Theo đơn khởi kiện của nguyên đơn chị Trần Thị Hạnh (SN 1978), trú tại thôn Đoan Khê, xã Lạc Đạo, tỉnh Hưng Yên, năm 2002 vợ chồng chị Hạnh, anh Nguyễn Văn Biển và ông Trịnh Văn Cường cùng nhau góp tiền đấu thầu chung ô đất số 4 ở Cống Ghi Phông, Trạm Bơm Đậu, xã Lạc Đạo.
Năm 2007, ông Trịnh Văn Cường đã viết giấy chia cho vợ chồng chị một nửa mảnh đất có xác nhận của Trưởng thôn. Năm 2008 ông Cường chết, vợ con ông Cường không nhất trí chia đất cho vợ chồng chị Hạnh nên chị khởi kiện yêu cầu Toà án buộc bà Nguyễn Thị Kính, chị Trịnh Thị Mến, anh Trịnh Văn Thông chia trả cho vợ chồng chị ½ diện tích đất.
Bị đơn bà Nguyễn Thị Kính (SN 1966), trú tại thôn Mụ, xã Lạc Đạo, tỉnh Hưng Yên và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là chị Trịnh Thị Mến và anh Trịnh Văn Thông có quan điểm không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của chị Hạnh. Gia đình bà đã tôn tạo, san lấp đất thùng vũng và trồng hoa màu trên đất nhưng mảnh đất là của gia đình bà nên không tính cụ thể công sức bao nhiêu.
    |
 |
| Phòng 9, VKSND tỉnh Hưng Yên trong một cuộc họp rút kinh nghiệm. |
UBND xã Lạc Đạo xác định thửa đất tranh chấp là ô đất số 04, diện tích 83,1m2 ở khu vực Cây Gạo Còng, thôn Mụ, xã Lạc Đạo. Nguồn gốc đất là do thôn Mụ giao trái thẩm quyền trước ngày 1/7/2004, cụ thể là do thôn cho thuê thầu không thời hạn năm 2002. Người đứng tên thuê thầu là ông Trịnh Văn Cường, số tiền phải nộp là 14.127.000 đồng. UBND xã xác định loại đất là đất trồng cây hàng năm khác.
Hội đồng định giá kết luận đất trồng cây hàng năm là 125.000 đồng/m2. Đối với cây nghệ trên đất có diện tích 59m2, có giá 40.000 đồng/m2 là 2.360.000 đồng; cây lá gai có diện tích 24m2 có giá 10.000 đồng/m2 là 240.000 đồng.
Bản án sơ thẩm số 05/2025/DS-ST ngày 27/3/2025 của TAND huyện Văn Lâm (nay là TAND khu vực 4, tỉnh Hưng Yên) tuyên xử: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của chị Trần Thị Hạnh. Buộc bà Nguyễn Thị Kính, chị Trịnh Thị Mến, anh Trịnh Văn Thông phải trả chị Trần Thị Hạnh và anh Nguyễn Văn Biển 41m2 đất đấu thầu theo hình CDEF trong sơ đồ kèm theo, tại thửa đất số 166, tờ bản đồ 21 năm 2018 tại thôn Mụ, xã Lạc Đạo.
Tài sản trên đất của ai người đó được quyền quản lý, sử dụng. Hậu quả của việc thuê thầu không đúng quy định của pháp luật, các bên tự chịu trách nhiệm với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, theo quy định của pháp luật. Ngoài ra bản án còn tuyên về chi phí tố tụng, án phí và quyền kháng cáo của đương sự.
|
 |
| Kiểm sát viên Phòng 9, VKSND tỉnh Hưng Yên làm nhiệm vụ tại một phiên tòa dân sự. |
Quá trình kiểm sát bản án sơ thẩm, Kiểm sát viên Phòng 9, VKSND tỉnh Hưng Yên nhận thấy, thửa đất số 166, tờ bản đồ 21 năm 2018 có diện tích đo thực tế là 82m2 tại thôn Mụ, xã Lạc Đạo, có nguồn gốc là do thôn Mụ giao đất trái thẩm quyền cho ông Cường từ năm 2002 và là đất trồng cây hàng năm khác.
Ông Cường chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Hơn nữa, thửa đất có diện tích nhỏ, không đủ điều kiện tách thửa theo Quyết định số 27/2024/QĐ- UBND ngày 17/9/2024 của UBND tỉnh Hưng Yên ban hành Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai ngày 18/1/2024 và Nghị định số 102/2024/NĐ – CP ngày 30/7/2024 của Chính phủ.
Do vậy, bản án sơ thẩm chia tách cho chị Trần Thị Hạnh, anh Trần Văn Biển 41m2; bà Nguyễn Thị Kính, chị Trịnh Thị Mến, anh Trịnh Văn Thông còn lại 41m2 là vi phạm Điều 220 Luật đất đai năm 2024.
Ngoài ra, khi ông Cường trúng thầu thì thửa đất là thùng vũng. Từ năm 2002 đến nay, gia đình ông Cường, bà Kính đã quản lý, san lấp, tôn tạo. Trên đất trồng hoa màu là cây nghệ và cây lá gai trên đất trị giá 2.600.000 đồng.
Bà Kính xác định thửa đất là của gia đình bà nên bà mới không tính cụ thể công sức san lấp là bao nhiêu. Tuy nhiên, bản án sơ thẩm không xem xét công sức quản lý, tôn tạo đất của gia đình bà Kính và không buộc chị Hạnh, anh Biển trả giá trị hoa màu trên đất đã được định giá là chưa giải quyết triệt để và không đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho gia đình bà Kính.
Vì các lẽ trên, VKSND tỉnh Hưng Yên Quyết định kháng nghị một phần Bản án sơ thẩm số 05/2025/DS-ST ngày 27/3/2025 của TAND khu vực 4. Đề nghị TAND tỉnh Hưng Yên xét xử phúc thẩm theo hướng sửa Bản án sơ thẩm xem xét công sức, giá trị hoa màu trên đất cho gia đình bà Kính và không chia tách thửa đất, buộc bên nhận đất phải thanh toán cho bên kia bằng giá trị.
Tại phiên tòa phúc thẩm, TAND tỉnh Hưng Yên đã chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng VKSND tỉnh, sửa bản án sơ thẩm theo hướng đã phân tích ở trên.