Nguy cơ từ thực phẩm được tẩy trắng

Dừa được tẩy trắng. Ảnh: Duy Khánh

Theo nghiên cứu của Trung tâm dịch vụ phân tích thí nghiệm thì: 80% các mẫu ngó sen, chân gà, nấm tuyết ... và các mẫu hải sản lấy ở các chợ, quán ăn đều chứa chất tẩy trắng hóa chất công nghiệp.

Đã có những giai đoạn TP. Hồ Chí Minh đã rộ lên việc tư thương dùng hoá chất tẩy trắng thực phẩm, các loại hoá chất này được dùng để tẩy trắng chân gà, vỏ dừa, giá đỗ, dạ dày luộc và nhất là các loại hải sản.
Dạo qua các khu chợ Hà Nội như Lĩnh Nam, chợ Mơ, Giáp Bát, Ngã Tư Vọng,... chúng tôi thấy cứ chiều đến các bà bán hàng bưng rất nhiều chậu rau giá sống ra chợ bán. Tất cả rau giá ở đây đều mật mạp, trắng muốt trông rất bắt mắt. Bà Hinh, bán rau giá ở chợ Ngã Tư Vọng cho biết, giá muốn béo trắng thì chỉ cần ngâm nước thật sạch, thay nước nhiều lần và thêm một chút bột kích thích cho vào ủ đảm bảo nảy mầm tốt, thân cây giá tròn, cọng to đẹp và ăn rất ngon. Khi được hỏi, liệu chất bột đó có hại gì khi vào cơ thể không? Bà trả lời: Làm sao có hại gì. Tôi đã làm giá bán đến hơn hai mươi năm nay cho nhiều người và chính gia đình tôi cũng thường xuyên ăn mà có thấy ai làm sao đâu?!
Ở một sạp bán hàng tại các chợ Hôm, chợ Kim Liên và một số chợ nội thành Hà Nội chúng tôi nhận thấy các loại ngó sen để từ sáng đến chiều vẫn trắng toát. Các loại hải sản như tôm, mực... ngoài việc nhìn trắng phau và đặc biệt khi bày bán không hề có ruồi nhặng đậu vào. Những quả dừa tươi nếu bình thường ta bỏ vỏ xanh đi sẽ bị thâm lại ngay lập tức nhưng những quả dừa non bày bán ngoài chợ thì để bao lâu vỏ cũng vẵn trắng. Một số người bán hàng cho biết loại chất tẩy trắng thực phẩm này được bày bán đầy các chợ và nhất là theo họ chẳng độc hại gì. Nhưng một chị bán hàng rau khuyên chúng tôi mua hoa chuối và ngó sen về nhà để tự làm, loại trắng này chị không muốn bán cho người thân quen. Chị nói thêm móng giò, lòng lợn, chân gà, dạ dày luộc sẵn nhìn trắng ngon thế kia là nguy hiểm lắm.
Chúng tôi mang những mối nghi ngờ trên đến hỏi bà Trương Hương Lan, Bộ môn Dinh dưỡng thực phẩm, Viện Công nghệ thực phẩm, bà cho biết: Hiện nay ở ngoài chợ người ta chủ yếu dùng các loại hóa chất như Hydrogen Peroxide, Magnesium Sunlfate hay sulfur Dioxide và Psychotrine...đều là hóa chất tẩy trắng công nghiệp. Các loại hóa chất này được bán với giá rất rẻ, chỉ vài chục ngàn đồng/kg nhưng rất độc hại.
Trong chế biến thực phẩm người ta cũng dùng chất tẩy trắng nhưng phải tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng nhất định và chất tẩy trắng đó phải là loại dùng riêng cho thực phẩm. Ví dụ như: Khi sản xuất rượu vang trắng phải dùng 150mg chất tẩy trắng cho thực phẩm/lít. Khi tẩy các loại thực phẩm khác nhau thì liều lượng chất tẩy trắng thực phẩm được dùng cũng khác nhau. Khi con người ăn phải những thực phẩm dùng chất tẩy trắng công nghiệp cơ thể sẽ không đào thải được các chất này làm ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất. Để đối phó lại, cơ thể sẽ tạo ra phản ứng, các tế bào ung thư xuất hiện. Ở thể nhẹ cơ thể sẽ xuất hiện viêm nhiễm. Nếu tích lũy lâu ngày sẽ sinh nhiều bệnh tật mà mỗi loại hóa chất tẩy trắng chúng ta dùng sẽ biểu hiện một loại bệnh khác nhau.
Chúng ta rất dễ phân biệt thực phẩm sử dụng chất tẩy trắng. Nếu giá đỗ không được ngâm bằng bất cứ hoá chất nào thì chỉ cần sàng sẩy xong một lúc đã thâm lại, ngó sen càng dễ thâm hơn. Dạ dày luộc, lòng luộc nếu không có chất tẩy trắng khi chúng ta nhìn sẽ thấy rõ màu hồng và nhiều đường mạch máu như mạng nhện trên đó. Cái khó phát hiện là chất tẩy trắng thường không có mùi, ăn phải chúng ta cũng không biết. Một số người bán hàng thường giải thích, nếu dùng chất tẩy trắng cây giá đỗ sẽ chết nên họ không thể dùng chất này nhưng theo bà Trương Hương Lan, chất tẩy trắng làm cho nước đạt độ tinh khiết nên cây giá càng phát triển. Tất cả các loại thực phẩm khi đã “ngậm” chất tẩy trắng thì dù ta có rửa hay luộc nó cũng không hết vì thực tế nó đã bào đi lớp đen đúa bên ngoài và ngấm vào giữ trắng lớp bên trong của thực phẩm.
Kỹ sư Phạm Thị Hiệp, Phòng phân tích, Viện Công nghệ thực phẩm khuyên người tiêu dùng cần thay đổi thói quen trong việc lựa chọn thực phẩm. Nên dùng sản phẩm có màu sắc tự nhiên. Mua thực phẩm ở những nơi an toàn, xem kĩ nhãn mác trước khi sử dụng. Chấp nhận giá cả hợp lý để có sản phẩm tươi, chất lượng cao, an toàn cho sức khỏe. Tốt nhất nên hạn chế mua các sản phẩm chế biến sẵn nghi ngờ có chất tẩy trắng như: Ngó sen, hoa chuối, móng giò, chân gà...Nếu mua cần ngâm rửa kỹ để hạn chế tác hại của chất tẩy trắng.

Quỳnh My