Ân xá cho 1.500 người bị buộc tội trong vụ bạo loạn 6/1

Ông Donald Trump đã trở lại Nhà Trắng ngày 20/1, sau một lễ nhập chức được tổ chức bên trong tòa nhà Quốc hội trong thời tiết giá lạnh, trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ.

Ngay sau khi nhậm chức, tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kí ban hành lệnh ân xá cho 1.500 người vốn ủng hộ ông bị cáo buộc phạm tội trong vụ tấn công bạo loạn vào Điện Capitol ngày 6/1/2021, vốn khiến hơn 100 cảnh sát bị thương và đe dọa việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình.

leftcenterrightdel
 Tổng thống thứ 47 của Mỹ Donald Trump tuyên thệ nhậm chức/WhiteHouse.

Trong số những người được thả khỏi tù có những bị cáo bị camera ghi lại cảnh tấn công bạo lực vào lực lượng thực thi pháp luật, khi các nhà lập pháp họp để chứng nhận chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2020 của ông Joe Biden.

Các thủ lĩnh của nhóm cực đoan Oath Keepers và Proud Boys bị kết tội âm mưu phản loạn trong một trong những vụ án quy mô nhất do Bộ Tư pháp phát động, cũng sẽ được thả khỏi tù sau khi được giảm án.

Tổng thống Trump đang chỉ đạo Tổng chưởng lí tìm cách bác bỏ khoảng 450 vụ án liên quan đến ngày 6/1 đang chờ xét xử.

leftcenterrightdel
 Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump và lệnh hành pháp ân xá cho 1.500 người bị cáo buộc phạm tội vụ bạo loạn ngày 6/1/2021. Ảnh: AP/Evan Vucci.

Ông Trump gọi những người tham gia vụ bạo loạn là “những người yêu nước”, tuyên bố họ đã bị Bộ Tư pháp chính quyền tiền nhiệm đối xử bất công.

Phạm vi của sự khoan hồng được cho là một đòn giáng mạnh vào nỗ lực của Bộ Tư pháp Mỹ, nhằm buộc những người tham gia phải chịu trách nhiệm về những gì được mô tả là một trong những ngày đen tối nhất trong lịch sử Mỹ.

Rút Mỹ ra khỏi WHO

Tối ngày 20/1, ông Trump đã kí một sắc lệnh hành pháp bắt đầu quá trình rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Đây là lần thứ hai trong vòng chưa đầy 5 năm, ông ra lệnh cho đất nước rút khỏi tổ chức chỉ đạo và điều phối y tế toàn cầu này, mặc dù đây là một động thái mà nhiều nhà khoa học lo ngại có thể làm mất đi những thành quả đã đạt được trong hàng thập kỉ trong việc chống lại các bệnh truyền nhiễm như AIDS, sốt rét và bệnh lao.

Là một thành viên quan trọng hàng đầu và có đóng góp nguồn lực đáng kể cho WHO, các chuyên gia cũng cảnh báo, động thái này của Mỹ có thể làm suy yếu khả năng phòng vệ của thế giới trước những đợt bùng phát nguy hiểm mới có khả năng gây ra đại dịch.

leftcenterrightdel
 Người dân Mỹ đội tuyết theo dõi lễ nhậm chức của ông Trump. Ảnh: Getty.

Tân Tổng thống Mỹ cũng đã kí một sắc lệnh hành cho phép mạng TikTok hoạt động thêm 75 ngày.

Hồi tuần trước, công ty mẹ có trụ sở tại Trung Quốc của TikTok bị yêu cầu phải bán lại mạng này cho người Mỹ, nếu không sẽ bị cấm.

Sắc lệnh này của ông Trump giúp hãng này có thêm thời gian để tìm người mua.

Trước đó, trong một sắc lệnh được kí vài giờ sau khi nhậm chức, ông Trump đã đưa Mỹ rút khỏi Thỏa thuận khí hậu Paris.

Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu được thông qua ngày 12/12/2015 sau Hội nghị lần thứ 21 Công ước khung về biến đổi khí hậu tại Paris.

leftcenterrightdel
 Ông Trump được cho kí khoảng 100 sắc lệnh trong ngày đầu tiên nhậm chức. Ảnh: AP/Andrew Harnik.

Chính phủ Mỹ chính thức rút khỏi thỏa thuận này vào ngày 4/11/2019. Sau lễ nhậm chức của Tổng thống thứ 46 của Mỹ Joe Biden, nước này tái tham gia thỏa thuận vào ngày 19/2/2021.

Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng cho biết, ông có thể áp dụng mức thuế 25% đối với Canada và Mexico bắt đầu từ ngày 1/2.

Ông từ chối đưa ra ngày cụ thể về thuế quan đối với Trung Quốc.

Vô hiệu hóa 78 quyết định của ông Biden

Trong ngày đầu tiên nhậm chức, ông Trump đã kí sắc lệnh bãi bỏ 78 quyết định được thông qua dưới thời Tổng thống tiền nhiệm thuộc Đảng Dân chủ Joe Biden, bao gồm các sắc lệnh hành pháp, bản ghi nhớ và các biện pháp khác.

Ông Trump cũng áp dụng “lệnh hoãn thường trực” để cấm các cơ quan liên bang ban hành các quy định mới cho đến khi chính quyền hiện tại hoàn toàn nắm quyền kiểm soát hoạt động của Chính phủ.

leftcenterrightdel
 Ông Donald Trump và phu nhân (bên phải) cùng Tổng thống mãn nhiệm Joe Biden và phu nhân tại Nhà Trắng trước ngày ông Trump nhậm chức. Ảnh: Getty.

Tân Tổng thống Trump cũng đã kí một sắc lệnh hành pháp tạm thời đình chỉ mọi chương trình viện trợ nước ngoài của Mỹ trong 90 ngày, trong khi chờ xem xét liệu chúng có phù hợp với các mục tiêu chính sách của ông hay không.

Ông Trump được cho đã kí khoảng 100 sắc lệnh vào ngày đầu tiên, có thể bao gồm các vấn đề trục xuất, biên giới Mỹ- Mexico, năng lượng trong nước, chính sách giới tính trong trường học và bắt buộc tiêm vắc xin,...

Văn Phong/AP, Sputnik