6 ca tử vong liên tiếp

Chưa đầy một ngày sau khi BN Lê Quang Vinh qua đời, ngày 29/3, tại khoa Nội tim mạch (NTM) BVĐK Bình Định, người bệnh tiếp tục chứng kiến BN Phan Thị Bốn, SN1960, trú tại thôn Tân Dân, xã Nhơn An, TX An Nhơn, Bình Định qua đời trong sự đau khổ tột cùng của người ở lại.

Đây là BN bị nhồi máu cơ tim được ưu tiên cứu chữa vì còn nằm trong “thời gian vàng”, chấp nhận để BN Vinh đánh cược số phận nằm đợi suốt 14 tiếng đồng hồ (mà TS.BS. Lê Thành Ấn nhắc đến trong buổi làm việc với PV). Thế nhưng dù được ưu tiên cứu chữa, BN đã tử vong vì xuất huyết tiểu não – nhồi máu cơ tim cấp, sau khi được ekip bác sĩ do chính TS.BS Ấn trực tiếp can thiệp đặt 2 stent vào động mạch vành.

Cái chết của BN Bốn còn đặt ra một sự hoài nghi về cái gọi là “thời gian vàng” trong cứu chữa BN như ông Ấn đã nói? Bởi BN này được nhập viện vào lúc 18h12’ ngày 25/3/2020 (tức là trước BN Vinh tới 7 tiếng đồng hồ), nếu nói là “thời gian vàng” thì đó là khoảng thời gian lý tưởng nhất nhưng tại sao khoa NTM không can thiệp sớm mà lại để kéo dài tới sáng ngày hôm sau, để rồi phải “tranh chấp” thời gian cứu chữa với BN Vinh (!?)

Hai ngày sau, vào lúc 0h31/3, khoa NTM tiếp nhận BN Nguyễn Văn Định, SN 1953, trú tại thôn Phú Mỹ, xã Tây Phú, huyện Tây Sơn, Bình Định, với triệu chứng đau ngực trái âm ỉ. Kết quả chụp mạch phát hiện, BN bị hẹp nặng 3 thân động mạch vành, theo đó có chỉ định chuyển viện để mổ bắc cầu. Nhưng rồi, BN vẫn được giữ lại để bệnh viện can thiệp. Kết quả, đến 13h ngày 1/4, BN Định đã tử vong vì thủng tim - phù phổi cấp, ngay trên giường can thiệp, sau khi được “cấy” vào động mạch vành 1 stent.

Chưa hết bàng hoàng trước sự ra đi của các BN Lê Quang Vinh, Phan Thị Bốn và Nguyễn Văn Định, thì liên tiếp trong 2 ngày 21-22/4, người bệnh khoa NTM tiếp tục trở thành “nhân chứng bất đắc dĩ” khi tận mắt “mục kích” BN Nguyễn Hưng Châu, 67 tuổi (trú Pleiku, tỉnh Gia Lai) chết tức tưởi ngay trong phòng điều trị, vì bị thủng mạch vành, máu tràn ngoài màng tim, ngừng hô hấp; và cái chết của BN Mai Xuân Thử, 68 tuổi, trú tại Vĩnh Cửu, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Thạnh, Bình Định, do bị thủng thành thất, tràn máu màng tim...

Ba ngày sau đó, ngày 25/4, BN Trần Đình Bá, 91 tuổi (trú phường Lê Lợi, Quy Nhơn), sau khi được can thiệp đặt vào người 2 stent cũng đột ngột qua đời vì lý do ngừng tuần hoàn hô hấp - nhồi máu cơ tim…

leftcenterrightdel
Khoa Nội tim mạch BVĐK Bình Định. 

Như vậy trong vòng chưa đầy 1 tháng, tại Khoa NTM Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Định đã xảy ra 6 ca tử vong liên tiếp với tổng cộng 13 stent được đặt vào người các bệnh nhân. Điều đáng nói là mặc dù có quá nhiều BN tử vong sau can thiệp như vậy, song dường như Bệnh viện không có những mổ xẻ tới cùng, làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm, từ đó điều chỉnh để hạn chế rủi ro trong điều trị.

Người trong cuộc nói gì?

Tại buổi làm việc với phóng viên, trả lời câu hỏi, có bất thường không khi chỉ trong vòng 28 ngày để xảy ra 6 ca tử vong, trong đó có 4 ca xảy ra liên tiếp, TS.BS Lê Thành Ấn – Trưởng khoa NTM, bình thản trả lời: “Mới nghe thì bất thường… đôi khi bị tử vong dồn, có khi 5,6 tháng không có tử vong...” (!?).

Câu trả lời của ông Ấn được hiểu là diễn biến tử vong bệnh nhân dù có xảy ra liên tiếp như vậy, cũng là điều bình thường và chỉ là sự ngẫu nhiên.

Trong 6 ca tử vong, ông Ấn thừa nhận duy nhất trường hợp BN Nguyễn Văn Định bị tử vong là có liên quan đến biến chứng thủ thuật. Có nghĩa, 5 ca còn lại bị tử vong là do.. yếu tố khách quan, ekip bác sĩ can thiệp vô can.

Đề cập đến BN Trần Đình Bá, 91 tuổi, ông Ấn cho biết, BN này lớn tuổi khi vào viện được chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp thành trước, có suy tim, suy thận mạn sẵn và đặc biệt là có đái tháo đường sẵn nên có nguy cơ cao khi can thiệp… Mặc dù xác định có nguy cơ cao; và, trong trường hợp BN biến chứng thủng tim do can thiệp thủ thuật, bệnh viện sẽ “bó tay” do không có phòng cấp cứu sau thủ thuật, tuy vậy BN Bá vẫn được chỉ định can thiệp đặt stent, kết cục BN tử vong.

Trong khi theo GS.TS Võ Thành Nhân, một trong những chuyên gia tim mạch hàng đầu trong nước hiện nay (trong tài liệu khoa học: “Cập nhật điều trị bệnh mạch vành ở BN đái tháo đường và BN can thiệp”) cảnh báo, đái tháo đường là một thách thức trong điều trị bệnh động mạch vành vì nó làm tăng nguy cơ vỡ mảng xơ vữa trong động mạch vành và tạo huyết khối. GS Nhân khuyến cáo “điều trị nội khoa là nền tảng”…

leftcenterrightdel
Bác sĩ Lê Thành Ấn – Trưởng khoa NTM Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Định tại buổi làm việc với phóng viên.  

Trả lời câu hỏi vì sao BN Nguyễn Văn Định sau khi hội chẩn đã có chỉ định chuyển viện để mổ bắc cầu nhưng sau đó, Khoa NTM vẫn là nơi can thiệp thủ thủ thuật cho BN, ông Ấn cho biết: BN này sau khi chụp mạch phát hiện động mạch vành thân chung bị vôi hóa và hẹp 3 nhánh. Theo đó bác sĩ điều trị đã tư vấn đầy đủ cho người nhà biết, có 2 lựa chọn để tái thông, ưu tiên mổ bắc cầu hoặc làm thủ thuật đặt stent qua da. Kết quả, người nhà đã lựa chọn giải pháp can thiệp qua da cho BN. 

Giải thích trên của ông Ấn được hiểu là không có chuyện áp đặt, giữ BN lại để can thiệp như dư luận hoài nghi (!?). Thế nhưng điều không bình thường là sau đó chính ông Ấn lại giải thích ngược: “… lý do không mổ bắc cầu là do BN bị nhồi máu cơ tim chứ không phải bị mạch vành mạn”. Với thông tin này có thể hiểu là BN chỉ có một sự lựa chọn là can thiệp qua da, chứ không phải có 2 sự lựa chọn như trên. Việc BN bị tử vong, theo ông Ấn là do các nhánh động mạch vành của BN bị vôi hóa quá nặng, không dãn ra được, phải dùng bóng áp lực cao để nong, dẫn tới bị thủng mạch vành. “Đây chính là trường hợp bị vỡ mạch vành liên quan đến thủ thuật” – ông Ấn xác nhận.

Liên quan đến trường hợp BN Phan Thị Bốn, ông Ấn cho biết, sau khi can thiệp, ông đã cho kiểm tra lại tất cả đều ổn, hoàn toàn không có biến chứng gì trong quá trình can thiệp, BN tử vong là do chảy máu não chứ không liên quan gì đến mạch vành của tim(!?). Có rất nhiều nguyên nhân chảy máu não, nhưng trường hợp này rất có thể là do BN lớn tuổi, tăng huyết áp, có phình mạch máu trước đó… “Trên cái nền phình đó, ông Ấn nói: Tất nhiên mình giả định chứ không có mổ, vì khi BN bị nhồi máu cơ tim thường xuất hiện nhiều cục máu đông ta phải dùng nhiều thuốc chống đông”. Vậy, BN xuất huyết não và tử vong, liệu có liên quan đến việc được cho uống nhiều thuốc chống đông?

Trong khi đó, đề cập trường hợp tử vong của BN Mai Xuân Thử và BN Nguyễn Hưng Châu, ông Ấn cho biết, nguyên nhân tử vong là do biến chứng cơ học nhồi máu cơ tim làm thủng mạch vành và thủng thành thất… Một tình huống giống như trường hợp BN Lê Quang Vinh, không phải do lỗ biến chứng thủ thuật (!?).

Trả lời của ông Ân có khiến dư luận và người nhà bệnh nhân “tâm phục, khẩu phục”, bởi thực tế, các tai biến xảy ra sau thủ thuật, khi 2 BN đã được “cấy” vào người tới 6 stent, trong đó riêng BN Thử được cấy 4 stent?.

Báo BVPL sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc về những bất cập trong và sau khi can thiệp đặt stent tại Khoa NTM Bệnh viện đa khoa Bình Định trong bài viết tiếp theo.

Huy Anh