Sinh kế mới cho đồng bào dân tộc thiểu số
Xã Chiềng La, tỉnh Sơn La hiện có 31 bản với gần 20.400 người, trong đó có 6 dân tộc cùng sinh sống; đáng chú ý, đồng bào La Ha, Khơ Mú, Kháng thuộc nhóm dân tộc rất ít người. Trong những năm qua, đồng bào nơi đây đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước thông qua các chương trình, chính sách dân tộc, nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình 1719).
Thực tiễn cho thấy, từ khi triển khai, Chương trình 1719 đã mang đến cho đồng bào nhiều nguồn sinh kế mới, giúp bà con có điều kiện phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo bền vững.
    |
 |
| Người dân được hỗ trợ bò giống từ Chương trình mục tiêu quốc gia 1719. Ảnh minh họa |
Trước đây, gia đình ông Quàng Văn Đôi, bản Phé, chủ yếu làm nương ngô, sắn. Thu nhập bấp bênh khiến cuộc sống quanh năm thiếu thốn. Niềm vui đã đến với gia đình ông đầu năm 2025 khi được hỗ trợ một con bò giống từ nguồn vốn Chương trình 1719. Ông xúc động chia sẻ: “Nhận được bò, tôi mừng lắm. Tôi sẽ cố gắng chăm sóc thật tốt để phát triển đàn, có thêm thu nhập ổn định cho gia đình.”
Không riêng gia đình ông Đôi, hàng chục hộ dân khác trong xã cũng đã đón nhận niềm vui tương tự. Chỉ tính riêng bản Song, nơi có 100 hộ với khoảng 450 nhân khẩu, trong đó đồng bào La Ha chiếm gần 60%, đã có 50 hộ được cấp bò giống. Ông Cà Văn Tương, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản cho biết: “Nhận được bò giống, bà con phấn khởi lắm. Ai cũng tích cực chăm sóc, đàn bò phát triển tốt. Mong muốn lớn nhất của chúng tôi là tiếp tục được hỗ trợ tập huấn kỹ thuật, định hướng mô hình sản xuất phù hợp để nâng cao thu nhập.”
Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, xã Chiềng La đã tiếp nhận 447 con bò giống từ Chương trình 1719 để trao cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo. Cùng với con giống, bà con còn được tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, chăm sóc, phòng dịch bệnh, xây dựng chuồng trại đúng quy cách.
Đa dạng hóa sinh kế, phát triển kinh tế cộng đồng
Ông Nguyễn Anh Dũng, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng La cho biết, sau khi sáp nhập, xã đã rà soát, xây dựng kế hoạch cụ thể để đề xuất hưởng lợi từ Chương trình 1719. Đối tượng thụ hưởng không chỉ là hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, mà còn có các hộ nghèo dân tộc thiểu số, hộ nghèo có người có công, phụ nữ thuộc hộ nghèo, cũng như các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, cộng đồng dân cư.
|
 |
| Hồng giòn đang trở thành " cây vàng", tạo sinh kế và mở hướng phát triển bền vững cho người dân vùng cao Sơn La. |
Đặc biệt, xã ưu tiên triển khai các dự án thuộc Dự án 2 về đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo và Tiểu dự án 1, Dự án 3 về hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp. Các bản như Pù Bâu, Huổi Nong, Quây, Tam, Chao Mùa, Pù, Sẳng, Ngàm Tợ… đã và đang thụ hưởng những mô hình chăn nuôi, trồng trọt đa dạng, phù hợp điều kiện thổ nhưỡng và phong tục tập quán sản xuất của đồng bào.
Nhờ sự hỗ trợ này, bà con không chỉ có thêm sinh kế ổn định mà còn hình thành ý thức sản xuất hàng hóa, gắn chăn nuôi, trồng trọt với thị trường. Chính quyền xã phối hợp chặt chẽ với cơ quan chuyên môn của huyện, tỉnh để chuyển giao khoa học kỹ thuật, hỗ trợ giống, thiết bị, vật tư cho người dân. Qua đó, nhiều hộ đã mạnh dạn chuyển đổi mô hình sản xuất, tham gia các tổ hợp tác, hợp tác xã để nâng cao giá trị sản phẩm, cải thiện thu nhập, từng bước thoát nghèo bền vững.
Những kết quả bước đầu đáng ghi nhận
Sự hỗ trợ thiết thực từ Chương trình 1719 đã góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn vùng cao, tạo thêm động lực để đồng bào các dân tộc vươn lên trong cuộc sống.
Trước hết, bà con có thêm “cần câu sinh kế” thay vì chỉ nhận hỗ trợ mang tính ngắn hạn. Việc cấp bò giống, hỗ trợ kỹ thuật, xây dựng chuồng trại… đã tạo ra nguồn vốn sản xuất ban đầu để hộ nghèo gây dựng kinh tế. Nhiều hộ từ chỗ không có gì đáng giá trong nhà, nay đã có đàn bò, đàn lợn, vườn cây ăn quả, ruộng lúa nước, góp phần cải thiện đời sống rõ rệt.
Thứ hai, thông qua các lớp tập huấn kỹ thuật, bà con đã nâng cao kiến thức về chăn nuôi, trồng trọt, phòng trừ dịch bệnh. Đây là yếu tố quan trọng giúp các mô hình sinh kế đạt hiệu quả, tránh tình trạng được hỗ trợ nhưng không phát huy được tác dụng.
Thứ ba, sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội cùng người dân đã tạo ra khí thế thi đua phát triển kinh tế cộng đồng. Tinh thần đoàn kết, tương trợ nhau trong sản xuất, chăn nuôi được phát huy, góp phần hình thành những mô hình hợp tác, cùng nhau phát triển kinh tế bền vững.
Hướng tới mục tiêu không còn hộ nghèo
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng La, mục tiêu lớn nhất mà địa phương đặt ra là đến năm 2030, xã không còn hộ nghèo, cơ bản đạt các tiêu chí xã nông thôn mới. Để hiện thực hóa mục tiêu này, xã đang tiếp tục đề xuất, tranh thủ nguồn vốn của Chương trình 1719 kết hợp với các chương trình mục tiêu quốc gia khác.
Trọng tâm là: Đa dạng hóa sinh kế: Khuyến khích bà con tham gia các mô hình trồng cây ăn quả, chăn nuôi đại gia súc, phát triển thủy sản, chế biến nông sản; Phát triển sản xuất hàng hóa: Xây dựng các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm, đưa nông sản địa phương tiếp cận thị trường rộng lớn; Hỗ trợ khoa học kỹ thuật: Tăng cường phối hợp với các cơ quan chuyên môn, tổ chức nhiều lớp tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, áp dụng công nghệ mới; Nâng cao đời sống tinh thần: Bên cạnh hỗ trợ sinh kế, chương trình còn góp phần xây dựng hạ tầng nông thôn, nâng cao đời sống văn hóa – xã hội, tạo môi trường sống tốt hơn cho đồng bào.
|
 |
| Chiềng La phát triển nuôi bò nhốt chuồng. |
Với sự chung tay của cả hệ thống chính trị, Chương trình 1719 không chỉ hỗ trợ trực tiếp sinh kế, mà còn góp phần củng cố niềm tin của đồng bào dân tộc thiểu số vào đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước.
Có thể khẳng định, Chương trình mục tiêu quốc gia 1719 là một chính sách mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, hướng tới mục tiêu phát triển toàn diện và bền vững cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Tại xã Chiềng La, chương trình không chỉ trao cho người dân những con bò giống hay mô hình sản xuất cụ thể, mà quan trọng hơn, trao cho họ niềm tin và động lực để vượt qua khó khăn, tự vươn lên thoát nghèo. Mỗi hộ dân nhận bò giống, mỗi bản làng có mô hình kinh tế hiệu quả chính là minh chứng sinh động cho chủ trương đúng đắn, phù hợp thực tiễn.
Trong thời gian tới, khi chương trình được triển khai sâu rộng và đồng bộ hơn, chắc chắn sẽ có thêm nhiều bản làng, nhiều hộ dân ở Sơn La được hưởng lợi. Từ đó, vùng đất giàu tiềm năng này sẽ có thêm cơ hội chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển nông nghiệp hàng hóa, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Từ những con bò giống hôm nay, những mô hình trồng trọt, chăn nuôi đang được nhân rộng, đồng bào các dân tộc ở Chiềng La đã có thêm niềm tin vào một tương lai tươi sáng. Đó là tương lai không còn đói nghèo, nơi người dân được tiếp cận đầy đủ cơ hội phát triển, trẻ em được đến trường, người già được chăm sóc, và bản làng ngày càng khởi sắc.
Chương trình MTQG 1719 không chỉ giúp bà con cải thiện cuộc sống trước mắt, mà còn đặt nền móng cho sự phát triển bền vững lâu dài. Đây chính là minh chứng sinh động cho tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau” trong công cuộc phát triển đất nước.