Triển khai Nghị quyết số 03/2021/NQ/UBTVQH15 ngày 24/9/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Nghị quyết số 116/NQ-CP ngày 24/9/2021 của Chính phủ về chính sách hỗ trợ người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (SDLĐ) bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và Quyết định số 28/2021/QĐ-TTg ngày 01/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định số 28/2021/QĐ-TTg) quy định việc thực hiện chính sách hỗ trợ NLĐ và người SDLĐ bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 từ Quỹ BHTN, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam vừa ban hành Công văn số 3068/BHXH-CSXH gửi BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân về việc triển khai thực hiện Quyết định số 28/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Theo đó, BHXH Việt Nam đã hướng dẫn cụ thể về: đối tượng, mức hỗ trợ, thời gian thực hiện chính sách hỗ trợ NLĐ, người SDLĐ; phân cấp giải quyết đối với đơn vị, NLĐ đang tham gia BHTN và NLĐ đã dừng tham gia BHTN; quy trình giảm đóng vào quỹ BHTN cho người SDLĐ; quy trình chi trả hỗ trợ NLĐ; đồng thời giao trách nhiệm cho từng đơn vị trực thuộc và BHXH các tỉnh, thành phố nhằm huy động tổng lực “vào cuộc” triển khai hiệu quả chính sách hỗ trợ đến người hưởng một cách nhanh chóng, thuận tiện, chính xác, an toàn nhất và bảo đảm công khai, minh bạch.
Tại Công văn này, BHXH Việt Nam yêu cầu các đơn vị trực thuộc, BHXH các tỉnh, thành phố tổ chức, thực hiện chính sách hỗ trợ phải đặt mục tiêu tạo sự thuận tiện, đơn giản về thủ tục, rút ngắn tối đa thời gian thực hiện nhằm tạo mọi điều kiện thuận lợi cho NLĐ sớm nhận được hỗ trợ, người SDLĐ được giảm trừ mức đóng kịp thời. Đặc biệt, trên cơ sở nền tảng công nghệ thông tin hiện có của Ngành sẽ góp phần hiệu quả trong việc định danh chính xác NLĐ và người SDLĐ được thụ hưởng chính sách hỗ trợ từ Quỹ BHTN.
Thuận tiện, đơn giản với thời gian thực hiện được rút ngắn tối đa
Theo Quyết định số 28/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 01/10/2021: Khoảng 13 triệu NLĐ tham gia BHTN sẽ được nhận hỗ trợ từ 1,8-3,3 triệu đồng trên cơ sở thời gian đóng BHTN chưa hưởng trợ cấp thất nghiệp của NLĐ; khoảng 386 nghìn đơn vị SDLĐ được giảm mức đóng từ 1% xuống bằng 0% quỹ tiền lương tháng của những NLĐ thuộc đối tượng tham gia BHTN trong 12 tháng (kể từ ngày 01/10/2021 đến hết 30/9/2022). Việc thực hiện chính sách hỗ trợ cho NLĐ, người SDLĐ được BHXH Việt Nam chỉ đạo toàn Ngành triển khai với thủ tục nhanh gọn, rút ngắn tối đa thời gian. Trường hợp NLĐ không đủ điều kiện được nhận hỗ trợ, cơ quan BHXH sẽ thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do. Quy trình, thời gian hỗ trợ cụ thể như sau:
Thứ nhất, đối với chính sách hỗ trợ NLĐ từ quỹ BHTN.
- Nhóm 1: Đối với NLĐ đang tham gia BHTN tại thời điểm 30/9/2021 (không bao gồm NLĐ tại các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách nhà nước đảm bảo chi thường xuyên):
+ Trên cơ sở danh sách NLĐ được hỗ trợ do cơ quan BHXH gửi đến đơn vị SDLĐ, NLĐ đối chiếu, bổ sung thông tin (nếu có) và cung cấp thông tin số tài khoản ngân hàng cá nhân để nhận hỗ trợ.
+ Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được danh sách NLĐ đúng, đủ thông tin và trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được danh sách NLĐ điều chỉnh thông tin do đơn vị SDLĐ gửi đến, cơ quan BHXH chi trả tiền hỗ trợ cho NLĐ.
- Nhóm 2: Đối với NLĐ đã dừng tham gia BHTN do chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/2020 đến hết ngày 30/9/2021 có thời gian đóng BHTN được bảo lưu theo quy định của pháp luật về việc làm, không bao gồm người đã có quyết định hưởng lương hưu hằng tháng:
+ NLĐ khai báo thông tin, đề nghị nhận hỗ trợ theo Mẫu, gửi đến cơ quan BHXH cấp tỉnh hoặc cấp huyện (nơi NLĐ có nhu cầu nhận hỗ trợ). Thời hạn tiếp nhận đề nghị hỗ trợ chậm nhất đến hết ngày 20/12/2021.
+ Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đề nghị hỗ trợ của NLĐ đúng, đủ thông tin, cơ quan BHXH chi trả tiền hỗ trợ cho NLĐ.
Bên cạnh đó, thực hiện chủ trương đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt tại Chỉ thị số 22/CT-TTg ngày 26/05/2020 của Thủ tướng Chính phủ và góp phần phòng chống dịch bệnh COVID-19; đặc biệt là quan điểm khuyến khích NLĐ nhận tiền hỗ trợ từ Quỹ BHTN qua tài khoản ngân hàng theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 28/2021/QĐ-TTg, nhằm đảm bảo việc chi trả gói hỗ trợ từ Quỹ BHTN trực tiếp tới NLĐ một cách nhanh chóng, thuận tiện, chính xác và an toàn nhất, BHXH Việt Nam khuyến nghị NLĐ nên nhận tiền hỗ trợ qua tài khoản ngân hàng.
Thứ hai, đối với chính sách hỗ trợ giảm đóng vào quỹ BHTN cho người SDLĐ.
Cơ quan BHXH căn cứ vào dữ liệu quản lý thu BHTN trên Hệ thống phần mềm nghiệp vụ, xác định đơn vị được điều chỉnh mức đóng theo quy định tại Điều 4, Điều 5 Quyết định số 28/2021/QĐ-TTg, thực hiện điều chỉnh ngay mức đóng từ 1% xuống bằng 0% quỹ tiền lương tháng của những NLĐ thuộc đối tượng tham gia BHTN.
Hằng tháng, trong khoảng thời gian từ ngày 01/10/2021 đến hết ngày 30/9/2022, cơ quan BHXH thực hiện giảm mức đóng bằng 0% quỹ tiền lương tháng của những NLĐ thuộc đối tượng đang tham gia BHTN theo quy định.
Riêng đối với đơn vị sự nghiệp công lập thuộc đối tượng giảm đóng, cơ quan BHXH sẽ hướng dẫn đơn vị gửi cơ quan BHXH - nơi đang tham gia BHTN 01 bản sao văn bản của cơ quan có thẩm quyền về việc đơn vị được phân loại tự chủ tài chính theo quy định.
Linh hoạt các hình thức giao dịch hồ sơ và tra cứu thời gian đóng BHTN
Để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho NLĐ và người SDLĐ, ngành BHXH Việt Nam chủ trương thực hiện đa dạng, linh hoạt các hình thức giao dịch hồ sơ để triển khai các chính sách hỗ trợ theo sự lựa chọn của người thụ hưởng, giúp NLĐ và người SDLĐ có thể tiếp cận chính sách thuận lợi nhất và trong thời gian sớm nhất.
NLĐ có thể sử dụng một trong các hình thức giao dịch với cơ quan BHXH như:
- Trực tuyến thông qua: Cổng Dịch vụ công Quốc gia, Cổng Dịch vụ công của BHXH Việt Nam; các tổ chức cung cấp dịch vụ I-VAN; Ứng dụng VssID - Bảo hiểm xã hội số.
- Thông qua dịch vụ bưu chính.
- Trực tiếp tại cơ quan BHXH cấp tỉnh hoặc cấp huyện.
Mặt khác, NLĐ có thể chủ động tra cứu thời gian tham gia BHTN một cách thuận tiện, dễ dàng, nhanh chóng bằng nhiều cách như:
- Trên ứng dụng VssID - Bảo hiểm xã hội số.
- Từ sổ BHXH của NLĐ.
- Trên Cổng Thông tin điện tử BHXH Việt Nam tại địa chỉ truy cập: https://baohiemxahoi.gov.vn/tracuu/Pages/tra-cuu-dong-bao-hiem.aspx
- Qua Tổng đài Tư vấn và chăm sóc khách hàng của BHXH Việt Nam: 1900.9068
- Qua tin nhắn tra cứu tại Tổng đài 8079, theo cú pháp: BH (dấu cách) QT (dấu cách) mã số BHXH gửi 8079. Lưu ý: Mã số BHXH là mã số trên sổ BHXH hoặc 10 số cuối trên thẻ BHYT của NLĐ.
Có thể thấy, trên cơ sở nền tảng công nghệ thông tin sẵn có và việc rút ngắn tối đa các thủ tục hành chính, thời gian triển khai chính sách hỗ trợ cho NLĐ và người SDLĐ của ngành BHXH Việt Nam đã được rút ngắn từ 5-10 ngày so với quy định tại Quyết định số 28/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Điều này càng minh chứng rõ nét hơn cho việc BHXH Việt Nam đã quyết liệt, chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp với phương châm đưa chính sách hỗ trợ đến NLĐ, NSDLĐ một cách nhanh nhất, thuận lợi nhất và chính xác nhất, góp phần hỗ trợ NLĐ tham gia BHTN khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống, giúp người SDLĐ có thêm chi phí duy trì hoạt động sản xuất - kinh doanh và chuỗi cung ứng lao động, cung cấp việc làm và tạo thu nhập cho NLĐ.
Gói hỗ trợ lần này theo các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã tiếp tục khẳng định Quỹ BHTN được quản lý và sử dụng đảm bảo an toàn hiệu quả, minh bạch, thể hiện rõ bản chất nhân văn của chính sách BHTN. Trong bối cảnh khó khăn do đại dịch gây nên, Quỹ BHTN thực sự là chỗ dựa vững chắc cho NLĐ và người SDLĐ./.