Ít nhất 110 con cá heo đã được phát hiện chết ở hồ Tefé, một nhánh cụt của hệ thống sông Amazon, Brazil, trong thời gian từ 23-29/10, theo Viện phát triển bền vững Mamirauá.

Viện Mamirauá cho biết số lượng cá heo chết tập trung như vậy là bất thường; cho rằng, nhiệt độ nước hồ cao kỷ lục và đợt hạn hán lịch sử ở Amazon có thể là nguyên nhân của hiện tượng.

leftcenterrightdel
 Cá heo hồng chết tại hồ Tefé trong hệ thống sông Amazon, Brazil. Ảnh: Miguel Monteiro.

“Vẫn còn sớm để xác định nguyên nhân của hiện tượng cực đoan này nhưng theo các chuyên gia của chúng tôi, nó chắc chắn có liên quan đến tình trạng nắng nóng, khô hạn và nhiệt độ nước trong hồ Tefé tăng cao, trong đó một số khu vực vượt quá 39 độ C.”, Viện Mamirauá nhận định.

Nhiệt độ 40°C đã được ghi nhận ở độ sâu 3 m trong hồ Tefé, cao hơn nhiều so với nhiệt độ 32°C từng được ghi nhận.

leftcenterrightdel
Cùng với cá heo hồng, cá heo tucuxi cũng được nhìn thấy chết trong hồ Tefé. Ảnh: Miguel Monteiro.

Khám nghiệm xác cá heo không tiết lộ nguyên nhân cái chết rõ ràng và các con vật dường như khỏe mạnh, không có dấu tích của lưới đánh cá hay các vết thương. Một giả thuyết được đưa ra là sự sinh sôi nảy nở của một số mầm bệnh do nhiệt độ nước tăng cao.

Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) cho rằng tình hình là dấu hiệu cho thấy cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng tồi tệ; mặt khác chỉ ra tác động tiêu cực của việc xây đập thủy điện, ô nhiễm thủy ngân hay xung đột với ngư dân. 

leftcenterrightdel
 Nhà hải dương học Miriam Marmontel tìm hiểu nguyên nhân cá heo chết. Ảnh: Miguel Monteiro.

Nhà hải dương học Miriam Marmontel, điều phối viên của Nhóm nghiên cứu về động vật có vú dưới nước Amazon của Viện Mamirauá, mô tả tình hình là trường hợp khẩn cấp, bất thường và chưa từng thấy, mặc dù bà cho biết trong khu vực từng trải qua một số đợt hạn hán lớn.

leftcenterrightdel
 Cá chết tại sông Amazon trong điều kiện hạn hán/ Amazonas Notícias

Hôm 30/9, Viện Bảo tồn Đa dạng sinh học Chico Mendes (ICMBio) Brazil tuyên bố, cơ quan này đã cử các đội bác sĩ thú y và nhân viên từ các bộ phận chuyên môn đến hiện trường để điều tra nguyên nhân sự việc.

leftcenterrightdel
 Hạn hán nghiêm trọng đang đe dọa sông Amazon. Ảnh: Edmar Barros/AP.

Viện Mamirauá đã cảnh báo người dân sinh sống quanh hồ Tefé tránh tiếp xúc với nước hồ cũng như sử dụng các dịch vụ giải trí dưới nước tại đây.

Các nhà nghiên cứu và nhà hoạt động môi trường đang cố gắng giải cứu những con cá heo và những động vật khác còn sống sót trong hồ bằng cách chuyển chúng đến dòng chính của con sông, nơi mực nước sâu hơn và nhiệt độ nước mát hơn.

leftcenterrightdel
 Trên xác cá heo chết không hề có biểu hiện thương tích. Nguồn: excelsior.com.mx

Cuộc điều tra được thực hiện cách đây vài năm ước tính số lượng cá heo sông Amazon ( Boto/ Boutu hay cá heo hồng) vào khoảng 800 - 900 cá thể và khoảng 500 con cá heo tucuxi.

Với số lượng cá heo chết nhiều như vậy, các nhà bảo tồn động vật đang lo ngại về số phận loài này ở Amazon, bởi đây là loài sinh sản chậm.

Văn Phong/CNN, Agenciabrasil, Excelsior