leftcenterrightdel
Tên lửa S-300 khai hỏa. Ảnh: Reuters

Israel đêm 25-12 đã tiến hành đòn không kích bất ngờ nhằm vào một cơ sở quân sự gần thủ đô Damascus của Syria từ không phận Lebanon, buộc phòng không Syria phải kích hoạt để đánh chặn. Đây là cuộc không kích quy mô lớn đầu tiên của Israel nhằm vào Syria, diễn ra sau khi Nga bàn giao loạt hệ thống phòng không S-300 cho Syria.

Ngay lập tức, nhiều người đã đặt dấu hỏi về năng lực thực sự của các hệ thống tên lửa S-300, khi mà Moscow luôn quảng cáo các hệ thống phòng không hiện đại này đủ sức tiêu diệt các chiến đấu cơ hiện đại nhất thế giới, cũng như mọi loại tên lửa có mặt ở Trung Đông. Thậm chí nhiều chuyên gia quân sự phương Tây còn "cười ruồi" coi Moscow chỉ "chém gió" về sức mạnh vô đối của S-300.

Mặc dù vậy, theo giới quan sát, sở dĩ Israel tiến hành tấn công Syria vào thời điểm hiện tại là bởi các hệ thống tên lửa phòng không S-300 mà Nga “tặng” cho Syria vẫn… chưa đi vào hoạt động.

Moscow tuyên bố bàn giao các hệ thống S-300 cho Damascus đầu tháng 10, nhưng phải sau 30 ngày, công tác vận chuyển mới hoàn thành. Cùng thời gian đó, Nga phải gấp rút đào tạo nhân lực vận hành S-300 cho quân nhân Syria. Theo truyền thông Nga, quá trình này mất ít nhất 3 tháng, tức là phải tới đầu năm 2019, các hệ thống tên lửa hiện đại S-300 mới có thể đi vào hoạt động.

leftcenterrightdel
 Phi đội tiêm kích F-16 bay cạnh vận tải cơ cỡ lớn. Ảnh: IDF

Ngoài ra, dựa vào những thông tin tình báo có được, Israel nắm rõ các hệ thống phòng không hiện đang được triển khai bảo vệ thủ đô Damascus là S-125 và S-200, vốn hoạt động từ những năm 1970. Trong các đoạn video ghi lại cảnh phòng không Syria đáp trả, các tên lửa được bắn đi chủ yếu đi theo đường xiên, không phải phóng thẳng theo quy cách của S-300.

Bên cạnh đó, một lí do khác khiến Israel tự tin tiến hành các cuộc không kích vào Syria bởi các phi công Israel là những phi công tốt nhất Trung Đông. Họ thông thuộc địa hình và đã học được cách “né” các hệ thống phòng không.

Hai năm qua, không quân Israel đã tấn công hơn 200 mục tiêu tại Syria, gồm nhiều địa điểm gần thủ đô Damascus. Trong cuộc không kích đêm 25-12, phi công Israel đã điều khiển những chiếc F-16 hiện đại luồn lách ở độ cao thấp qua các khu vực đồi núi dọc biên giới Lebanon, trước khi phóng tên lửa dẫn đường từ khoảng cách xa vào mục tiêu ở Damascus, giảm thiểu nguy cơ bị phát hiện.

leftcenterrightdel
Khoảnh khắc tên lửa phòng không Syria lao lên không trung đánh chặn tên lửa Israel. 

Để đánh lừa phòng không Syria, Nga hôm 26-12 cho biết máy bay Israel thậm chí sử dụng đã sử dụng lá chắn là các máy bay dân sự, sắp sửa hạ cánh xuống sân bay Damascus và Beirut, giống như vụ “núp” máy bay Nga hồi tháng 9, khiến hệ thống phòng không S-200 của Nga bắn nhầm.

Hiện chưa rõ hiệu quả trên thực địa của đòn không kích đến đấu. Trong khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khen ngợi lực lượng không quân nước này sau vụ tấn công Syria thì Quân đội Nga cho biết các hệ thống phòng không Damascus đã bắn hạ 14 trên tổng số 16 tên lửa do 6 máy bay F-16 của Israel phóng đi.

Ngoài ra, theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) có trụ sở ở Anh và truyền thông Syria, dường như chỉ có 3 binh sĩ Syria bị thương nhẹ do mảnh văng của 2/16 tên lửa rơi trúng đích. 

Thái An