Nữ Kiểm sát viên góp phần đưa những người lầm lỡ trở về

Trong cuộc sống mỗi người ai cũng có thể mắc lỗi lầm và không ít người phải trả giá cho lỗi lầm của mình bằng những tháng ngày trong trại giam. Thế nhưng, ước mơ làm lại cuộc đời và trở thành người có ích cho gia đình, xã hội vẫn luôn cháy bỏng trong lòng mỗi phạm nhân. Và, chính những người mang trên mình màu áo thiên thanh thực hiện công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự đã chắp cánh những ước mơ để những con người lầm đường lạc lối ấy tìm về nẻo thiện.

Nói về công việc của Phòng Kiểm sát tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự - VKSND tỉnh Tuyên Quang nơi chị đang phụ trách, chị Đào Thị Hảo cho biết: Hiện tại phòng của chị có 5 cán bộ, Kiểm sát viên, ngay từ những ngày đầu năm 2019, lãnh đạo phòng đã phân công cán bộ bám sát công tác kiểm sát về thủ tục pháp luật trong tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, phân loại giải quyết của các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ sở giam giữ được thực hiện đúng quy định của pháp luật.

Các trường hợp gia hạn tạm giữ, bắt tạm giam đều có phê chuẩn của Viện Kiểm sát. Không có trường hợp quá hạn tạm giữ, tạm giam thuộc trách nhiệm của các cơ quan tiến hành tố tụng; không có trường hợp bị tạm giữ, tạm giam không có căn cứ và trái pháp luật.

Bên cạnh chức năng, nhiệm vụ kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự gắn liền với việc tổ chức quản lý, giam giữ người bị tạm giữ, người bị tạm giam thì một trong những nhiệm vụ quan trọng khác mà tự đáy lòng mỗi cán bộ kiểm sát luôn cố gắng, đó là làm sao để công tác giáo dục phạm nhân, người vi phạm pháp luật nhận thức rõ tội lỗi, hành vi vi phạm pháp luật, khắc phục, sửa chữa những lỗi lầm để khi trở về địa phương, họ sẽ trở thành những công dân có ích cho xã hội.

Kiểm sát viên trực tiếp kiểm sát việc quản lý, giáo dục, giam giữ và thực hiện chế độ đối với người chấp hành án phạt tù tại Trại giam Quyết Tiến. Ảnh: VKSND tỉnh Tuyên Quang

Hiện Phòng Kiểm sát tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, VKSND tỉnh Tuyên Quang đang trực tiếp thực hiện công tác kiểm sát tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự với trên 4000 phạm nhân ở Trại giam Quyết Tiến của Bộ Công an và gần 300 đối tượng ở Trại Tạm giam của Công an tỉnh Tuyên Quang.

Do vậy, mỗi cán bộ, Kiểm sát viên phải đối mặt với rất nhiều áp lực. Đặc biệt, với Trại giam Quyết Tiến, nơi có số lượng phạm nhân đông nằm trải rộng ở 4 phân trại, có phân trại nằm cách xa trụ sở chính của trại giam gần 40km. Vì vậy, công tác kiểm sát cũng gặp không ít khó khăn.

Với những hoàn cảnh khác nhau, xuất thân, thành phần gia đình... nên mỗi phạm nhân cũng có những trạng thái tâm lý khác nhau. Hơn ai hết, tại nơi mà phạm nhân xa cách với gia đình và xã hội này,  ngoài các cán bộ quản giáo thì các anh, chị cán bộ kiểm sát là những người gần gũi với các phạm nhân nhất.

“Là những người chứng kiến những giọt nước mắt nghẹn ngào, những cái ôm siết chặt, chan chứa yêu thương sau nhiều năm xa cách giữa phạm nhân với người thân, chúng tôi luôn cố gắng hết mình để giúp những mảnh đời lầm lỗi hoàn lương, sớm trở về trong vòng tay gia đình, có cơ hội làm lại cuộc đời” – Trưởng phòng Kiểm sát tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, Đào Thị Hảo chia sẻ.

Sau khi kết thúc đợt giảm án đầu tiên dịp Tết Nguyên đán và dịp 30/4; 1/5 đối với 1.709 phạm nhân; xét tha tù trước thời hạn có điều kiện đối với 43 phạm nhân trong năm 2019.

Qua quá trình rà soát, lập hồ sơ xét duyệt, dựa trên kết quả xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù và thời gian chấp hành án đảm bảo đủ điều kiện theo quy định. Hiện tại, Phòng Kiểm sát tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự đang cùng các cơ quan chức năng tiếp tục rà soát, tiến hành thẩm định và tham gia phiên họp xét tha tù trước thời hạn đợt 15/8 và 31/12/2019; xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đợt 2/9/2019 đối với các trường hợp do Trại giam Quyết Tiến, Cơ quan Thi hành án hình sự Công an tỉnh Tuyên Quang đề nghị. 

Lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của các phạm nhân.

Chị Đào Thị Hảo cho biết thêm, tình hình vi phạm kỷ luật trong tạm giữ, tạm giam và chấp hành án phạt tù ngày càng giảm. Không có trường hợp người bị tạm giữ, tạm giam, phạm nhân trốn, chết do bị đánh, tự sát, phạm tội mới. Tuy nhiên, trong 6 tháng đầu năm 2019, tại Trại giam Quyết Tiến và Trại tạm giam Công an tỉnh vẫn còn có phạm nhân vi phạm nội quy; có Nhà tạm giữ Công an cấp huyện còn để việc kiểm tra thân thể đối với người bị tạm giữ, tạm giam do cán bộ y tế là nữ giới khám cho người bị tạm giữ, tạm giam là nam giới; Biên bản giao nhận người bị tạm giam không ghi tình trạng sức khỏe người bị tạm giam; chưa kịp thời phổ biến, hướng dẫn, giải thích quyền và nghĩa vụ cho người bị tạm giữ khi tiếp nhận người bị tạm giữ...

Nguyên nhân của những tồn tại trên là do các Trại giam, Trại tạm giam có các Phân trại đóng trên địa bàn rộng, địa hình phức tạp; cơ sở vật chất phục vụ giam giữ còn khó khăn; ý thức tự giác chấp hành Nội quy trại giam của một số phạm nhân chưa cao, còn cố ý cất giấu vật cấm để đem vào buồng giam với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi.

Một số cán bộ, chiến sỹ có lúc, có việc chưa thực hiện đúng, đầy đủ trách nhiệm trong công tác kiểm tra, kiểm soát, quản lý phạm nhân, chưa thực hiện đúng các văn bản hướng dẫn Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam; công tác chỉ đạo, kiểm tra nghiệp vụ của cơ quan quản lý thi hành tạm giữ, tạm giam có việc còn chưa kịp thời...

Tuy nhiên, công tác cảm hóa, giáo dục phạm nhân không phải lúc nào cũng cứng nhắc, có những phạm nhân bản tính côn đồ, hung hãn, lười lao động, hay vi phạm nội quy trại, được cán bộ giáo dục răn đe rất nhiều lần. Thế nhưng, đôi khi chỉ cần một sự quan tâm ân cần, vài viên thuốc cảm, vài viên kẹo ngậm ho lúc trái gió, trở trời lại khiến lòng người chùng lại. Điều ấy có tác dụng cảm hóa nhiều lúc còn hơn những bài giáo dục khuôn mẫu.

Làm việc ở Phòng Kiểm sát tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, chị hiểu và chia sẻ với đồng chí, đồng nghiệp về những công việc thầm lặng, góp phần đưa những bước chân lầm lỡ của mỗi phạm nhân trở về hoàn lương là cả một quá trình. Ở đó, mỗi cán bộ kiểm sát không chỉ có tinh thần trách nhiệm, vượt khó, chịu đựng gian khổ mà còn cần có cái tâm, lòng nhiệt huyết và tình người.

Bởi công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự gắn liền với công tác quản lý, giáo dục phạm nhân là một công tác đặc thù và mang đầy tính nhân văn. Các cán bộ kiểm sát phải sẵn sàng lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng, khúc mắc về tinh thần của các phạm nhân, giúp phạm nhân cố gắng cải tạo, rèn luyện tốt.

Công bố Quyết định trực tiếp kiểm sát tại Trại tạm giam Công an tỉnh.

Trong cuộc sống thường nhật, nhắc đến trại giam, nhiều người nghĩ đó là một nơi có nhiều phạm nhân, ít ai biết nơi đây còn có những trái tim nhân hậu, những tấm lòng bao dung và cả sự hy sinh thầm lặng trực tiếp của những cán bộ kiểm sát luôn sát cánh cùng với các cán bộ quản giáo và chiến sĩ trong trại giam. Đó cũng là tấm gương sáng để những người lầm đường, lạc lối nhìn vào phấn đấu cải tạo, với mong muốn có ngày trở về nẻo thiện…

Rất nhiều đối tượng, trước khi bước chân vào trại có nhận thức sai lầm, lệch chuẩn trong nhân cách, hành động, không có định hướng gì trong tương lai, nhưng sau một quá trình được giáo dục, lao động, cải tạo thì khi trở về đã hoàn toàn thay đổi, có nhận thức đúng đắn về đạo đức, pháp luật, có bản lĩnh, vượt qua sự cám dỗ... để không tái phạm tội. Đây là kết quả của cả một quá trình giáo dục thường xuyên, liên tục và kiên trì của cán bộ.

Có nhìn thấy khuôn mặt rạng rỡ của những con người vừa được trả tự do và cái nắm tay thật chặt khi chia tay với cán bộ Trại giam, mới thấy hết những ân tình nơi đây. Không còn là khoảng cách giữa cán bộ và phạm nhân nữa mà là sự ấm áp của lòng bao dung, thông cảm và sự cảm kích, biết ơn chân thành giữa người ở và người về.

Điểm lại công việc trong 6 tháng đầu năm 2019 của đơn vị, chị Hảo cho biết:  công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự cả 2 cấp đều có nhiều chuyển biến và đạt được kết quả tích cực; chất lượng, hiệu quả trong công tác từng bước được nâng lên. Chủ động đề ra các giải pháp để thực hiện tốt công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự đúng theo quy định của Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam; Luật Thi hành án hình sự; các văn bản hướng dẫn của liên ngành Trung ương và Quy chế công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự.

Thường xuyên kiểm sát chặt chẽ Nhà tạm giữ, Trại tạm giam trong việc tiếp nhận người bị tạm giữ, tạm giam và hồ sơ quản lý tạm giữ, tạm giam, phạm nhân đảm bảo các lệnh, quyết định đều còn hiệu lực pháp luật, việc xử lý tạm giữ, tạm giam của các cơ quan tiến hành tố tụng và việc thực hiện chế độ đối với người bị tạm giữ, tạm giam, phạm nhân đúng quy định của pháp luật.

100% các quyết định về thi hành án hình sự đều được kiểm sát chặt chẽ, nhất là các quyết định hoãn, tạm đình chỉ thi hành án hình sự. Thông qua công tác kiểm sát, Viện kiểm sát đã phát hiện nhiều vi phạm, thiếu sót của Nhà tạm giữ, Trại tạm giam, Trại giam, Cơ quan thi hành án hình sự; Cơ quan Tòa án; UBND cấp xã và các cơ quan có liên quan trong công tác tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự và kịp thời ban hành Kiến nghị yêu cầu khắc phục vi phạm. 

Công tác quản lý, chỉ đạo điều hành, kiểm tra, hướng dẫn nghiệp vụ đối với VKSND cấp huyện, thành phố được chú trọng, tăng cường. Vì vậy, trong lĩnh vực công tác này của đơn vị đã hoàn thành và vượt mức một số chỉ tiêu đã đề ra...

Với sự nỗ lực phấn đấu của bản thân, sự giúp đỡ, chia sẻ của đồng nghiệp cùng sự quan tâm chỉ đạo sâu sắc của lãnh đạo VKSND tỉnh Tuyên Quang, Phòng Kiểm sát tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự nhiều năm liên tục là Tập thể hoàn thành tốt nhiệm vụ. Riêng cá nhân chị Đào Thị Hảo trong năm 2018 đã vinh dự được Viện trưởng VKSND tối cao tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua ngành Kiểm sát nhân dân”.