu (SN 1970, tại thành phố Đà Nẵng).

leftcenterrightdel
Các bị cáo trong phiên tòa xét xử sơ thẩm. (Ảnh: VNE) 

Theo quyết định kháng nghị, trong hai năm (2012 và 2013), Helena Phạm, Mai Thị Ái (Việt kiều Mỹ) cùng đồng phạm đã lợi dụng quy định tại Thông tư số 118/2009/TT- BTC ngày 09/06/2009 để nhập lậu xe ô tô từ Mỹ về Việt Nam bằng thủ đoạn thỏa thuận với các Việt kiều đang sinh sống tại Mỹ để mua tiêu chuẩn nhập khẩu xe ô tô theo diện hồi hương, thanh toán tiền mua xe tại nước Mỹ, sau đó vận chuyền về Việt Nam tiêu thụ, thu lợi bất chính.

Để hợp thức hóa việc hồi hương giả tạo, Helena Phạm thông qua một số đối tượng ở Việt Nam gồm Bùi Lê Việt Khôi, Trần Văn Bằng, Đậu Ngọc Tố để cấu kết với cán bộ Công an xã Lộc Thành, Lộc Quảng, Lộc An và Lộc Lâm, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng là Nguyễn Tiến Dũng, Lê Đình Trường, Định Văn Hồng, Nguyễn Gia Thu nhập hộ khẩu thường trú khống cho 14 Việt kiều Mỹ gồm: Nguyễn Đức Thắng, Nguyễn Ngọc Khánh Ly, Cổ Kim Trang, Võ Thị Huyền Trinh, Hàn Quang Án, Trương Thị Thu Hằng, Phan Trần Phương Quỳnh, Nguyễn Minh Hiếu, Phạm Xuân Thắng, Nguyễn Nhất Lĩnh, Lại Anh Tú, Nguyễn Thị Ngọc Thúy, Lâm Ngọc Dung, Trương Thị Thu Nguyệt, xác nhận các đơn xin cấp giấy phép nhập khẩu 14 xe ô tô theo diện Việt kiều hồi hương.

Từ đó, Helena Phạm và các đồng phạm nhập lậu và tiêu thụ tại Việt Nam trót lọt 14 xe ôtô theo diện Việt kiều hồi hương với tổng trị giá 14 xe ô tô là 42,9 tỷ đồng, trốn thuế 19,1 tỷ đồng. Tương tự Mai Thị Ái cũng thông qua Đậu Ngọc Tố, Đoàn Văn Tuấn, Nguyễn Văn Thiệu ở Việt Nam để cấu kết Nguyễn Tiến Dũng nguyên Trưởng công an xã Lộc Thành nhập hộ khẩu thường trú khống cho 3 Việt kiều gồm Mai Thị Ái, Nguyễn Đức Duy, Nguyễn Thị Công, xác nhận các đơn xin cấp giấy phép nhập khẩu 3 xe ô tô theo diện Việt kiều hồi hương. Từ đó, nhập lậu và tiêu thụ tại Việt Nam trót lọt 3 xe ôtô theo diện Việt kiều hồi hương với tổng trị giá 03 xe ô tô là 8,2 tỷ đồng, trốn thuế 3,6 tỷ đồng.

Các bị can Helena Phạm, Mai Thị Ái và Nguyễn Nhất Lĩnh bỏ trốn, hiện đang bị truy nã. Các bị cáo Trần Văn Bằng, Bùi Lê Việt Khôi, Nguyễn Tiến Dũng, Lê Đình Trường, Đinh Văn Hồng, Đậu Ngọc Tố, Nguyễn Văn Thiệu, Đoàn Văn Tuấn, Nguyễn Đức Thắng, Nguyễn Đức Duy, Nguyễn Minh Hiếu, Võ Thị Huyền Trinh, Hàn Quang Án bị VKSND TP HCM truy tố về tội “Buôn lậu” theo điểm a khoản 4 Điều 188; bị cáo Nguyễn Gia Thu bị VKSND TP HCM truy tố về tội “Giả mạo trong công tác” theo điểm b, khoản 2 Điều 359 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Bản án hình sự sơ thẩm ngày 4/6/2019 của TAND TP HCM tuyên phạt tiền 300 triệu đồng đối với các bị cáo: Nguyễn Đức Thắng, Nguyễn Đức Duy, Nguyễn Minh Hiếu, Võ Thị Huyền Trinh, Hàn Quang Án về tội “Buôn lậu”.

Buộc bị cáo Bùi Lê Việt Khôi phải nộp 16 tỷ đồng; Trần Văn Bằng phải nộp 1,8 tỷ đồng; Nguyễn Đức Thắng phải nộp số tiền 631 triệu đồng; Nguyễn Đức Duy phải nộp 1,7 tỷ đồng; Nguyễn Minh Hiếu phải nộp 269 triệu đồng; Võ Thị Huyền Trinh phải nộp 631 triệu đồng; Hán Quang Án phải nộp 587 triệu đồng để tịch thu nộp vào ngân sách nhà nước.

Theo VKSND TP HCM, bản án nêu trên đã áp dụng Điểm a Khoản 4 Điều 188; điểm s khoản 1, 2._ Điều 51; Điều 54; Điều 17; Điều 58; Điều 35 của Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Từ đó phạt tiền 300 triệu đồng đối với các bị cáo Nguyễn Đức Thắng, Nguyễn Đức Duy, Nguyễn Minh Hiếu, Võ Thị Huyền Trinh, Hàn Quang Án là không có căn cứ, vi phạm các quy định của Bộ luật hình sự. Bởi lẽ: Theo qui định tại Khoản 4 Điều 188 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì không qui định hình phạt tiền là hình phạt chính.

“Theo qui định tại Điều 35 BLHS, chỉ được áp dụng phạt tiền là hình phạt chính đối với các trường hợp phạm tội ít nghiêm trọng, nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng. Trong khi các bị cáo này đều bị truy tố theo Điểm a Khoản 4 Điều 188 Bộ luật Hình sự thuộc trường hợp tội phạm đặc biệt nghiêm trọng” quyết định kháng nghị nêu rõ.

VKSND TP HCM cho rằng, việc HĐXX chỉ buộc các bị cáo Bùi Lê Việt Khôi, Trần Văn Bằng, Nguyễn Đức Thắng, Nguyễn Đức Duy, Nguyễn Minh Hiếu, Võ Thị Huyền Trinh, Hàn Quang Án nộp lại số tiền 22,7 tỷ đồng là tiền thuế Nhà nước bị thất thu là chưa đầy đủ căn cứ. Bởi lẽ tất cả các bị cáo bị truy tố về tội “Buôn lậu” đều có vai trò tham gia giúp sức cho Helena Phạm và Mai Thị Ái thực hiện hành vi Buôn lậu gây thất thu thuế cho nhà nước số tiền 22,7 tỷ đồng, nên đều phải chịu trách nhiệm hình sự cũng như trách nhiệm dân sự như nhau.

Do đó, VKSND TP HCM kháng nghị một phần bản án hình sự sơ thẩm ngày 4/6/2019 của TAND TP HCM về hình phạt đối với 5 bị cáo Nguyễn Đức Thắng, Nguyễn Đức Duy, Nguyễn Minh Hiếu, Võ Thị Huyền Trinh, Hàn Quang Án; về phần trách nhiệm dân sự trong việc buộc các bị cáo nộp lại tiền thuế bị thất thu và phần xử lý vật chứng.

Đề nghị TAND Cấp cao tại TP HCM xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng: Không áp dụng hình phạt tiền là hình phạt chính đối với 5 bị cáo Nguyễn Đức Thắng, Nguyễn Đức Duy, Nguyễn Minh Hiếu, Võ Thị Huyền Trinh và Hàn Quang Án.

Buộc tất cả các bị cáo là đồng phạm “Buôn lậu” gồm Bùi Lê Việt Khôi, Trần Văn Bằng, Nguyễn Đức Thắng, Nguyễn Đức Duy, Nguyễn Minh Hiếu, Võ Thị Huyền Trinh, Hàn Quang Án, Nguyễn Tiến Dũng, Lê Đình Trường, Định Văn Hồng, Đậu Ngọc Tố, Nguyễn Văn Thiệu, Đoàn Văn Tuấn đã giúp sức cho Helena Phạm và Mai Thị Ái thực hiện hành vi Buôn lậu gây thất thu thuế cho nhà nước số tiền 22,7 tỷ đồng đều phải chịu trách nhiệm liên đới như nhau và tùy theo mức độ giúp sức và hậu quả của hành vi phạm tội để nộp lại số tiền thuế Nhà nước đã bị thất thu. Đồng thời giành quyền khởi kiện dân sự cho các bị cáo bị tuyên buộc trách nhiệm dân sự (nếu có yêu cầu) khi xét xử 3 bị can bỏ trốn sau này./.

Phi Sơn - Nguyễn Lánh