Chiều 16/10, sau khi đại diện VKSND công bố bản cáo trạng, HĐXX TAND TP Hà Nội đã tiến hành xét hỏi dàn cựu lãnh đạo Tổng Công ty Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) trong vụ án “Vi phạm quy định về đầu tư xây dựng công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”, xảy ra tại dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi (giai đoạn 2), gây thiệt hại 460 tỉ đồng.
    |
 |
| Đại diện VKSND TP Hà Nội công bố bản cáo trạng. Ảnh: H.Nguyên. |
Kết thúc ngày đầu tiên diễn ra phiên tòa, đã có 4 bị cáo được HĐXX gọi lên bục khai báo, gồm: Trần Văn Tám, cựu Tổng Giám đốc VEC; Nguyễn Mạnh Hùng và Nguyễn Quang Hào, cùng cựu Phó Tổng giám đốc VEC; Hoàng Việt Hưng, cựu Giám đốc Ban QLDA đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi.
Là người đầu tiên được gọi lên bục khai báo, trả lời các câu hỏi của HĐXX, bị cáo Trần Văn Tám, cựu Tổng Giám đốc VEC cho biết, Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi thuộc công trình trọng điểm quốc gia, với tổng mức đầu tư của toàn dự án là 64.000 tỉ đồng, được chia là 2 giai đoạn: giai đoạn 1 dài 65km TP Đà Nẵng tới TP Tam Kỳ (Quảng Nam), được chia làm 7 gói thầu xây lắp; Giai đoạn 2 dài hơn 74 km, từ TP Tam Kỳ đến TP Quảng Ngãi, được chia làm 7 gói thầu, trong đó có 5 gói thầu xây lắp và 2 gói thầu phụ trợ, được nghiệm thu, đưa vào sử dụng tháng 8/2018. Bị cáo Tám thừa nhận, sau khi đưa vào khai thác sử dụng, công trình đã nhanh chóng xuống cấp.
|
 |
| HĐXX bắt đầu xét hỏi các bị cáo. Ảnh: H.Nguyên. |
Trả lời câu hỏi của HĐXX, nguyên nhân do đâu mà công trình nhanh chóng xuống cấp và hư hỏng như vậy? “Bị cáo không làm về kỹ thuật nên không dám nêu cụ thể nhưng theo đánh giá cá nhân thì là do một số vật liệu không đảm bảo, nhựa không đồng đều”, bị cáo Tám trả lời.
Bị cáo Tám khai nhận, trong quá trình thi công, Bộ Giao thông vận tải và Hội đồng nghiệm thu nhà nước đã kiểm tra và có cảnh báo đối với VEC về một số hạng mục công trình có nguy cơ không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, đồng thời yêu cầu khắc phục.
Tại dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi giai đoạn 2, có hai Phó Tổng giám đốc của VEC phụ trách, thời gian trước là Nguyễn Mạnh Hùng, sau là Nguyễn Quang Hào và cuối cùng là Tổng Giám đốc Trần Văn Tám.
|
 |
| Bị cáo Trần Văn Tám, cựu Tổng Giám đốc VEC trước bục khai báo. Ảnh: H.Nguyên. |
Chủ tọa phiên tòa hỏi, bị cáo khai về trách nhiệm của Chủ đầu tư, trách nhiệm của nhà thầu, trách nhiệm của tư vấn giám sát, vậy trong mối quan hệ của các tổ chức này tham gia thì trách nhiệm về chất lượng công trình của mỗi bên như thế nào?
Bị cáo Tám khai, Luật Xây dựng và Nghị định 59 đã quy định, phân định rất rõ trách nhiệm của từng đơn vị. Theo đó, đơn vị tư vấn giám sát sẽ chịu trách nhiệm chính về chất lượng công trình, còn nhà thầu sẽ chịu trách nhiệm toàn bộ công trình trước và sau khi nghiệm thu.
Chủ tọa phiên tòa đặt câu hỏi: “Trong cáo trạng nêu các hồ sơ thanh toán, bị cáo ký để thanh toán liên quan đến các hạng mục công trình không đảm bảo chất lượng theo kết luận giám định, khối lượng trị giá lên đến 45 tỉ đồng, vậy bị cáo có ý kiến gì không?”
Bị cáo Tám trả lời: “Theo số liệu kiểm thì số tiền này đã được thanh toán ở phần lớn các khối lượng được thực hiện trước thời gian bị cáo làm Tổng Giám đốc”.
Chủ tọa phiên tòa cắt lời: con số 45 tỉ này là tính trên những cái IPC (chứng chỉ thanh toán phát hành theo điều khoản) bị cáo trực tiếp ký chứ không phải là người khác?
|
 |
| Bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng, cựu Phó Tổng giám đốc VEC trước bục khai báo. Ảnh: H.Nguyên. |
Theo bị cáo Trần Văn Tám, mỗi cái IPC được thực hiện không phải là vài ngày mà là vài tháng, do đó, thời gian trình lên cho Tổng giám đốc duyệt, ký hồ sơ để đi thanh toán, thì phần lớn là các khối lượng được thực hiện trước thời gian mà bị cáo phụ trách.
Khi Chủ tọa lập luận: Bị cáo khai như vậy là trở lại nội dung quyền của Tổng giám đốc. Tổng giám đốc là người đại diện theo pháp luật, chịu trách nhiệm trước Hội đồng thành viên, có nhiệm vụ điều hành hoạt động kinh doanh hàng ngày của VEC; được sử dụng các phòng, ban tham mưu, tư vấn của VEC để đảm bảo quyền và lợi ích tối đa cho VEC cũng như quyền lợi của Nhà nước. Bị cáo có quyền yêu cầu các bên kiểm tra đối chiếu trước khi ký. Trên cơ sở giám định, những chứng chỉ thanh toán do bị cáo ký, tính ra là 45 tỉ, vậy bị cáo thấy trách nhiệm của mình đối với số tiền này như thế nào?
Bị cáo Tám trả lời: “Bị cáo có trách nhiệm liên đới”!
Chủ tọa nói: “Đây không phải là câu chuyên liên đới nữa, mà tại thời điểm bị cáo ký các chứng chỉ thanh toán này, bị cáo đã trực tiếp phụ trách dự án rồi”. Nghe vậy, bị cáo Tám lặng im.
Chủ tọa hỏi: Cáo trạng truy tố bị cáo về 2 tội: "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" và "Vi phạm quy định về xây dựng công trình gây hậu quả nghiêm trọng", vậy bị cáo có ý kiến gì không?
Bị cáo Tám trả lời: “Đối với tội danh thứ nhất, bị cáo xin có ý kiến trong phần tự bào chữa”.
|
 |
| Bị cáo Lê Quang Hào, cựu Phó Tổng Giám đốc VEC trước bục khai báo. Ảnh: H.Nguyên. |
Khi được hỏi, trong quá trình điều tra, bị cáo có nộp khoản tiền nào không? Bị cáo Tám trả lời: Do nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc để xảy ra vi phạm tại công trường nên bị cáo đã vận động gia đình đi vay mượn và đã nộp số tiền 600 triệu đồng. Mục đích của việc nộp tiền là do bị cáo nhận thức được rằng mình có trách nhiệm với công việc chung, cũng như là những thiệt hại do bị cáo gây ra; nộp tiền là để khắc phục hậu quả các thiệt hại.
Sau bị cáo Trần Văn Tám, lần lượt các bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng, Nguyễn Quang Hào, Hoàng Việt Hưng bị gọi lên bục khai báo.
Cũng như cựu Tổng Giám đốc VEC, 2 cựu Phó Tổng giám đốc VEC Nguyễn Mạnh Hùng, Nguyễn Quang Hào và cựu Giám đốc Ban QLDA đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi Hoàng Việt Hưng cũng đều thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội của mình như cáo trạng truy tố là đúng.
Theo cáo trạng truy tố, trên cương vị là Tổng Giám đốc VEC từ tháng 6/2017 đến tháng 8/2020, Trần Văn Tám là người trực tiếp phụ trách dự án kiêm Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu cơ sở (HĐNTCS). Ngoài sai phạm chung, Trần Văn Tám đã ký Biên bản nghiệm thu cơ sở nghiệm thu công trình, hạng mục công trình hoàn thành để đưa vào khai thác. Trong đó đánh giá chất lượng công trình xây dựng các gói thầu thuộc giai đoạn 2 dự án đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế dự án trong điều kiện HĐNTCS do Tám làm Chủ tịch chưa họp để đánh giá chất lượng công trình xây dựng các gói thầu; ký các hồ sơ nghiệm thu, thanh toán, đề nghị thanh toán cho các lớp vật liệu không đảm bảo chất lượng của các gói thầu được VEC nghiệm thu thanh toán trong thời gian Trần Văn Tám phụ trách trực tiếp dự án là hơn 45 tỉ đồng;
|
 |
| Bị cáo Hoàng Việt Hưng, Giám đốc Ban QLDA đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Ảnh: H.Nguyên. |
Bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng, cựu Phó Tổng giám đốc VEC trực tiếp phụ trách dự án kiêm Chủ tịch HĐNTCS, ngoài các sai phạm chung của Chủ đầu tư, Hùng đã ký các hồ sơ nghiệm thu, thanh toán, trong đó, các lớp vật liệu không đảm bảo chất lượng của các gói thầu được VEC nghiệm thu thanh toán trong thời gian Hùng phụ trách trực tiếp dự án là hơn 300,4 tỉ đồng;
Bị cáo Lê Quang Hào, cựu Phó Tổng giám đốc VEC trực tiếp phụ trách dự án kiêm Chủ tịch HĐNTCS, ngoài các sai phạm chung của Chủ đầu tư, Hào đã ký các hồ sơ nghiệm thu, thanh toán, trong đó, các lớp vật liệu không đảm bảo chất lượng của các gói thầu được VEC nghiệm thu thanh toán trong thời gian Hào phụ trách trực tiếp dự án là hơn 114,9 tỉ đồng;
Bị cáo Hoàng Việt Hưng, Giám đốc Ban QLDA từ ngày 14/5/2015 - 7/9/2017 và từ ngày 19/7/2019 đến năm 2021; Từ ngày 1/12/2016 - 26/6/2018 là Phó Chủ tịch HĐNTCS (giai đoạn 2 từ ngày 23/7/2017 - 26/6/2018), có vi phạm ký các hồ sơ đề nghị thanh toán của các IPC cho các lớp vật liệu không đảm bảo chất lượng được VEC nghiệm thu thanh toán trong thời gian Hưng phụ trách dự án là trên 180 tỉ đồng.