Hai ngôi nhà do bố để lại, tôi muốn bán để lấy tiền nhưng mẹ và em không đồng ý thì phải làm sao?

Bố tôi mất không để lại di chúc nên mẹ, tôi và em trai đồng thừa kế hai ngôi nhà. Nay tôi cần vốn để làm ăn nhưng mẹ và em trai không muốn thế chấp hoặc bán nhà. Tôi có quyền yêu cầu được nhận chia thừa kế của tôi bằng tiền không? Nếu mẹ và em trai tôi không muốn hoặc không có tiền thì tôi phải như thế nào? Tôi có quyền gì trong vấn đề này?

Luật sư trả lời

Theo quy định tại khoản 2 Điều 685 của Bộ luật dân sự 2005, những người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật; nếu không có thể thoả thuận về việc định giá hiện vật và thoả thuận về người nhận hiện vật. Khi không thoả thuận được, hiện vật được bán để chia.

Với quy định này, bố bạn trước khi chết không để lại di chúc và di sản để lại là bất động sản thì bạn không thể yêu cầu nhận thừa kế bằng tiền, trừ trường hợp các đồng thừa kế có thỏa thuận khác. Trong trường hợp các bên không thỏa thuận được về việc phân chia thì một trong những người được thừa kế có quyền khởi kiện ra tòa để giải quyết.

Theo điểm a khoản 1 Điều 675 Bộ luật Dân sự, trường hợp người có tài sản trước khi chết không để lại di chúc thì tài sản đó sẽ được chia theo pháp luật cho nhưng người thừa kế.

Điều 676 Bộ luật dân sự quy định có 3 hàng thừa kế, hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết. Điều luật quy định những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản. Với quy định này, di sản của bố bạn để lại sẽ được chia như sau:

Trường hợp là tài sản riêng của bố bạn (như trước đây bố bạn được thừa kế riêng, được tặng cho riêng...) sẽ chia đều cho tất cả những người thừa kế ở hàng thứ nhất. Trường hợp là tài sản chung của bố, mẹ bạn thì về nguyên tắc 1/2 số tài sản đó là của mẹ bạn, phần còn lại là của bố bạn sẽ được chia đều cho những người thừa kế ở hàng thừa kế thứ nhất như đã nêu ở trên.

Bạn cần chú ý rằng thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế là 10 năm kể từ ngày bố bạn mất, nếu qua thời hạn này mới yêu cầu chia di sản thừa kế sẽ không được tòa án thụ lý, giải quyết.

Tuy nhiên, theo Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10/8/2004 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, trong thời hạn 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn 10 năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết.
 

Theo VnExpress

.