Từ quá khứ

Công ty Sukhoi được đặt theo tên của kỹ sư trưởng Pavel Sukho, và theo dấu lịch sử từ năm 1939, khi đó đội ngũ của ông được giao nhiệm vụ sản xuất hàng loạt cỗ máy chiến đấu đầu tiên, máy bay ném bom hạng nhẹ Su-2.

Vào thời điểm đó, bản thân kỹ sư Sukhoi đã dày dạn kinh nghiệm chế tạo máy bay, ông nhiều năm làm việc với 1 kỹ sư thiết kế máy bay nổi tiếng khác của Xô viết, Andrei Tupolev.

Su-2: Máy bay ném bom đầu tiên

Su-2 là “cỗ máy riêng” đầu tiên của Sukhoi, được nhóm chế tạo, thử nghiệm và đưa vào sử dụng. Đây là một máy bay ném bom hạng nhẹ sử dụng động cơ đơn có 2 ghế phi công, có khả năng yểm trợ không kích tầm gần và thực hiện nhiệm vụ trinh sát.

leftcenterrightdel
 Máy bay ném bom hạng nhẹ Su-2 sản phẩm đầu tiên của Sukhoi. Ảnh: RT

Có khoảng 900 Su-2 được chế tạo, và chúng chủ yếu được Quân đội Xô viết sử dụng trong 3 năm đầu tiên của Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại, chống lại khối Phát xít do Đức quốc xã cầm đầu.

Tuy nhiên, Su-2 chỉ là loại máy bay của Sukhoi được sản xuất hàng loạt trong thời kỳ Thế chiến II. Các mẫu khác, chẳng hạn Su-1 và Su-3 hoặc vẫn nguyên mẫu hoặc cho ra lò với số lượng nhất định.

Su-7: Máy bay tiêm kích đầu tiên

Đội ngũ kỹ sư Sukhoi là một trong những nhóm đầu tiên thử nghiệm loại máy bay phản lực này ở Liên bang Xô viết trước đây, máy bay Su-5 (cánh cố định và động cơ phản lực), và nguyên mẫu Su-10 turbofan vào những năm 1940. Những mẫu thiết kế này bị gián đoạn vì nhóm giải thể vào năm 1949 và đến tận năm 1953 mới liên kết lại.

leftcenterrightdel
 Máy bay tiêm kích Su-7 của Không quân Liên Xô. Ảnh: RT

Máy bay tiêm kích-ném bom Su-7 trở thành máy bay phản lực chiến đấu đầu tiên được sản xuất hàng loạt, Quân đội Xô viết tiếp nhận vào năm 1960 và sử dụng cho đến tận cuối những năm 1980.

Gần 2.000 máy bay được sản xuất và sử dụng không chỉ ở Liên bang Xô viết mà còn ở các nước khác, chẳng hạn Không quân Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ. Người ta tin rằng Su-7 hiện chỉ còn hoạt động ở CHDCND Triều Tiên.

Sự chuyển mình của những cỗ máy chiến đấu

Mặt dù nhóm kỹ sư có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực máy bay ném bom, họ vẫn khó khăn trong việc tạo ra một loại chiến đấu cơ “thuần chủng”. Sukhoi đã cho ra đời Su-9 vào cuối những năm 1950 và nâng cấp lên phiên bản Su-11 ngay sau đó.

leftcenterrightdel
 Máy bay chiến đấu Su-9 của Không quân Xô viết. Ảnh: TASS

Su-15 là chiến đấu cơ “thần thoại” của Sukhoi trong thời Xô viết. Được ra đời vào giữa những năm 1960, Su-15 từng làm xương sống cho Lực lượng Phòng không Liên bang Liên Xô cho đến khi giải tán vào năm 1990. Loại máy bay đánh chặn này được sử dụng để bảo vệ không phận nước Nga Xô viết.

Tiếp bước Su-15 là máy bay chiến đấu mang tính cách mạng Su-27 (cùng hậu duệ hiện đại nhất Su-30 và Su-35). Cỗ máy này trở thành một biểu tượng anh hùng khác ở nước Nga và trên toàn thế giới. Chiếc máy bay đã chứng minh sự nhanh nhẹn và đáng tin cậy trong chiến đấu.

leftcenterrightdel
 Máy bay tiêm kích Su-15 của Không quân Nga Xôviết. Ảnh: TASS

Sukhoi vẫn có thành quả lớn lao trong kỷ nguyên máy bay phản lực chiến đấu và ném bom, cùng với thiết kế tấn tấn công mặt đất trên diện rộng đã tạo nên thương hiệu của mình.  

Dòng máy bay chiến đấu-ném bom Su-17/20/22 trở thành một trong những sản phẩm được sản xuất đại trà, có khoảng 3.000 cỗ máy được chế tại và chúng vẫn đang phục vụ ở nhiều quốc gia.

Dù cho Su-24 có “tuổi tác chiến cao”, nó vẫn là vũ khí quan trọng của Không quân Vũ trụ Nga. Loại máy bay ném bom chiến thuật này thường xuyên dùng trong cuộc chiến chống khủng bố ở Syria.

leftcenterrightdel
 Máy bay ném bom Su-34 của Không quân Vũ trụ Nga. Ảnh: TASS

Chiến binh kế nhiệm, Su-34 đang phục vụ và sẽ dần thay thế những “đại huynh” cao niên trong phi đội máy bay ném bom của Nga.

Su-25 và phiên bản nâng cấp vẫn là một loại phương tiện yểm trợ không kích tầm gần thật sự hiệu quả trong Không quân Vũ trụ Nga. Được bọc giáp và trang bị vũ khí hạng nặng, máy bay đã chứng minh hiệu quả trong nhiều cuộc xung đội trên toàn cầu.

Hướng đến tương lai

Tập đoàn Sukhoi đã phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 duy nhất của Nga, Su-57 còn được biết đến với tên gọi T-50. Sau quá trình thử nghiệm rộng rãi, loại máy bay quân sự hiện đại nhất này đang đi vào sản xuất hàng loạt kể từ đầu năm nay.

leftcenterrightdel
 Máy bay ném bóm-chiến đấu tầm xa Su-50 của Nga. Ảnh: Sukhoi
Trúc Phạm