Ngày 20/10, Nha Trắng đã yêu cầu Quốc hội Mỹ cấp gần 106 tỉ đô la để tài trợ cho các kế hoạch đầy tham vọng đối với Ukraine, Israel và an ninh biên giới Mỹ.
Yêu cầu tài trợ của Tổng thống Joe Biden được đưa ra vài ngày sau khi ông đến có chuyến thăm Israel và cam kết đoàn kết khi Tel Aviv bắn phá Gaza sau cuộc tấn công hôm 7/10 của nhóm Hamas, khiến 1.400 người thiệt mạng ở miền nam Israel, cho đến nay.
Bằng cách gộp nguồn tài trợ của Israel với Ukraine và ngân khoản dành cho an ninh biên giới, hỗ trợ người tị nạn và các ưu tiên gây tranh cãi khác, Tổng thống Mỹ đang hy vọng ông đã tạo ra một dự luật chi tiêu an ninh quốc gia cần phải thông qua để có thể giành được sự ủng hộ trong Hạ viện do đảng Cộng hòa chiếm đa số.
    |
 |
| Tổng thống Mỹ Biden phát biểu trước quốc dân tại phòng Bầu dục vào tối ngày 19/10 về vấn đề tài trợ cho Ukraine và Israel. Ảnh: Reuters. |
Đây sẽ là một thách thức không nhỏ khi một số nhà lập pháp đảng Cộng hòa chủ trương thắt chặt chi tiêu và đe dọa sẽ ngừng hoạt động chính phủ hoàn toàn để chấm dứt tình trạng thâm hụt ngân sách kinh niên và chi tiêu tài chính của Mỹ do khoản nợ 31,4 nghìn tỉ đô la gây ra.
“Thế giới đang theo dõi và người dân Mỹ có lý do chính đáng mong đợi các nhà lãnh đạo của họ đoàn kết và thực hiện những ưu tiên này. Tôi kêu gọi Quốc hội giải quyết chúng như một phần của thỏa thuận lưỡng đảng toàn diện trong những tuần tới.”, Giám đốc ngân sách của Nhà Trắng, Shalanda Young, cho biết trong một bức thư gửi quyền Chủ tịch Hạ viện Patrick McHenry.
Trao đổi với báo giới, bà Young cho biết vai trò của Nhà Trắng là đề ra các nhu cầu và lợi ích của đất nước.
|
 |
| Dải Gaza, nơi 2,3 triệu người Palestine sinh sống tiếp tục hứng chịu bom đạn trong ngày thứ 15 liên tiếp. Ảnh: Reuters/Shadi Tabatibi. |
“Chúng tôi đang thực hiện công việc của mình ở đây bằng cách cho Quốc hội biết những nhu cầu quan trọng là gì và chúng tôi mong đợi họ hành động và hành động nhanh chóng.”, bà Young nói.
Bà Young cũng nói với Quốc hội về kế hoạch đệ trình một yêu cầu tài trợ khác để đối phó với thiên tai, Internet tốc độ cao, chăm sóc trẻ em,..
Trong nguồn ngân sách mới yêu cầu Quốc hội Mỹ thông qua cho năm tài chính 2024, khoảng 14,3 tỉ đô la sẽ được dành cho Israel, chủ yếu để hỗ trợ các hệ thống phòng không và phi đạn của nước này cũng như các hoạt động mua vũ khí khác; 61,4 tỉ đô la dành cho Ukraine để bổ sung trang thiết bị quân sự và sẽ cung cấp viện trợ và hỗ trợ về kinh tế, an ninh cho những người tị nạn ở Mỹ.
|
 |
| Người Palestine giải cứu cậu bé ở Jabalia, phía bắc Gaza dưới đống đổ nát của tòa nhà. Ảnh: Reutes/ Anas al-Shareef. |
Ngoài ra, hơn 9 tỉ đô la để cứu trợ nhân đạo, bao gồm cả ở Israel và Gaza, nơi người dân đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nhân đạo ngày càng tồi tệ; 13,6 tỉ đô la dành cho an ninh biên giới Mỹ để đối phó với làn sóng người nhập cư Mỹ Latin và Caribê ở biên giới phía nam cũng như việc buôn bán fentanyl và 4 tỉ đô la hỗ trợ quân sự ở châu Á.
Nguồn tài trợ cũng sẽ hỗ trợ quan hệ đối tác an ninh AUKUS Thái Bình Dương giữa Úc, Anh và Mỹ.
Bày tỏ hôm 20/10 sau động thái của Nhà Trắng, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky viết: “Sự ủng hộ vững chắc của lưỡng đảng dành cho Ukraine ở Mỹ là vô cùng đáng khích lệ đối với tất cả các chiến binh của chúng tôi và cho toàn bộ đất nước chúng tôi. Đầu tư của Mỹ vào quốc phòng của Ukraine sẽ đảm bảo an ninh lâu dài cho toàn bộ châu Âu và thế giới”.
|
 |
| Một người phụ nữ Palestine ôm thi thể của một đứa trẻ thiệt mạng trong các cuộc tấn công của Israel, tại một bệnh viện ở Khan Younis, phía nam Dải Gaza ngày 17/10. Ảnh: Reuters Mohammed Salem. |
Trong khi phát biểu trước quốc dân tại phòng Bầu dục vào tối ngày 19/10, ông Biden đã lồng vấn đề tài trợ cho Ukraine và Israel như là yếu tố có tính chất an ninh quốc gia, lưu ý, những kẻ khủng bố, những kẻ hung hăng nếu không trả giá cho hành vi tàn bạo của mình, họ sẽ tiếp tục gây ra nhiều sự hỗn loạn, chết chóc và nhiều sự tàn phá hơn. Và cái giá phải trả cũng như mối đe dọa đối với nước Mỹ và thế giới tiếp tục tăng lên.
Từ đó, ông Biden “chốt” lại, đó là một khoản đầu tư thông minh sẽ mang lại lợi ích cho an ninh của Mỹ trong nhiều thế hệ; nhấn mạnh: “Sự lãnh đạo của Mỹ là thứ gắn kết thế giới lại với nhau. Các liên minh của Mỹ là thứ giúp chúng ta, nước Mỹ, được an toàn”.
|
 |
| Khung cảnh hủy diệt ở Khan Younis, phía nam Dải Gaza sau các đợt không kích của Israel. Ảnh: Reuters / Ibraheem Abu Mustafa. |
Trong cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos tiến hành tuần trước cho thấy, khoảng 4/10 người nói “có” khi được hỏi Mỹ nên ủng hộ Israel trong cuộc xung đột hiện tại. Gần một nửa cho rằng người Mỹ nên giữ thái độ trung lập hoặc không tham gia.
Trong một cuộc thăm dò khác của Reuters/Ipsos hồi đầu tháng, tỉ lệ tương tự cũng đồng ý với tuyên bố Washington “nên cung cấp vũ khí cho Ukraine”.
Đọc bài bài diễn văn từ phòng Bầu dục là một trong những nền tảng danh giá nhất đối với Tổng thống Mỹ, một cơ hội cố gắng thu hút sự chú ý của đất nước vào thời điểm khủng hoảng. Các đài truyền hình lớn đã tạm dừng chương trình phát sóng thường xuyên của mình để phát trực tiếp bài diễn văn của Tổng thống.
|
 |
| Những chuyến hàng nhân đạo đầu tiên từ Ai Cập tiến vào Gaza qua cửa khẩu Rafah. Ảnh: Reuters / Stringer. |
Ông Biden chỉ có một bài phát biểu khác như vậy trong nhiệm kỳ Tổng thống của mình, sau khi Quốc hội thông qua luật ngân sách lưỡng đảng để ngăn chặn tình trạng vỡ nợ của đất nước.
Trong một tin tức liên quan, hôm 21/10, những chiếc xe tải đầu tiên chở hàng viện trợ nhân đạo khẩn cấp đã tiến vào Gaza, 15 ngày sau khi dải đất đông dân cư của người Palestine trải qua điều kiện bị phong tỏa toàn diện và các đợt pháo kích dữ dội của Israel.
Trước đó Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết đã đạt được thỏa thuận cho 20 xe tải chở hàng viện trợ nhân đảo qua cửa khẩu Rafah phía Ai Cập vào Gaza.
Tuy vậy, các quan chức Liên Hợp Quốc cho biết cần ít nhất 100 xe tải mỗi ngày để đáp ứng các nhu cầu cứu trợ khẩn cấp.