Văn phòng UBND tỉnh "đang nghiên cứu các góc cạnh của bài viết"

 Liên quan đến bài viết “Dự án hồ chứa nước Giang Ma (Lai Châu): Phải chăng “mối ăn” từ hồ sơ mời thầu?”, đăng trên Báo Bảo vệ pháp luật, ngày 12/4, trao đổi với Phóng viên, ông Vương Thế Mẫn, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Lai Châu cảm ơn phóng viên đã quan tâm đến tỉnh Lai Châu. Theo ông Mẫn, hàng ngày, UBND tỉnh Lai Châu vẫn điểm tin các bài báo, tạp chí và trên các phương tiện thông tin đại chúng viết về Tỉnh… Về bài viết trên báo Bảo vệ pháp luật, Văn phòng UBND tỉnh đã đọc. “Hiện, Văn phòng đang nghiên cứu các góc cạnh của bài viết”, ông Mẫn thông tin.
Sau khi bài báo được phát hành, nhiều độc giả quan tâm đến bài viết đã đề nghị báo tiếp tục thông tin, phản ánh làm rõ vụ việc trên.

Trở lại nội dung vụ việc, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT) tỉnh Lai Châu mời thầu Gói thầu số 16/2023/TV: Khảo sát, lập thiết kế kỹ thuật, thiết kế BVTC - dự toán và điều tra, khảo sát mối, dự án Hồ chứa nước Giang Ma (Gói thầu số 16/2023/TV). Điều đáng nói là, trong hồ sơ mời thầu (HSMT), chủ đầu tư đã đặt ra những yêu cầu mà nhiều nhà thầu có năng lực tốt, dày dạn kinh nghiệm vẫn phải "bó tay" chịu thua. Bởi vì, những yêu cầu này được đặt ra dường như chỉ để nhắm đến một nhà thầu có thể đáp ứng.

leftcenterrightdel
 Trụ sở Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lai Châu. Ảnh: H.Nguyên.
Dự án hồ chứa nước Giang Ma (huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu) có tổng mức đầu tư 340,5 tỉ đồng, nguồn vốn Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, trong đó gói thầu tư vấn - Gói thầu số 16/2023/TV, trị giá hơn 10,4 tỉ đồng có nhiều dấu hiệu bất thường. Bởi tại HSMT, nhiều phần việc quan trọng của gói thầu liên quan đến kỹ thuật thi công, xây dựng được chủ đầu tư đặt ra các yêu cầu rất bình thường. Tuy nhiên, việc khảo sát, thiết kế xử lý mối chỉ chiếm một phần việc rất nhỏ trong gói thầu thì lại được chủ đầu tư đặc biệt quan tâm và đặt ra các yêu cầu không phù hợp, trái quy định của pháp luật. Điều này, khiến nhiều người không khỏi nghi ngờ về việc chủ đầu tư “cài cắm” các tiêu chí, yêu cầu không phù hợp trong HSMT, nhằm “chốt chặn” hạn chế các nhà thầu.

Cụ thể, tại HSMT, Chương III: Tiêu chuẩn đánh giá E-HSDT, Mục 1. Đánh giá tính hợp lệ của e-HSDT, nội dung thứ 3, yêu cầu nhà thầu: “Có đủ điều kiện năng lực hoạt động theo quy định của pháp luật chuyên ngành (nếu có). Theo đó, “Nhà thầu tham gia đấu thầu phải bảo đảm đáp ứng điều kiện có chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng khảo sát địa hình, khảo sát địa chất….”. Ngoài ra, chủ đầu tư còn yêu cầu nhà thầu: “có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động khoa học và công nghệ lĩnh vực khảo sát, thiết kế xử lý mối. Nhà thầu có E-HSDT hợp lệ được xem xét, đánh giá trong các bước tiếp theo”.

Ngoài việc “cài cắm” những nội dung, yêu cầu không phù hợp vào HSMT, tại gói thầu này, Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT tỉnh Lai Châu còn áp dụng phương pháp giá cố định để lựa chọn nhà thầu.

Kết quả, chỉ có một nhà thầu đáp ứng được các yêu cầu trong HSMT nêu trên, nộp hồ sơ dự thầu và trúng thầu với điểm rất cao - 91 điểm, đó là Liên danh Trung tâm khoa học và Triển khai kỹ thuật thủy Lợi - Viện Sinh thái và Bảo vệ công trình.

Theo các chuyên gia về đấu thầu, phương pháp giá cố định để lựa chọn nhà thầu nghĩa là chấm điểm hồ sơ dự thầu, nhà thầu nào đạt điểm kỹ thuật cao nhất sẽ trúng thầu, chứ không căn cứ vào việc các nhà thầu trả giá gói thầu cao, hay thấp. Theo đó, chỉ nhà thầu nào có hồ sơ dự thầu đáp ứng được các tiêu chí, yêu cầu trong HSMT thì sẽ đạt điểm kỹ thuật cao. Với phương pháp đánh giá này, các nhà thầu chỉ cần hơn kém nhau 0,01 điểm kỹ thuật thì nhà thầu kém điểm có giảm giá gói thầu bao nhiêu đi nữa cũng vẫn không thể trúng thầu. Nhiều chuyên gia có chung nhận định rằng: Phương pháp giá cố định để lựa chọn nhà thầu và Phương pháp dựa trên kỹ thuật đang tạo ra lỗ hổng lớn trong đấu thầu, nhất là đối với các gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn.

Tổ chuyên gia xét thầu có… một người

Ngày 19/4, liên quan đến hồ sơ gói thầu trên, Ban QLDA ĐTXD công trình NN&PTNT tỉnh Lai Châu đã đăng lên hệ thống mạng đấu thầu Báo cáo đánh giá E-HSĐXKT: “Gói thầu số 16/2023/TV: Khảo sát, lập thiết kế kỹ thuật, thiết kế BVTC - dự toán và điều tra, khảo sát mối dự án: Hồ chứa nước Giang Ma”.

Tại mục 2. Báo cáo trên quy định tổ chuyên gia. Theo đó, thành phần Tổ chuyên gia chỉ có một người duy nhất là ông Nguyễn Tiến Thành, chức vụ Tổ trưởng. Tại Báo cáo này còn quy định: Công việc của các thành viên tổ chuyên gia là đánh giá chi tiết hồ sơ; đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ; đánh giá về kỹ thuật và việc đánh giá phải độc. “Tổ chuyên gia xét thầu sẽ quyết định trên cơ sở quan điểm cùng nhất trí; trường hợp không đạt được sự nhất trí trong một vài vấn đề nhất định, các vấn đề đó sẽ do tổ trưởng quyết định”, báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu nêu.

Cũng tại Báo cáo trên, mục 3. Đánh giá chi tiết E-HSĐXKT. Theo các chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu, lẽ ra, tại mục này, các chuyên phải nêu nội dung đánh giá chi tiết hồ sơ mời thầu. Tuy nhiên, tại báo cáo này lại quá đơn giản, chỉ nêu tên nhà thầu là Liên danh Trung tâm khoa học và Triển khai kỹ thuật thủy Lợi - Viện Sinh thái và Bảo vệ công trình; Kết quả đánh giá 91 điểm; Ghi chú: Đạt (xếp hạng thứ nhất).

Ngày 27/4, trao đổi với PV Bảo vệ pháp luật, ông Nguyễn Bá Nho - Giám đốc Ban QLDA ĐTXD công trình NN&PTNT tỉnh Lai Châu cho biết: “Về số lượng thành viên tổ chuyên gia, tôi đã cho anh em chuyên môn kiểm tra và được báo cáo lại rằng, theo các quy định hiện nay, không có văn bản nào quy định về số lượng thành viên tổ chuyên gia. Vì vậy, tổ chuyên gia có thể chỉ có một người”.

Báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin.

Nói về vấn đề chủ đầu tư “cài cắm” các tiêu chí không phù hợp trong hồ sơ mời thầu nhằm hạn chế, loại bỏ các nhà thầu không phải là “nhà thầu ruột”, một số chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu dẫn dắt bằng một câu chuyện “thi mở khóa”: Có một ông chủ đưa ra một “ổ khóa” rồi tổ chức cho các nhân viên thi mở khóa. Tuy nhiên, mọi người không biết được việc ông chủ đã ngầm đưa chiếc “chìa khóa” duy nhất của “ổ khóa” cho cậu nhân viên mà ông ta yêu quý để vào thi. Vậy là, chỉ có cậu nhân viên này là người duy nhất mở được ổ khóa và cậu ta dễ dàng trở thành người thắng cuộc.
Hồng Nguyên