Quyết định này được thông qua hôm 13/10, thể hiện một bước chuyển biến lớn trong liên minh quân sự giữa người Kurd và nhà nước Syria và chỉ vài giờ sau khi Mỹ thông báo rút quân khỏi khu vực để tránh “mắc kẹt” giữa cuộc khủng hoảng đang leo thang nhanh.

Chính quyền do người Kurd lãnh đạo có đưa ra tuyên bố trên Facebook rằng họ đã có thỏa thuận với Tổng thống Syria Bashar al Assad để ngăn chặn chiến dịch quân sự đang diễn ra của Thổ Nhĩ Kỳ, thu hút sự lên án rộng rãi.

“Để ngăn chặn và đối phó với cuộc xâm lược này, một thỏa thuận đã đạt được với Chính phủ Syria. Vì vậy, Quân đội Syria có thể triển khai dọc biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ để hỗ trợ Lực lượng Dân chủ Syria (SDF),” tuyên bố nêu. Thỏa thuận cũng sẽ cho phép “giải phóng”những thành phố Syria khác nhau bị Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ chiếm đóng, chẳng hạn, Afrin. Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và đồng minh “phiến loạn” Syria đánh đuổi lực lượng người Kurd rời khỏi Afrin vào năm 2018.

leftcenterrightdel
 Những chiến binh người Kurd chuẩn bị chiến đấu chống Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: AFP

Vào sáng 13/10, Thông tấn quốc gia Syria SANA đưa tin Damascus đang điều động khẩn trương binh sĩ đến miền Bắc để chặn đứng cuộc xâm lược của Thổ Nhĩ Kỳ. Cơ quan truyền thông này chưa đưa ra thông tin chi tiết.

Việc quân đội Syria quay trở lại khu vực-nơi cộng đồng người Kurd xây dựng một chính quyền tự trị trong cuộc chiến kéo dài 8 năm, có thể cũng cố thêm uy tín và quyền lực của Tổng thống Assad đối với đất nước, và làm dấy lên nguy cơ chiến tranh trực diện giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ.

Thổ Nhĩ Kỳ chưa đưa ra bình luận về vấn đề trên. Chính quyền ở Ankara coi Liên minh Bảo vệ Dân tộc Kurd (YPG), hình thành nên “xương sống” của SDF là một nhóm “khủng bố” có liên quan đến lực lượng người Kurd ly khai bên trong Thổ Nhĩ Kỳ.

Những diễn biến vừa nêu phản ánh sự hỗn loạn diễn ra trong tuần này khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ra lệnh cho Quân đội rút khỏi khu vực, dọn đường cho Thổ Nhĩ Kỳ tấn công người Kurd.

leftcenterrightdel
 Phiến quân Arab đồng minh của Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang tiến về biên giới. Ảnh: AFP

Quyết định của Trump vấp phải sự phản đối cả trong và ngoài nước. Nhiều nhà phê bình tố cáo ông phản bội người Kurd từng chiến đấu cùng với Quân đội Mỹ để giúp đánh bại nhóm khủng bố IS ở Syria.

Cuộc xâm lăng của Thổ Nhĩ Kỳ đã phá vỡ nền hòa bình mong manh ở phía Đông Bắc Syria và có nguy cơ tạo điều kiện hồi sinh cho nhóm khủng bố IS, vốn không còn kiểm soát lãnh thổ Syria nhưng vẫn có những “phần tử nằm vùng” và bọn ủng hộ.

Kể từ khi Chiến dịch mùa Xuân của Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu hôm 9/10, IS tuyên bố nhận trách nhiệm cho ít nhất 2 vụ tấn công ở Syria: Một vụ đánh bom xe ở phía Bắc thành phố Qamishli và một vụ khác vào một căn cứ quân sự ở ngoại ô Hasaka. 

Phạm Trúc