Úc dự kiến sẽ mua tới 5 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân lớp Virginia của Mỹ vào những năm 2030 như một phần của thỏa thuận an ninh giữa Washington, Canberra và London, giới chức Mỹ cho biết hôm 8/3.

Hiệp ước an ninh ba bên (AUKUS) ký giữa Mỹ, Anh và Úc, được công bố ngày 15/9/2021.

leftcenterrightdel
 Tàu ngầm USS South Dakota (SSN 790), thuộc lớp Virginia, một trong những tàu ngầm hạt nhân mới nhất và tiên tiến nhất của Hải quân Hoa Kỳ. Ảnh: US Navy. 

Ngày hôm sau, 16/9/2021, Thủ tướng Úc lúc bấy giờ là Scott Morrison cho biết, nước này sẽ hủy bỏ hợp đồng tàu ngầm 40 tỉ đô la đã ký năm 2016 với Tập đoàn Hải quân Naval Group của Pháp nhằm xây dựng một hạm đội 12 tàu ngầm thông thường, thay vào đó sẽ đóng ít nhất 8 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân với công nghệ của Mỹ và Anh, sau khi 3 quốc gia đạt được thỏa thuận hình thành quan hệ đối tác quân sự ba bên, một liên minh có tên AUKUS.

leftcenterrightdel
 Một tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân lớp Astute của Anh. Ảnh: BQP Anh. 

Việc hủy hợp đồng của Úc đã khiến Paris nổi giận.

Tàu ngầm mà Úc nhắm tới được nói là một lớp tàu ngầm mới, được chế tạo theo thiết kế của Anh và công nghệ của Mỹ.

leftcenterrightdel
 Tổng thống Mỹ Joe Biden gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Rome, Ý ngày 29/10/2021, trong 1 động thái như để xoa dịu sau khi Úc hủy hợp đồng tàu ngầm với Paris để mua tàu ngầm hạt nhân Mỹ- Anh. Ảnh: Reuters / Kevin Lamarque. 

Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiện sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo của Úc và Anh tại San Diego, bang California vào tuần tới để vạch ra đường hướng trong việc cung cấp tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và các loại vũ khí công nghệ cao khác cho Úc.

AUKUS sẽ là dự án quốc phòng lớn nhất từ trước đến nay đối với Úc và mang đến triển vọng việc làm ở cả ba quốc gia.

Văn Phong/Reuters