Nỗ lực triển khai dự án định canh định cư vùng khó khăn
Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) 1719 giai đoạn 2021-2025 đặt mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi, trong đó Dự án 2 về "Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết" giữ vai trò quan trọng. Tại Nghệ An, có bốn dự án định canh, định cư được thực hiện tại các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương và Quế Phong.
Mặc dù những nỗ lực đã được ghi nhận, cả bốn dự án vẫn đang gặp khó khăn, đặc biệt là về tiến độ thi công và hoàn thiện. Để người dân sớm ổn định cuộc sống, chính quyền các địa phương đang tích cực đẩy nhanh tiến độ và khắc phục các vướng mắc trong quá trình triển khai.
    |
 |
| Tiến độ khu tái định cư ở xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn đã đạt 90%. |
Huyện Kỳ Sơn có hai dự án thuộc Dự án 2, được triển khai tại xã Mỹ Lý và xã Bảo Nam. Theo ông Nguyễn Văn Long, Trưởng Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng huyện Kỳ Sơn, cả hai dự án đang đối diện với những thách thức lớn về mặt tiến độ.
Tại khu tái định cư bản Xốp Tụ, xã Mỹ Lý, với quy mô 51 lô đất, tiến độ đạt khoảng 90%. Đơn vị thi công đang gấp rút hoàn thiện hệ thống thoát nước và đường nội bộ. Ông Long cho biết, nếu không có trở ngại nào khác, dự án có thể bàn giao cho người dân trong vòng một tháng sau khi hoàn tất các bước nghiệm thu, đánh giá.
Trong khi đó, khu tái định cư Bảo Nam chỉ đạt khoảng 65% tiến độ do xuất hiện sạt lở tại một số vị trí, buộc phải tạm dừng thi công. Huyện Kỳ Sơn hiện đang làm văn bản gửi Sở Xây dựng để điều chỉnh thiết kế và đánh giá lại hiện trạng, nhằm đảm bảo an toàn cho khu vực này.
Tình trạng tương tự ở huyện Tương Dương, Dự án định canh, định cư tại khe Hộc, bản Huồi Pủng, xã Hữu Khuông, huyện Tương Dương, được triển khai từ cuối năm 2022 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành các bước hồ sơ, thủ tục cần thiết. Với diện tích 8,07 ha và tổng mức đầu tư hơn 34,6 tỉ đồng, dự án này đang gặp khó khăn do thiếu hạng mục xử lý nước thải, buộc phải bổ sung và điều chỉnh thiết kế.
Ông Nguyễn Văn Hòa, Phó Giám đốc phụ trách Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng huyện Tương Dương, chia sẻ rằng vật liệu và máy móc phục vụ thi công phải di chuyển qua phà và vượt lòng hồ thủy điện bản Vẽ, làm gia tăng chi phí và thời gian. Lãnh đạo huyện đã chỉ đạo sát sao để sớm hoàn thiện hồ sơ và bắt tay vào xây dựng, với mục tiêu hoàn thành vào cuối năm 2025.
|
 |
| Dự án tái định cư khe Hộc, bản Huồi Pủng, xã Hữu Khuông, huyện Tương Dương đang phải điều chỉnh lại dự án do thiếu hạng mục nước thải. |
Dự án định canh, định cư tại bản Long Thắng, xã Hạnh Dịch, huyện Quế Phong, có tổng mức đầu tư 21,9 tỉ đồng, hiện đã đạt 80% tiến độ. Các hạng mục như mặt đường và mương thoát nước đang được đẩy nhanh thi công, với mục tiêu hoàn thành trong năm nay.
Ông Lô Văn Chiến, Trưởng Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng huyện Quế Phong, khẳng định nỗ lực tối đa để đưa người dân đến sinh sống ổn định trước khi kết thúc giai đoạn I của Chương trình MTQG 1719.
Vượt thách thức lớn, cam kết đẩy nhanh tiến độ vì mục tiêu ổn định dân cư
Chương trình MTQG 1719 tại Nghệ An gặp không ít khó khăn do đặc thù địa hình miền núi phức tạp, thiên tai thường xuyên, và hạn chế về nguồn lực. Ngoài ra, tỷ lệ giải ngân vốn ngân sách còn thấp. Năm 2022 và 2023, tổng ngân sách Trung ương bố trí cho Nghệ An là 23,087 tỉ đồng, nhưng đến nay chỉ giải ngân được 5,299 tỉ đồng, đạt tỷ lệ 22,7%. Năm 2024, nguồn vốn được giao 45,357 tỉ đồng, nhưng mới giải ngân được 3,63 tỉ đồng, tương ứng 8%.
Vấn đề chậm trễ trong hoàn thiện hồ sơ, thủ tục và sự phức tạp trong công tác giải phóng mặt bằng cũng gây ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện các dự án. Ông Nguyễn Văn Long nhận định rằng sự thiếu hụt mặt bằng và những khó khăn phát sinh trong quá trình thi công là những rào cản không nhỏ.
|
 |
| Khu tái định cư ở xã Bảo Nam, huyện Kỳ Sơn mới đạt 65% và đang phải tạm dừng thi công để đánh giá lại hiện trạng do xuất hiện sạt lở. |
Mục tiêu của Chương trình MTQG 1719 là ổn định và nâng cao đời sống cho người dân vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, vùng chịu ảnh hưởng bởi thiên tai, di cư tự phát, đồng thời giảm nghèo, bảo vệ môi trường và củng cố an ninh quốc phòng.
Lãnh đạo các huyện tại Nghệ An cam kết khắc phục mọi khó khăn để hoàn thành các dự án trong giai đoạn I của chương trình. Tại Kỳ Sơn, huyện đang phấn đấu hoàn thiện khu tái định cư trước mùa mưa năm 2025. Tương tự, huyện Tương Dương và Quế Phong cũng đặt mục tiêu bàn giao mặt bằng cho người dân trong thời gian sớm nhất.
Dẫu còn nhiều thách thức, những nỗ lực từ chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan là cơ sở để kỳ vọng vào sự thành công của các dự án định canh, định cư. Người dân vùng thiên tai, du canh, du cư sẽ sớm có nơi an cư lạc nghiệp, viết nên một chương mới cho sự phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi Nghệ An.