Trồng cây thuốc phiện để “chữa bệnh” có bị phạt tù?

Về vấn đề này, Luật sư Trần Đức Thắng – Giám đốc Công ty Luật TNHH Hùng Thắng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội có ý kiến như sau:

Luật sư Trần Đức Thắng.

Đồng thời, tại khoản 6 Điều 2 Luật phòng, chống ma túy 2021 nêu rõ “6. Cây có chứa chất ma túy là cây thuốc phiện, cây côca, cây cần sa và các loại cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định.”

Như vậy, hành vi trồng cây có chứa chất ma túy – cây thuốc phiện là hành vi vi phạm pháp luật và bị nghiêm cấm không phân biệt mục đích trồng cây là gì. Do đó, tùy từng tính chất mực độ vi phạm của hành vi mà người vi phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể như sau:

1.      Xử phạt vi phạm hành chính

Căn cứ theo khoản 3, Điều 23, Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình quy định:

“Điều 23. Vi phạm các quy định về phòng, chống và kiểm soát ma túy

3. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi trồng các loại cây thuốc phiện, cây cần sa, cây coca, cây khát và các loại cây khác có chứa chất ma túy.

8. Hình thức xử phạt bổ sung:

a) Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 và 7 Điều này;

b) Tước quyền sử dụng Giấy phép, Chứng chỉ hành nghề, giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự từ 06 tháng đến 12 tháng đối với hành vi quy định tại điểm a khoản 4 và khoản 6 Điều này;

c) Đình chỉ hoạt động từ 03 tháng đến 06 tháng đối với hành vi quy định tại các điểm b và g khoản 5 Điều này;

d) Trục xuất người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 và 7 Điều này.”

Như vậy, hành vi trồng cây thuốc phiện là hành vi vi phạm pháp luật sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng. Đồng thời, người có hành vi vi phạm còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật vi phạm hành chính. Trường hợp người vi phạm là người nước ngoài thì sẽ bị trục xuất theo quy định.

2.      Xử lý hình sự

Căn cứ Điều 247 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định:

“Điều 247. Tội trồng cây thuốc phiện, cây côca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy

1. Người nào trồng cây thuốc phiện, cây côca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Đã được giáo dục 02 lần và đã được tạo điều kiện ổn định cuộc sống;

b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

c) Với số lượng từ 500 cây đến dưới 3.000 cây.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Với số lượng 3.000 cây trở lên;

c) Tái phạm nguy hiểm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.

4. Người nào phạm tội thuộc khoản 1 Điều này, nhưng đã tự nguyện phá bỏ, giao nộp cho cơ quan chức năng có thẩm quyền trước khi thu hoạch, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự.”.

Như vậy, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà người có hành vi vi phạm sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với khung hình phạt tương ứng. Ngoài ra, người vi phạm còn có thể bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng và tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm.

Trường hợp người phạm tội thuộc khoản 1 Điều 247 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017  nhưng đã tự nguyện phá bỏ, giao nộp cho cơ quan chức năng có thẩm quyền trước khi thu hoạch, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự.